Blogs & columns
Blog

Liggen er ook artsen wakker van euthanasie weigeren?

5 reacties

De afgelopen jaren heb ik me veel beziggehouden met euthanasie op verzoek bij mensen met een psychische aandoening. Ik heb onder meer veel mensen met een dergelijke wens zelf gesproken. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik van een aarzelend voorstander opgeschoven ben tot een pleitbezorger van deze mogelijkheid. Soms is de enige reële mogelijkheid een eind te maken aan ondraaglijk en uitzichtloos lijden in te gaan op het verzoek om hulp om het leven te beëindigen.

Inmiddels ben ik ook diverse malen bij euthanasieverzoeken betrokken geweest als psychiater die een second opinion deed. Daardoor en door mijn rol als pleitbezorger heb ik medeverantwoordelijkheid voor de dood van anderen. Soms lig ik daar wakker van. Niemand kan immers in de toekomst kijken. De mogelijkheid dat iemand toch nog ooit een keer opknapt, is nooit met absolute zekerheid uit te sluiten. En de dood is wel onherroepelijk. Toch is dat niet waar ik het meest last van heb. Dat is, dat ik niet weet wat ik in spiritueel opzicht doe. Simpel gezegd: past het wel in Gods grote plan? En eigenlijk: wie ben ik om bij te dragen aan zulke verregaande beslissingen waarvan je de gevolgen niet volledig kunt overzien? En om heel eerlijk te zijn: krijg ik er geen gedonder mee in het hiernamaals (als dat er is). Nu zeg ik altijd heel dapper dat ware moraliteit geen angst is voor straf, maar enthousiasme voor het goede. Toch zit ik liever door angst in de hemel dan door enthousiasme in de hel. Ik heb een streng christelijke opvoeding gehad. Zelf ben ik daar in de loop van mijn leven heel anders over gaan denken, maar dat is nog niet doorgedrongen tot alle uithoeken van mijn ziel.

Maar gisteravond bedacht ik opeens: je ontkomt niet aan verantwoordelijkheid. Als je wèl meewerkt aan euthanasie, maar ook als je geweten je zegt, dat je dat níet moet doen. Ook al smeken mensen je om ze uit hun lijden te verlossen, je dat moet kunnen verdragen zonder erop in te gaan.

Toen ik me dat voorstelde, kon ik bedenken dat ik daar ook wakker van zou kunnen liggen. Maar toch voelt het als minder eng. Vermoedelijk heeft dat ermee te maken, dat je dat veel beter kent en dat dat lange tijd de mores zijn geweest. Ik heb de indruk dat er over euthanasie bij mensen met een lichamelijke aandoening al veel minder onrust is dan twintig jaar geleden. Zelfs daar heb ik overigens ergens nog een onzeker gevoel of het wel mag. Maar wel minder.

Maar ik ga de vraag of je euthanasie mag verlenen bij ondraaglijk en uitzichtloos lijden verbreden. Mag je euthanasie verlenen, maar ook: mag je het weigeren? Ik heb weleens gehoord dat geweten slaat op dat je voor je geboorte precies weet wat je zou moeten doen. Het geweten is daarvan een gebrekkige herinnering. Ik heb het geweten. Op de vragen of het mag, maar ook of het níet mag, moet ieder voor zich uitmaken wat hij nou ook nog maar heeft geweten. Daarbij zijn angst en gewoonte geen goede richtingaanwijzers. Dat worden toch slapeloze nachten.

Denk je aan zelfdoding . Bel 0800-0113.

lees meer van menno oosterhoff
euthanasie
  • Menno Oosterhoff

    Menno Oosterhoff is (kinder- en jeugd)psychiater eninitiatiefnemer van www.ocdnet.nl en www.ocdcafe.nl. Hij maakt de podcast ‘God zegene de greep’ over de dwangstoornis. Daarover gaat ook zijn boek ‘Vals alarm´ waarin ook zijn eigen dwangstoornis aan de orde komt. Zijn boek ‘Ik zie anders niks aan je’ gaat over psychische aandoeningen in het algemeen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Merlijn

    Coassistente, DIEMEN

    Menno Oosterhof, enorm bedankt voor het bijna en passant noemen van 113. Ik heb het nu niet acuut nodig, deels doordat u het zo normaliseert, waarvoor mijn grote dank

  • Peter Staal

    Huisarts, Tilburg

    Tja....wie zal het (ge)weten.....ik lig in ieder geval van beide opties (wel / geen euthanasie) wakker.

    Een groot arts, Bernard Lievegoed, zei ooit op de vraag hoe hij in zijn leven van allerlei initiatieven had ondernomen, waaronder het oprichte...n van een groot instituut voor verstandelijk beperkten:

    'Zonder wakker liggen gaat het niet'' .

    En zo is het, wat je ook doet......

    En dan nog iets: in de hele wereld is er maar één geweten: dat is het geweten van jezelf.
    Dat is zó irritant lastig!

  • Menno Oosterhoff

    Psychiater, THESINGE

    Denk je over zelfdoding? Bel 0800-0113.

  • Menno Oosterhoff

    Psychiater, THESINGE

    In de Volkskrant van vandaag staat een groot artikel over zelfdoding met het middel waarover de Coöperatie Laatste Wil voorlichting heeft gegeven. Ik wil duidelijk stellen dt ik dit iets heel anders vind dan de zorgvuldige afweging door artsen in een... euthanasieprocedure. Het is bekend dat beschikbaarheid van een middel het aantal suicidepogingen doet toenemen. Veel suicidepogingen gebeuren in een opwelling. Juist daarom is een zorgvuldige procedure enorm belangrijk

  • Joachim Knap

    Geen, vroeger huisarts, Amsterdam

    Dit is een voor mij erg moeilijk leesbaar stukje, maar één ding weet ik zeker: het geweten wordt gevormd.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.