Klaar met hozen
8 reactiesEen maand geleden nam ik het besluit om te stoppen met mijn praktijk als psychiater. Nadat ik patiënten, collega’s en verwijzers had ingelicht, plaatste ik een blog op LinkedIn om de rest van de wereld te informeren.[1] Ondanks mijn patiëntenstop krijg ik voortdurend verzoeken van mensen die wanhopig op zoek zijn naar een psychiater of van huisartsen die echt omhoog zitten met een patiënt. Ik wil ook die toestroom stoppen omdat het mij veel stress geeft. Ik moet steeds nee verkopen aan mensen, terwijl ze hulp nodig hebben en overal dezelfde boodschap krijgen. Ik schaam me voor deze situatie waarin we met zijn allen beland zijn. En ik kan veel aan, dus dan spring ik toch maar bij. Zeker in schrijnende gevallen.
Maar het breekt me op. De laatste twee jaar lukt het me niet meer om mijn eigen accu goed op te laden. Voor ik burn-out raak, wil ik stoppen. Ik rond alle lopende behandelingen nog af en op 1 juli 2023 sluit ik mijn vrijgevestigde praktijk. De hoeveelheid steunbetuigingen op LinkedIn was overweldigend en hartverwarmend. Maar wat ik niet verwachtte: veel mensen reageerden met herkenning. Het is dus groter dan mijn persoonlijke probleem.
Dat blijkt ook uit het vorige week verschenen rapport van het Trimbos-instituut over de Nemesis-3-studie. Dat is een onderzoek naar het vóórkomen van psychische stoornissen onder de Nederlandse bevolking. Het Nemesis-onderzoek is tweemaal eerder op precies dezelfde manier uitgevoerd. In 1998 en 2010 was het percentage mensen met een psychische stoornis 17. Nu is dat gestegen naar 26 procent.2
Niet alleen in de ggz speelt de toegenomen zorgvraag. Huisartsen stonden een halfjaar geleden massaal op het Malieveld om aandacht te vragen voor de drukte in de huisartsenzorg. NRC publiceert momenteel in de weekendeditie een serie artikelen over het zorginfarct. Het gaat over de wijkzorg die het niet meer aankan terwijl patiëntenaantallen juist toenemen. In het Elisabeth Tweesteden Ziekenhuis nemen ze niet meer alle verwijzingen van huisartsen zomaar aan. Zo proberen ze te voorkomen dat het ziekenhuis overspoeld wordt door patiënten en de wachtlijsten nog langer worden. Volgens bestuurder Bart Berden is de crisis in de zorg net als de klimaatcrisis: ‘We doen alsof het nog gaat gebeuren. Maar we zitten er al middenin.’
In de commentaren op mijn LinkedIn-post verschenen naast de lieve reacties ook opmerkingen van goedbedoelende burn-outcoaches. Ging ik in de vrije tijd die volgt mezelf de vraag stellen hoe ik mijn werk anders zou kunnen doen zodat ik niet zou opbranden? Eerlijk gezegd irriteerde die vraag me. Werken als psychiater in deze tijd is als hozen met een te klein emmertje in een zinkende boot. Ondertussen probeer je passagiers gerust te stellen, te navigeren naar ondiep water én om hulp te schreeuwen naar de omstanders op de kant. Het is niet te doen.
Ik stop er dus mee. Ik verlaat het schip om te voorkomen dat ik mee verzuip. Voelt dat als falen? Ja, ik zou liegen als ik dat ontkende. Maar het is ook een enorme opluchting. Met een sabbatical vanaf juli hoop ik de rust te hervinden. Ondertussen blijf ik verhalen uit het veld vertellen. In de hoop dat ze resoneren en iets in beweging zetten.
Voetnoten
- https://www.cassandrazuketto.nl/ik-stop
- Check de lezenswaardige korte bijdrage van Bauke Koekoek op LinkedIn over NEMESIS 3 en de betekenis van het onderzoek. https://www.linkedin.com/feed/update/urn:li:activity:7004361522160312320?updateEntityUrn=urn%3Ali%3Afs_feedUpdate%3A%28V2%2Curn%3Ali%3Aactivity%3A7004361522160312320%29
oud-huisarts, n.p., Harlingen
Bij het expertisecentrum Euthanasie springen ze om psychiaters. ,Daar kunt u prima aan de slag, rekening houdend met uw beperklte beschikbaaqrheid.
H.C. van Gorsel
Arts en ervaringsdeskundige, Amsterdam
Hoewel ik de persoonlijke overweging volledig begrijp, worden de problemen voor patiënten alleen maar groter als steeds meer psychiaters de handdoek in de ring gooien.
De problemen in de GGZ zijn al jaren ernstig. Niet tijdig hulp kunnen krijgen d...raagt mijns inziens behoorlijk bij aan de toename van mensen met psychische problemen. Wat ik alleen niet begrijp is dat als iedereen er zo ongelukkig van wordt, de sector niet in staat blijkt iets te veranderen? In plaats van het schip verlaten, zou het nuttiger zijn het lek te dichten?
M. van Egmond
huisarts, twello
Je kunt als individu de sector niet veranderen. En we lezen het toch overal. De hele zorg verzuipt. Het is een grote zorg die zo groot is dat de meesten van ons maar gewoon doorwerken en maar hopen dat we het zullen redden. Zorgverleners zijn geneigd... te zorgen voor de ander, niet voor zichzelf. Cassandra geeft aan, ik ga hier zelf aan onderdoor, ik kan niet langer, ik moet stoppen. Hoe kun je een mens bij zo'n moeilijk besluit verwijten dat deze niet het lek gedicht heeft in plaats van het schip te verlaten?
De ziekte zit in de maatschappij. Te individualistisch. Te veel op presteren. Te hard en onaardig voor elkaar. Geen leed meer verdragen, streven naar het perfecte plaatje. Consumeren. Ook zorg consumeren. Dat los je als individuele psychiater, huisarts of specialist niet op.
Maatschappij, jij en ik, neem je verantwoordelijkheid. Consuminder. Wees liever voor mensen om je heen. Heb oog voor elkaar. Ben aardig. Reik elkaar eens een helpende hand. En luister vooral naar jezelf en loop je eigen pad. Dat hoeft geen pad alleen te zijn en ook geen pad zonder oog voor anderen, maar wel het pad dat bij jou past.
H.C. van Gorsel
Arts en ervaringsdeskundige , Amsterdam
Tja, denken dat je er toch niks aan kunt doen is nou net waarom het zo ver heeft kunnen komen. Ik mis in de GGZ echt de daadkracht en het activisme om iets te veranderen. Als een hele sector er zo'n last van heeft, doe je er toch met zijn allen iets ...aan in plaats van doormodderen en in de slachtoffer rol te kruilen? Dat is precies wat psychiaters ook tegen hun patiënten zeggen. Wachten tot er vanzelf iets gebeurt zal dit echt niet oplossen.
N.J. Tinga
Psychiater, Amsterdam
Een begrijpelijk besluit Cassandra, de wal keert het schip. Ik snap dat je veel goedbedoelde adviezen krijgt die uiteindelijk weer de verantwoordelijkheid bij jou leggen ipv het onmogelijke systeem waarbinnen je geacht wordt te werken. Bij Aerrea.nl ...bieden we hulp aan hulpverleners en ook daar komen we soms tot de conclusie dat bepaalde werkomgevingen te schadelijk zijn om mee door te gaan. En voor anderen zijn aanpassingen mogelijk of veranderingen in eigen patronen. Uiteindelijk zouden we mijn inziens landelijk tot een deltaplan moeten komen: het IZA zegt dat er geen hulpverleners meer bij kunnen dus laten we eindelijk zorgen voor iedereen die nu aan boord van het lekkende schip zit. Sterkte!
A.F. Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
Beste Cassandra - dapper besluit - iemand moet een grens trekken (begrijp ik) en dat kan er maar eentje zijn, jij zelf dus. Knap werk dus - ook even als oud bedrijfsarts sprekend. Dat zouden er meer moeten doen namelijk.
Nee zeggen, grenzen trekk...en, strepen zetten, ophouden met dweilen terwijl alle kranen open staan. Het heeft geen zin als storingsdienst monteur te fungeren als het hele systeem op ploffen staat. Terug naar het begin dus. Resetten. Neem een kans kaart.
Petje af. Gewoon nee zeggen
M.J. Fortuijn
Psychiater , Haarlem
Neem een kanskaart. Die onthou ik!
A.F. Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam
Mee draaien tot jezelf doordraait
Even een associatie die me nu te binnen schiet. Je situatie doet me denken aan de problemen aan de universiteit. Reden voor Eelco Runia , UHD geschiedenis bij RU Groningen om zijn baan aan de wilgen te hangen. Di...t speelt een paar jaar terug.
Hij heeft zijn achterliggende redenen helder verwoord in aantal stukken in de landelijke dagbladen en later verwerkt in boek Genade zesjes, waarin hij de vorm van 'brieven aan...'heeft gehanteerd.
Ik schreef daar toendertijd een blog over. Aangezien ik een brief van hem ontving als bedrijfsarts. Want: wat moet een bedrijfsarts in zo'n geval adviseren ? Als het water aan de lippen staat, de kranen vol open en jij wordt geacht te blijven hozen ? Als je meedraait totdat jezelf doordraait.
Afdoende stof ter vergelijking en overdenking lijkt me . Sterkte en keep the faith
mijn blog over Eelco Runia en het probleem van dweilen met de kraan open en/of meedraaien tot je zelf doordraait. met links naar dagbladen
https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-columns/blog/eelco-runia-of-wat-er-misgaat-aan-de-moderne-universiteit.htm
artikel en interview in Trouw over boek
https://www.trouw.nl/nieuws/eelco-runia-stopte-uit-frustratie-als-universitair-hoofddocent-was-ons-onderwijs-ooit-zo-bedoeld~b0d84076/
video interview - Ad Verbrugge - over free lance denker - twee jaar na ontslag
https://www.youtube.com/watch?v=fGFI2SB1Eco
bespreking
https://www.jhsg.nl/recensie-eelco-runia-genadezesjes/