Hoe overleef je… als bedrijfsarts?

Ze is een oud-collega. Ook een internist. Een internist die na meer dan tien jaar werken in het ziekenhuis naar mogelijkheden buiten het ziekenhuis kijkt en zoekt. En ze doet wat ik drie jaar terug ook heb gedaan: ze loopt een dag mee met een bedrijfsarts.

Inmiddels ben ik dus de bedrijfsarts. Mijn adagium bij geïnteresseerde collega’s is: vraag maar raak! Maar. Ik zie aan haar dat ze iets niet vraagt.
‘Je mag me alles over het vak vragen. Daarom loop je toch vandaag met mij mee?’
Dit lijkt mij net het duwtje te zijn die ze nodig heeft.
‘Oké’, begint ze een beetje zenuwachtig.
‘Uhhh… Met alle respect… hoe… overleef je als bedrijfsarts?’

Wow! Inmiddels heb ik vele vragen en opmerkingen van meelopende collega’s gehoord.
Vragen zoals: ‘Waarom heb jij de overstap gemaakt?’
‘Kom je aan je trekken als arts?’
‘Hoe zijn je (werk)dagen?’
‘Heb je echt geen diensten?’
Maar deze vraag had niemand me (in ieder geval openlijk) gesteld. In ieder geval niet als bedrijfsarts.

Als coassistent werd deze vraag ook weleens gesteld. ‘Hoe overleef je als coassistent?’ Nu schuurt die vraag echter. Want als coassistent was er een ondertoon van ‘er is licht aan het einde van de tunnel’ en ‘we maken het allemaal mee’.

Voor de bedrijfsgeneeskunde ligt dat helaas anders. Bedrijfsarts is niet het meest ‘sexy’ artsenberoep. Om de haverklap word je, met alle respect, ‘arboarts’ genoemd. Werknemers komen meestal gespannen naar je spreekuur. Je hebt te maken met conflictsituaties. Druk vanuit werkgevers en werknemers.

En dan zijn er grotere issues. Komende tien jaar zal 70 procent van de bedrijfsartsen de AOW-gerechtigde leeftijd behalen! Ondertussen lopen we als bedrijfsartsen ook achter qua medisch onderwijs en onderzoek. Er wordt meer en meer verwacht van de bedrijfsarts in een omgeving waarbij de waardering vanuit collega-artsen en de maatschappij relatief minder is dan voor de andere specialismen.

‘Wat een goede vraag eigenlijk’, zeg ik na een lange pauze.
‘Ik draai het om. Ik zie het niet als overleven. Ik zie het als pionieren. Binnen en door de bedrijfsgeneeskunde liggen er kansen. Wil je bijdragen aan onderwijs? Er is een tekort aan praktijkopleiders. Go for it. Heb je grotere ambities? De NVAB ontvangt je met open armen! Door het bedrijfsartsentekort heb je zowaar ook meer een stem over waar en hoe je je werk wilt gaan doen.’

Het is een kort antwoord op een groot vraagstuk. Maar voor nu is dat voldoende voor mij om te overleven.