Blogs & columns
Jan Keppel Hesselink
Jan Keppel Hesselink
2 minuten leestijd
Blog

Maak uw patiënten weerbaar met de SCAM-detector

1 reactie

Op LinkedIn maken ze reclame. Voor hun geniale cursussen en therapieën. Vrijwel altijd op basis van een casus. Een lijdende mens wordt beschreven die iets onduidelijks heeft, want gewone artsen zeggen altijd: u moet ermee leren leven. Dan komt de geniale SCAM-therapeut en die vindt meteen de oeroorzaak (lekkende darm) en met enkele toverhandgrepen is de patiënt daarna weer helemaal beter. Ik word frequent enorm onpasselijk. Hier start van een tegenactie.

De term SCAM (So-Called Alternative Medicine) werd gelanceerd door prof. dr. Edzard Ernst, emeritus hoogleraar in complementaire geneeskunde en een prominent criticus van alternatieve therapieën. Eerder was hij homeopaat, dus hij kent het veld als zijn broekzak. Hij introduceerde deze term om te benadrukken dat veel alternatieve behandelmethoden wetenschappelijk niet bewezen zijn en vaak onterecht als effectief en veilig worden gepresenteerd. Hij benadrukte dat SCAM-behandelingen patiënten misleiden door ineffectieve therapieën aan te bieden onder het mom van genezing. Dit is schadelijk, omdat het patiënten ook wegleidt van bewezen medische behandelingen en soms zelfs risico’s met zich meebrengt. Door SCAM te gebruiken, maakt hij duidelijk dat er een dunne lijn is tussen onschadelijke alternatieve behandelingen en opzettelijke misleiding. En ik voeg nog even expliciet toe: de meeste diagnostiek die SCAM-therapeuten inzetten valt onder totale oplichterij. Maar dat weten die therapeuten zelf meestal niet, omdat ze en masse onbewust onbekwaam zijn.

Omdat de golven van alterneuten met dit soort misleidende diagnostiek en zinloze therapie aanzwellen, aangezien hun niets in de weg gelegd wordt, hier de eerste SCAM-detector voor patiënten.

Als uw patiënt vijf simpele vragen stelt, weet hij meteen of hij zijn geld gaat verliezen aan nonsensicale diagnostiek en interventies. Hebben we deze schaal gevalideerd? Niet echt officieel uiteraard, maar op LinkedIn heb ik vele profielen van SCAM-therapeuten doorgelicht, die allen voldeden aan de score 4 en hoger (rode vlag).

De detector is gebaseerd op de volgende criteria. Therapeuten behoren tot SCAM als ze roepen dat:

1. gewone dokters alleen symptomen behandelen;

2. nooit wat aan de oorzaak gedaan wordt, maar dat gaan zij nu eindelijk doen;

3. hun methode van kijken ‘holistisch’, geïntegreerd of integraal is;

4. ze alles kunnen, van depressie tot eczeem, en de klachten verdwijnen als sneeuw voor de zon omdat nu eindelijk de grondoorzaak aangepakt wordt;

5. de behandelaar verdient ook aan de verkoop van cursussen, kookboeken, supplementen, of rare diagnostische apparaten.

Mijn advies aan de huisartsen is om deze simpele lijst aan de patiënten mee te geven als ze vragen of het zinvol is om een ‘complementaire behandeling’ te volgen. Nee, dat is vrijwel nooit zinvol. Maar als je dat zegt, dan geloven ze je vaak niet. Met de vijf vragen van deze SCAM-detector in de hand is de patiënt weerbaarder tegen oplichterij.

download hier uw SCAM-detector
Meer van Jan Keppel Hesselink

  • Jan Keppel Hesselink

    Jan Keppel Hesselink is arts niet-praktiserend, farmacoloog en medisch bioloog. Hij adviseert op het gebied van research en ontwikkeling van geneesmiddelen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.