‘Ja maar, zo hóórt het niet!’
14 reactiesDe logica in de zorg ontgaat mij vaker. Het is de reden dat ik samen met mijn collega's inmiddels steeds vaker zelf zorg regel, langs het reguliere systeem. Maar ontkomen aan ons systeem kan ik natuurlijk niet.
Zo werkte mijn collega een tijdje terug op de huisartsenpost. Daar kwam een vrouw met extreme pijn. Ze was al bij vele specialisten geweest, had diverse hoge doseringen aan pijnstillers gehad, maar niets hielp. Inmiddels was ze bang dat ze iets heel ergs had, zoals kanker. Dit maakte de pijn alleen maar erger.
Mijn collega onderzocht haar en kwam tot de conclusie dat de bron van de pijn waarschijnlijk toch in een spier lag, die in een extreme kramp zat. In onze praktijk passen we dan wat 'onreguliere' behandelingen toe: we zetten een proefblokkade met verdovend middel en als dit helpt spuiten we soms botox in, om de spier uit te schakelen.
Mijn collega zette de proefblokkade met lidocaïne, de patiënt was direct pijnvrij. Voorts stelde hij haar gerust: zie, de pijn komt écht alleen van de spier, je hoeft niet bang te zijn voor een erge ziekte. Opgelucht glimlachend verliet ze de spreekkamer.
Een aantal dagen later werd mijn collega boos opgebeld door de huisarts van de patiënt: zulke zorg op een huisartsenpost 'hoort niet'. Het zou 'niet realistische verwachtingen scheppen' en hij had geen injectie mogen zetten. Mijn collega stond met zijn mond vol tanden en stamelde: 'maar hielp het dan niet?'
Jawel, gaf de collega toen toe, de patiënt had nog steeds veel minder pijn en was eindelijk gerust gesteld dat het geen kanker was, waardoor ze open stond voor een ander beleid. Maar ondanks dat: had hij dit niet mogen doen.
Het zette me enorm aan het denken. Liever wil deze arts haar patiënt dus met pijn laten rondlopen, omdat ergens besloten is (door wie?) dat dit soort zorg niet hóort.
Terwijl het altijd efficiënter is mensen holistisch te helpen, is de mindset nu blijkbaar zo geprotocolleerd dat we liever mensen van kastjes naar muren sturen, dan in zijn volledigheid te helpen.
Dan snap je dus echt niet meer waar zorgen over gaat. En dat is zorgelijk.
Meer van Michelle van Tongerloo
A. G?bel
Huisarts
Mooi toch, dit.
Volgens mij lees ik twee dingen.
1) moet je je altijd aan een richtlijn houden? (Nee, natuurlijk niet, spaar me).
2) moet je zulke fraaie dingen wel op de huisartsenpost doen (dus in ANW-tijd)?
Dat laatste levert wel gedach...tenvoer op. Antwoord is natuurlijk eigenlijk nee, want als het goed inkomen mensen niet met deze dingen door de triage. Maar ja, soms is het best leuk om geslaagde dagzorg op de hap te leveren. Maar een precedent schept het wel...
Laatst zei een patiënt tegen me: 'dokter, weet u dat er vlakbij het ziekenhuis een huisartspraktijk zit die ook 's avonds open is en waar je voor allerlei problemen terecht kunt?'
I.A.J.M. Meekes
Huisarts
Zo heb ik ooit zelf als huisarts op maandag een ouderpaar op het spreekuur
gehad die op hoge poten een verwijzing naar de kinderarts eisten. Er was in het weekend een koemelkallergie vastgesteld door de dienstdoende dokter. Ik was er niet blij me...e, kinderarts evenmin. Er was dus geen koemelkallergie; ouders lagen in scheiding, maar dat wist de dienstdoende dokter niet. Dus ergens heb ik ook begrip voor de dokter die belde na het weekend. Hoe goed bedoeld deze HAPzorg ook is, je weet niet als dienstdoende wat er allemaal speelt...
psychiater, Heerenveen
Mooi verhaal, fantastisch dat het hielp; en dat het tegen alle standaarden ingaat..., tja dat zegt meer over de standaarden dan over de realiteit.
De rationale achter de ingreep (spierkramp etc.) is dubieus uiteraard maar dat mag de pret niet drukk...en. Om het echter holistisch te noemen lijkt me onjuist. Het is juist uitermate symptoomgericht en reductionistisch gedacht, tenzij de betrokken collega die de prik zette de gehele psychologie achter zijn ingreep snapte, wist dat hij magie toepaste en juist daarom zo handelde. Maar dat vertelt het verhaal niet...
H. v.d. Pol
M.H. Schut
Huisarts
Geachte collega Van Pinxteren,
Uw betoog is precies waar Michelle tegen ageert. Lees het nog een keer goed door
B. van Pinxteren
Huisarts, Zeist
Dank collega Schut. Ik heb het artikel meerdere malen gelezen en benieuwd naar de beantwoording van mijn vragen.
1. gaat het hier om een structureel probleem? (vlg mij niet)
2. wil je deze collega tot de orde roepen? (doe dat dan rechtstreeks en ni...et via de media)
3. wat als de behandeling niet had gewerkt? (we gaan elkaar toch niet afrekenen op het resultaat van de behandeling?)
E.J.W. Keuter
neuroloog, Aruba
Gedurfd en effectief. Hou ik van. Je zou dit waking hypnosis kunnen noemen. Dan zou het ook werken met fysiologische zoutoplossing. Ik denk dat veel lezers wel het psychosomatische verhaal (h)erkennen. Het probleem is volgens mij dat je als arts stee...ds minder creatief mag zijn. Arme jonge generatie. Richtlijnen zijn voor als je het niet meer weet. Geen dictaat, maar een naslagwerk.
B. van Pinxteren
Huisarts, Zeist
Wie zegt dat je niet meer creatief mag zijn?
M.A.M.M. van Tongerloo
Huisarts
Mee eens!
En out of the box durven handelen heb ik ook geleerd in Sint Eustatius. Er was een lock down, we konden geen patiënten meer uitvliegen, er waren twee huisartsen op het eiland zonder specialistische kennis of apparatuur en dan word je ge...confronteerd met allerlei ernstige zaken...dan kan je je niet verschuilen achter protocollen...want dan gaan er namelijk mensen dood. Dan ga je gewoon doen.
E.P.A. Gebuis
Ziekenhuisarts KNMG n.p. / AIOS IZB, Leiden
Persoonlijk denk ik dat de reactie van collega van Pinxteren precies de boodschap van Michelle van Tongerloo is.
- Het schept een precedent
- Er is geen NHG-standaard voor
- Wat als het niet gewerkt had?
- Wat als de patiënt deze behandeling met ...anderen bespreekt?
Niet alleen de spier van deze patiënt zit in een pijnlijke kramp maar de Nederlandse gezondheidszorg ook. We zijn zo gewend geraakt in bepaalde hokjes en paden te denken dat out-of-the-box denken leidt tot boze telefoontjes van collega’s in plaats van de erkenning dat je een mens met een probleem hebt geholpen. En is de wens om mensen te helpen nou niet precies de reden waarom veel van ons arts zijn geworden?
B. van Pinxteren
Huisarts, Zeist
Hallo, hier collega van Pinxteren.
Ik kan gewoon rechtstreeks aangesproken worden hoor. Volgens mij stel ik een aantal duidelijke vragen dat nog onbeantwoord is gebleven.
Is het werkelijk zo dat dienstdoende dokters om de haverklap na dienst gebeld... worden door de eigen huisarts? Ik doe het uiterst zelden. Volgens mij laten we elkaar juist behoorlijk veel vrijheid. Ik ben zelf ook niet vies van een onorthodoxe aanpak.
Mijn vraag is wat het doel is van deze column. Is het echt zo dat er aan de lopende band collega's op het matje worden geroepen? Is het echt zo dat de NHG-standaard als een knellend corset wordt ervaren? Ik geloof het eerlijk niet. Ik denk dat de kwaliteit van onze huisartsenzorg in Nederland op een zeer hoog niveau staat, mede door onze prachtige NHG-standaarden. Volgens mij hebben we heel veel urgentere problemen, zoals mankracht en hebben we een enorme uitdaging om de zorg voor iedereen toegankelijk te houden. Ik beschouw dit als een incident.
M.A.M.M. van Tongerloo
Huisarts
Paniek paniek. Het volgt de NHG standaard niet.
B. van Pinxteren
Huisarts, Zeist
Wat een malle reactie Michelle. Ik ervaar de toon ervan als tamelijk badinerend. Geen sprake van paniek, maar wel een paar eerlijke vragen. Het zou je sieren als je die waardevrij zou beantwoorden. Of wil je alleen bijval en hartjes?
huisarts, Hoorn
Nico Terpstra, huisarts
Je zou het bijna gaan denken, ik snap werkelijk niet waarom dit goede zorg zou zijn, buiten kantoortijden maar wat doen bij mensen die je niet kent. Eens met collega van Pinxteren, en dat heb ik op LinkedIn al eerder laten ...weten aan collega Van Tongerloo
B. van Pinxteren
Huisarts, Zeist
Mooie en leerzame casus Michelle van Tongerloo. En wat fijn dat je collega deze vrouw zo goed heeft kunnen helpen!
De boodschap van je verhaal ontgaat mij echter. Probeer je een wijdverspreide misstand in de huisartsenzorg aan te kaarten? Wil je d...eze collega tot de orde roepen? Vind je dit exemplarisch voor de gang van zaken op de huisartsenpost (HAP)?
Wat ik wel weet is dat de toegepaste behandeling ongebruikelijk is. Ik heb zelf in de ruim 20 jaar dat ik praktiseer nog nooit een 'proefblokkade geïnjecteerd bij een patiënt met een extreme spierkramp' en ik ken ook geen NHG-standaard waarin die therapie beschreven en aanbevolen wordt. Wat te doen als die vrouw over enkele weken weer pijn krijgt en zich bij een andere collega op de HAP meldt? Of als zij iemand met vergelijkbare pijn de behandeling aanbeveelt? En wat als de behandeling niet had gewerkt?
Zelf ben ik terughoudend met het toedienen van injecties op de HAP. Ook ivm de precedent-werking en omdat ik collega's die na mij dienst doen op de toch al zo drukke HAP niet voor het blok wil zetten.
Los daarvan denk ik dat wij ons als artsen toetsbaar moeten opstellen en open moeten staan voor kritiek - zeker als we een ongebruikelijke behandeling toepassen in de waarneming.