Let op onze jongeren

We kennen elkaar inmiddels een tijdje. Je komt niet vaak, maar we weten van elkaars bestaan. Een vlugge opsomming van je zorgvragen brengt me niet verder dan een voetwrat en de vraag om orale anticonceptie. Daarnaast kwam je weleens mee met de sporadische bezoeken van een van je ouders. Ik zag je door de jaren ontpoppen van een verlegen meisje tot een jongvolwassen, zelfverzekerde dame. Opgroeiende in een op het oog stabiel gezin.

Tijdens onze schaarse contacten vroeg ik je weleens wat je in de toekomst zou willen gaan doen. Je standaardantwoord was: ‘Eerst mijn vwo, en daarna zien we verder.’ Via je moeder hoorde ik dat je aan een universiteit ver van huis ‘communicatie’ zou gaan studeren. Niet omdat je het thuis slecht had. Integendeel. Maar je wilde graag op eigen benen staan en je vleugels uitslaan. Met ouders die 100 procent achter je stonden. Tijdens mijn visiterondjes kwam ik je soms tegen op de fiets. Enthousiast zwaaiende en blakend van gezondheid. Er leek geen vuiltje aan de lucht.

Deze contacten stammen uit het precoronatijdperk. Je ging studeren. Twee maanden later volgde er een lockdown. Je opleiding? Werd niet gegeven. Nieuwe sociale contacten opdoen in de kroeg? Was niet mogelijk. De veilige armen van je ouders? Waren ver weg. Je hobby zaalhockey? Mocht niet doorgaan. Daar zat je dan. Bruisend van de energie en motivatie op een kamertje van 2 vierkante meter: alleen en zonder positieve vooruitzichten. De zelfverzekerdheid maakte plaats voor onzekerheid. Kan ik nog wel een opleiding gaan volgen? Maak ik nog wel nieuwe vrienden? Mag ik weer gaan hockeyen? Kan ik papa en mama nog wel zonder gevaar een knuffel geven? Is er nog een ander bijbaantje mogelijk behoudens de lokale covidteststraat of callcenter? De onkosten lopen immers gewoon door. Gelukkig heb je ouders om financieel op terug te vallen, maar laat dat nou net niet jouw manier van ‘vleugels uitslaan’ en ’op eigen benen staan’ definiëren. Het voelt alsof je faalt, terwijl er hier nergens een aandeel is dat jou valt aan te rekenen. 

Je moeder maakt zich ongerust en komt bij mij op het spreekuur. Je staat nog ingeschreven in de praktijk, maar woont niet om de hoek. Via je moeder verzoek ik je een afspraak te (laten) maken. Een week later zit je tegenover me. Van de blakende gezondheid en het enthousiasme is niks meer over. Zelden heb ik een vitale depressie zo klinisch kunnen diagnosticeren. Klachtenverheldering was bijna niet nodig geweest. Je hulpvraag? ‘Geef me een vooruitzicht.’   

En daar zit ik dan met mijn mond vol tanden. Deze studententijd is niet te vergelijken met mijn eigen studententijd. In ‘mijn tijd’ maakte je je vooral druk om een aankomend tentamen of hield je – worst case – een stukje maand over door net iets te veel sociale aangelegenheden. De huidige studenten krijgen een verantwoordelijkheid waar ze nog helemaal niet op zitten te wachten. Levensvragen passeren de revue die eigenlijk pas na de studentenfeestjes en verslapingen zouden moeten komen. Daar waar ze in bloei zouden moeten staan, is het nu met name één dorre ellende. 

Geen opleiding afgerond. Geen banenperspectief. Onbetaalbare koophuizen. Geen tot weinig inkomen. Enkel digitaal daten. Angst om geliefden te besmetten met een nog steeds potentieel dodelijk virus. Een auto of de nieuwste iPhone van je ouders maakt dit niet beter. Ik benijd de ‘verwende jeugd’ van tegenwoordig niet. Helaas zien we een stijging in het aantal suïcides bij jongeren tussen de 20 en 30 jaar. Hoe, wat en waarom? Wederom een maatschappelijk probleem? Die vitale depressie kon ik in ieder geval niet negeren. Graag uw aandacht voor onze jongeren.