Jeukende handen

Als arts internationale gezondheidszorg en tropengeneeskunde (AIGT) in opleiding word ik geschoold om aan de andere kant van de wereld te werken. Uit een gevoel nuttig te willen zijn, daar waar de nood het hoogste is. Mijn opleidingssituatie creëert een vreemde tweestrijd. Het liefst wil ik zo snel mogelijk die kant op om te werken. Tegelijkertijd is er het realistische besef dat ik eerst goed opgeleid moet zijn voordat ik een bijdrage kan leveren. En die goede opleiding kan ik het beste genieten in Nederland.

In een bizarre wending van wereldwijde gebeurtenissen is deze tegenstelling ook naar ons land gekomen. Nu is er voor mij geen tegenstelling meer tussen hier in Nederland en daar in de tropen, maar tussen hier in het noorden en daar in de rest van Nederland. Voorlopig lijkt het noorden van Nederland relatief gespaard door het coronavirus. De druk op ons zorgsysteem is niet zo groot als in het midden en het zuiden van het land.

Het werk dat ik nu uitvoer op de afdeling Gynaecologie en Verloskunde gaat onveranderd door. We hebben een speciaal coronarooster om eventuele besmettingen binnen het personeel te voorkomen, maar de essentie van het werk op de verloskamers is hetzelfde. Er zijn immers nog steeds zwangere vrouwen die veilig moeten bevallen. Een patiënt met covid-19 heb ik nog nooit gezien.

Ook nu ervaar ik tweestrijd. Het liefst pak ik nu mijn spullen in, rijd ik naar het zuiden en ga daar werken waar de nood het hoogste is. Al vroeg in de coronacrisis meldde ik mij aan voor een aantal ziekenhuizen in mijn regio en daarbuiten. De aanvragen stroomden snel binnen. Pas daarna kwam het besef dat in meerdere ziekenhuizen werken nu helemaal niet mogelijk is. En misschien nog wel belangrijker: het besef dat ook de andere essentiële zorg door moet gaan.

Juist als aankomende AIGT moet ik weten wat er gebeurt als deze zorg stopt. Als zwangere vrouwen niet meer veilig kunnen bevallen, of een kind met koorts te laat naar het ziekenhuis komt. Eerdere epidemieën, zoals ebola in West-Afrika, maakten pijnlijk duidelijk dat een overbelasting van de gezondheidszorg niet alleen desastreus is voor de directe slachtoffers van een epidemie. Er is ook een grote groep indirecte slachtoffers: zij die niet meer op tijd zorg kunnen krijgen die zij normaal wel hadden ontvangen.

Met dit besef ging ik met hernieuwde energie en motivatie naar mijn werk. De zorg voor andere kwetsbare patiënten moet doorgaan. Om te voorkomen dat corona nog meer slachtoffers eist dan zij al doet.

Dus aan alle zorgverleners met jeukende handen: weet dat je, juist door jouw eigen werk zo goed als mogelijk te blijven doen, bijdraagt aan deze crisis. Laten we onze dappere collega’s aan de ‘frontlinie’ steunen waar het kan. En laten wij vooral doen waar wij goed in zijn. Zorgen voor al die andere patiënten die ons nodig hebben. Juist nu.