Lopend lezen op de binnenplaats

Hij liep tijdens het luchten op de binnenplaats met een opengeslagen boek in zijn handen, waar hij al lopend uit las. Hij deed me denken aan een brevierende pastoor, zoals je die in vroeger tijden in katholieke streken wel zag. Het boek dat hij bij zich had, was ongetwijfeld de Bijbel. Dat dacht ik niet alleen vanwege zijn brevierende manier van zich bewegen, maar ook omdat de Bijbel het meest gelezen boek is bij gevangenen met een psychiatrische stoornis, vooral op de crisisafdelingen en zeker bij iemand die het boek belangrijk genoeg vindt om het mee te nemen naar de luchtplaats.

Dat hij zijn aandacht bij een boek kon houden, was een aanmerkelijke verbetering. De eerste keren dat hij mee was gaan luchten, had hij me verrast met zijn manische energie die in de ruimte van de luchtplaats nog veel meer tot uiting kwam dan in de beperkte ruimte van zijn cel. Er waren meer mannen die renden, hoewel de meesten voortsjokten of rondhingen, in een tempo dat was aangepast aan de trage gang van zaken in de gevangenis, waar alle dagen hetzelfde waren en de tijd langzaam voorbijging. Hij had zijn draf over de luchtplaats bijna tot een dans gemaakt, door bij elke pas omhoog te springen en een draai in de lucht te maken. Hij viel niet en hij wankelde nooit. Als hij zijn antipsychotica niet in depotvorm gekregen zou hebben maar als pillen, zou ik zeker hebben gedacht dat hij ze smokkelde. Nu was het goed te zien dat de antipsychotica in elk geval geen slechte uitwerking hadden op zijn motoriek, zoals helaas vaak wel het geval is. Zijn motoriek was nog steeds heel goed. Hij las en liep zonder te struikelen en zonder tegen iemand op te botsen.

Ik zie vaker mensen lopend lezen, ook al zijn brevierende pastoors zelfs uit onze meest zuidelijke streken verdwenen. ’s Morgens als ik de hond uitlaat, kom ik altijd mannen tegen die in de ene hand de lijn van hun hond hebben, en in de andere hand de telefoon waar ze op kijken. Zij lopen echter met kleine pasjes en staan steeds stil, wat hun hond de gelegenheid geeft om overal te snuffelen en zij hebben niet de gelijkmatige, aandachtige gang van iemand die breviert. En vooral, zij lezen digitaal.

Iemand die op straat een papieren boek voor zich houdt en daaruit leest, zie ik hoogst zelden. Alleen in de gevangenis, waar niemand een mobiele telefoon heeft, is nog plaats voor analoge beelden.

Dat de man van de binnenplaats nog steeds vol energie was, zag ik toen ik hem op de afdeling zag vegen en dweilen. Toen ik hem zei dat ik hem op de binnenplaats had zien lezen, haalde hij direct het boek uit zijn cel. Hij had er twee: de Bijbel en Dan Brown.