Blogs & columns
Blog

Komt een man bij de dokter

16 reacties

Komt een hoogbejaarde man bij de dokter en vraagt een verwijzing naar de ggz. Dat doen we niet, zegt de huisarts en geeft de man in plaats van een verwijzing een in te vullen niet-reanimerenverklaring mee.

Is dit een slechte grap? Nee, het overkwam de vader van een vriendin, die bij een bloeddrukcontrole om een verwijzing vroeg vanwege heftige paniekklachten, waarvoor hij in het verleden ook is behandeld. Sinds dossiers voornamelijk gebruikt worden als kasboek van verrichtingen (alles ten behoeve van de verzekeraar) en een voorgeschiedenis van dertig jaar geleden niet meer als diagnostisch relevante informatie wordt beschouwd, zijn de bevindingen van de behandelaar van weleer natuurlijk allang gewist, maar gelukkig wist de patiënt het zichzelf nog te herinneren.

Als psychiater weet ik heel goed hoe beperkt de behandelsuccessen bij chronische angstklachten zijn, zeker bij ouderen, maar ik weet ook dat elke kleine verbetering winst kan zijn, en dat de korte tijd die ouderen nog voor zich hebben, juist een argument is om niet te treuzelen met verwijzing. Als psychiater weet ik ook dat weinig mensen zelf om een verwijzing naar de psychiater vragen en dat bij degenen die dat wel doen, er eigenlijk altijd reden voor is. Bij de vader van mijn vriendin was behandeling in het verleden ook effectief gebleken.

Wat zou er gebeuren als er voor een consult bij de psychiater geen verwijzing nodig was? Zou de ggz nog meer dan nu volstromen en dan met mensen die er niet terecht zitten? Ik betwijfel dat. Waar mensen nog weleens willen aandringen op een verwijzing naar cardioloog of internist, omdat ze bang zijn dat de huisarts een mogelijke diagnose over het hoofd ziet, speelt dat niet bij de psychiatrie. Niemand wil naar de psychiater omdat hij bang is dat hij een ernstige psychiatrische aandoening heeft, waarvoor hij geruststelling zoekt. Hypochondere klachten betreffen het lichaam (de angst kanker te hebben) en niet de geest. En in het hypothetische geval dat iemand wel een hypochondere angst voor een angststoornis of een depressie zou hebben, is er in elk geval sprake van een psychiatrische stoornis.

Kan een huisarts niet zelf een begin maken met de behandeling van een angststoornis, ook bij iemand met een psychiatrische voorgeschiedenis? Natuurlijk wel, maar dat gebeurde in deze casus niet. De behandeling richtte zich op de bloeddruk en de mogelijke complicaties daarvan.

Zijn er argumenten om met een hoogbejaarde patiënt een niet-reanimeerbeleid te bespreken? Zeker wel, al vind ik het vaak nogal hypothetische vragen. De kans dat er bij een thuiswonende bejaarde die een hartinfarct krijgt, op tijd iemand zal zijn die kan reanimeren, is klein. En als die situatie zich wel voordoet, is het nog maar de vraag of de niet-reanimerenverklaring zijn nut kan bewijzen. Wie denkt dat iemand die gemotiveerd zijn niet-reanimerenverklaring heeft ingevuld, ook trouw de penning zal dragen die elke EHBO’er van reanimeren moet weerhouden, heeft wel een erg groot vertrouwen in het logisch en consequent handelen van mensen.

In elk geval was nadenken over een hypothetisch reanimeerbeleid niet de hulpvraag van deze patiënt, die verzuchtte dat je om dood te gaan blijkbaar ook al papieren nodig hebt.

Meer van Yolande de Kok

  • Yolande de Kok

    Yolande de Kok is psychiater. Op haar vrije dagen is zij graag met haar hond in de duinen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • J. Siegelaar

    Huisarts, Apeldoorn

    Mijn mond valt open.... Ja, laten we de huisarts weer eens bashen! De wachtlijsten in de S-GGZ zijn regelmatig langer dan half jaar, en de GGZ slaagt er zelf al jaren totaal niet in om dit op te lossen of zelfs maar te verkorten. Alle huisartsen zi...jn dagelijks druk met een oplossing te zoeken voor mensen met ernstige lijden die Specialistische GGZ-behandeling nodig hebben, maar nog lang niet aan de beurt zijn. De oplossing van psychiater de Kok: vrije toegang van de psychiater, geen domme huisarts meer die er tussen zit. Dan kunnen al mijn patienten die sombere en angstige klachten hebben rechtstreeks bij mevrouw de Kok terecht! Maar wel pas in 2025, want ze heeft helaas een wachtlijst. "Maar neem voor overbrugging vooral contact op met uw huisarts!"


    [Reactie gewijzigd door Siegelaar, Joost op 11-06-2022 13:29]

    • E.J.W. Keuter

      neuroloog, Aruba

      Lees het nog eens rustig door. Het gaat erom dat iemand naar de dokter gaat omdat hij weet dat hij al eerder goed genezen is door een psychiater van dezelfde klachten en dat die persoon in plaats van een verwijzing een niet reanimeren verklaring krij...gt. Daar valt onze mond dus van open. Dat is toch ook raar? Of mogen we nu helemaal niets meer zeggen omdat huisartsen zo zielig zijn? Patiënten zijn altijd zieliger.

      • A.G. Voncken

        Huisarts, Amsterdam

        Maar de vraag blijft nog steeds wat er in het consult gebeurd is. Als we er niet bij waren kunnen we er niet over oordelen. Misschien was het de derde vraag in tien minuten, waarvan de eerste twee al twintig minuten per vraag nodig hadden. Misschien ...had de dokter zijn dag niet en heeft niet strak gecommuniceerd. Misschien heeft de patiënt het verkeerd begrepen. Of misschien was het inderdaad een medische misstap? Laten we vooral een open blik houden. In ieder geval is de oplossing niet dat patiënten zonder verwijzing naar de psychiater zouden moeten kunnen.

  • A.G. Voncken

    Huisarts , Amsterdam

    Ik hoop dat de auteur zich realiseert dat er in één consult kennelijk drie hulpvragen waren die allemaal tenminste twintig minuten tijd kosten? CVRM jaarcontrole, ACP gesprek en consult psychische klachten. Per dag mag een huisarts maximaal twintig m...inuten per patiënt besteden. Ergens heeft hij of zij een keuze moeten maken om één van de onderwerpen niet te behandelen. Dat was helaas het vakgebied van de schrijfster. Jammer dat dat onderwerp tijdens dat consult er niet meer in zat en dat de patiënt zich dat erg heeft aangetrokken, maar met dertig patiënten per dag kan je geen uur per patiënt besteden.

    • E.J.W. Keuter

      neuroloog, Aruba

      Dus dit gebeurt echt? Bij huisarts Voncken in Amsterdam? Mag ik dan twee melk en een halfje wit?

      • A.G. Voncken

        Huisarts, Amsterdam

        Wel een beetje cynische reactie, collega Keuter uit Aruba. Natuurlijk gebeurt dat. Patiënten plannen een dubbele afspraak in en verwachten dan tenminste twee vragen te kunnen stellen. We voeden ze al op door hun lijst te beperken, want vaak komen ze ...met 6 of 8 vragen en zijn verbolgen dat ze die niet allemaal kunnen stellen, want het zijn toch allemaal kleine vragen. Ik probeer dan hun twee vragen zo netjes mogelijk af te handelen, ook in beperkte tijd, maar sommige vragen kosten nou eenmaal meer tijd. U wil ook graag dat als een van de twee vragen een neurologische vraag is we als huisartsen genoeg aandacht besteden aan de anamnese, voorgeschiedenis, volledig neurologisch onderzoek, hypothese, beleid en verwachtingsmanagement van de patiënt ten aanzien van de verwijzing, alsmede een degelijke verwijsbrief. Als iemand dan op de valreep nog een derde vraag stelt, die ook voldoende tijd nodig heeft dan is daar helaas geen tijd meer voor. Wellicht dat dat hier ook is gebeurd en de arts dat niet handig heeft gecommuniceerd.

  • C.E. Rombouts

    Huisarts, Zevenaar

    Serieus? Noem je dit een column? Ik heb gehoord van de buurvrouw dat?????

    Journalistiek a 2022...
    Een specialist die een huisarts af valt op het verhaal war ze via via gehoord heeft. Weinig origineel.

    Medisch contact, dat jullie dit durven p...ubliceren. Het is 2022. Doe beter je best aub...

  • P.M.W.A. Gijsbers

    huisarts

    Mooie casus die zeker aanzet tot discussie.
    Mijn eerste gevoel is misschien dit: psychiater blijf bij u leest.
    u was niet bij het consult aanwezig, kent hierdoor de overwegingen van onze collega niet,
    en ook niet de rol die de beleving van deze b...lijkbaar angstige patient speelt bij het oordeel over dit consult achteraf. Niet zelden heeft een patient een consult anders ervaren dan de insteek van de arts was, dat zal u ook vast wel eens overkomen in uw vak. Daar zou het misschien communicatief een beetje mis kunnen zijn gegaan.
    Daarnaast onderschat u het belang van het bespreken van wensen rondom het levenseinde,
    iets waarover u nu wat schamper schrijft. Onterecht. Complimenten aan mijn collega voor dat deel van het consult. Het is wel degelijk erg belangrijk en bijdragend aan kwaliteit van zorg in de huisartsgeneeskunde om wensen rond het levenseinde bespreekbaar te maken. Uw casus leest nu als een wat uit zijn verband geplaatst verhaal, ik deel uw conclusies dan ook niet bij voorbaat.

  • M.P.J. Heems

    Specialist ouderengeneeskunde , Overveen

    Een bizar consult.
    Ik reageer op de opmerking dat een niet reanimeer beleid alleen voor een hypothetische situatie thuis zou worden gemaakt.
    Het moment om te praten over advanced care planning is niet logisch maar ik ben heel blij dat in mijn werk...regio veel ouderen wel al met hun huisarts over wel/reanimeren en behandelbeleid spreken en wij in het verpleeghuis hierdoor al vaak een goede basis hebben om verder te praten.
    Ook bij ziekenhuisopname kan hier makkelijker op worden voortborduurt als de patiënt hier al eerder goed over heeft nagedacht en gesproken met zijn arts.

  • I.F. van Lingen

    Huisarts, Nijverdal

    Raar verhaal. Niet des huisarts zou ik denken, maar vast waar, we maken allemaal wel eens een miskleun en dit is er een. Vervelend vooral voor deze patiënt. De schrijver deze klinkt echter zuur, gaat het goed met u?

    Het gesprek over het einde van... het leven dient een breder doel dan u schetst. Het is vooral nuttig bij opname in het ziekenhuis. Thuis kan men beter een poster op de voordeur plakken.

  • E.J.W. Keuter

    neuroloog, Aruba

    Ik kan het niet geloven, echt niet. Dit is te bizar.

  • E. Brand-Piek

    Huisarts

    Jammer dat in deze casus niet de hulpvraag is gevangen en bevraagd. Ik was verbaasd over de gedachte dat er geen mensen onterecht in de psychiatrie zouden belanden als ze zichzelf mochten aanmelden.
    Toegankelijkheid van de psychiatrie zonder verwijz...ing van een huisarts gaat zeker wel onterechte ‘patiënten’ in de psychiatrie opleveren. Toenemend zie ik partners met relatieproblemen die zichzelf (en/of de ander) een psychiatrische stoornis toedichten als oorzaak van de problemen. Want dan is er (of verwachten ze?) begrip. Of mensen die door omstandigheden of gebeurtenissen gepast angstig, verdrietig of boos zijn maar door zichzelf of omgeving tot psychiatrisch patiënt zijn gedoopt.
    Laten we de huisarts toch maar houden.
    Enne de man uit de casus raad ik aan zijn hulpvraag nog eens bij zijn huisarts neer te leggen, in een consult speciaal daarover. Het klinkt alsof de huisarts zich op een cvrm jaarcontrole had voorbereid. Een vraag over paniekstoornis of een verwijzing doe je er daarbij niet ‘even tussendoor’. Het zou wel sieren dat hardop te zeggen als huisarts.

  • E. Hajdarbegovic

    algemeen betweter, Rotterdam

    "Het zit niet tussen uw oren meneer. Het is somatisch."
    #alternatiefuniversum

  • J.P. Hagen, huisarts, Leiden

    Ik zou graag de andere kant van het verhaal horen. Wat was de reden van de huisarts om niet te verwijzen? Zou de huisarts er echt niet toe bereid zijn geweest? Of was er een andere reden? Of was er onduidelijkheid? Er zijn zeker huisartsen die fouten... maken (het zijn net mensen, net als psychiaters trouwens), maar wat hier precies gebeurd is blijft onduidelijk.
    In een column als deze blijft het verhaal eenzijdig waardoor de lezer er niet veel aan heeft. Wat is het doel van uw column, wat wilt u bereiken?

  • K. Balwant-Gir

    Huisarts, Rotterdam

    Alhoewel ik het eens ben dat dit echt een schandalige casus is, ben ik ook van mening dat de wachttijd in de psychiatrie al jaren overdreven lang is. Ik vind het ook schandalig dat een psychiater mijn enige geneeskundige collega is die nooit bereikba...ar is voor overleg. Als ik de crisisdienst bel krijg ik een verpleegkundige en die belt mij terug. Geen ruimte voor intercollegiaal overleg. Niet kunnen sparren wat de middenweg is ter overbrugging. De psychiatrie is een eiland geworden dat voor mij als huisarts onbereikbaar lijkt. Tegen de tijd dat een oudere eindelijk in behandeling wordt genomen is die waarschijnlijk al overleden. Dus wellicht is in deze toch de NRNB best practice, gewoon omdat de psychiatrie al jaren onbereikbaar goed lijkt geworden. Mijn verzoek: kom van jullie eiland af en ga gewoon een intercollegiaal overleg aan. Wellicht dat het meer tijd bespaart en meer verwijzingen scheelt.

    Stel je voor dat alle specialisten zouden werken als de psychiatrie, dan zou je altijd moeten overleggen met een verpleegkundige die als tussen schakel weer overlegt met de specialist en dan is er altijd twijfel of het acuut levensbedreigend is en of het toch niet gewoon via de reguliere weg met een wachttijd van minimaal 6 maanden verwezen kan worden. De patiënt is nog niet in behandeling of is net een week volledig uit behandeling ontslagen en daarom moet hij/zij weer een half jaar wachten. Alleen bij reanimatie of acuut bloedverlies of EMV minimale score wordt iemand direct gezien. Daarbuiten is niks relevant. Een hartinfarct kan via de huisarts met medicatie alvast voorbehandeld worden en bij een hartstilstand wordt iemand pas gedotterd. Of als iemand het 6 maanden heeft volgehouden, dan kan men via de reguliere weg gedotterd worden.
    Kortom als we terug komen naar de realiteit dan kan ik maar 1 conclusie trekken: de psychiatrie is ziek. Er moet een crisisdienst naartoe gestuurd worden om het gehele systeem te reanimeren. Hopelijk heb ik dan geen collega’s meer die een niet reanimeren verklaring meegeven ipv een verwijzing naar een goed toegankelijk psychiatrie.

  • M.J. Fortuijn

    Psychiater, Haarlem

    Een vorm van ageism is dit toch? Puur ageism is geloof ik de ouderdom als verklaring van een ziektebeeld zien, dit lijkt er behoorlijk op.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.