Het recht om je dood te drinken

Regelmatig zat je met een alcoholfoetor tegenover me. Bloeddoorlopen ogen. Spider naevi op je wangen. En een klein zichtbaar buikje onder je telkens witte T-shirt met enkele vlekken. Het ging nooit over je alcoholgebruik. Uiteraard heb ik dat wel een aantal keren geprobeerd, maar dan kreeg ik een snauwend en ontwijkend antwoord. Volledig dysartrisch van de alcohol ontkende je keer op keer enig gebruik.

Dus ik hechtte je snijwonden na een valpartij. Ik probeerde je tensie onder controle te krijgen. Zonder je te confronteren met de directe oorzaak daarvan. De keren dat ik je bij de plaatselijke supermarkt met een aantal flessen wijn zag lopen, zei jij je niet te kunnen herinneren. Evenmin de contactmomenten bij de glasbak.

Je bent een notoire drinker. Een keer liep het bijna fout af in combinatie met een van je comorbiditeiten. Je belandde op de Spoedeisende Hulp en je moeder smeekte me iets te doen. Ik voelde het verdriet en wilde niets liever dan helpen. Maar hoe dan? Jij stond er niet voor open. Je bleef gestaag doordrinken ondanks je bijna-doodervaring. De crisisdienst maar eens bellen bij gevaar voor eigen leven? Ach. Het was een wanhoopspoging van mij als hulpverlener. Ergens wist ik beter. De medewerker hoorde mijn verhaal aan en wist op de een of andere manier toch empathisch te brengen dat we in Nederland nou eenmaal het recht hebben om onszelf dood te drinken. En daar zat ik dan weer. Bij een straalbezopen persoon en een radeloze, ontroostbare moeder. Het zal je kind maar zijn, maar het is en blijft wel je kind.

Ik kon niet meer dan een beetje monitoren. Op zoek blijven gaan naar invalswegen. Maar ondertussen net zo radeloos achterblijven als je moeder. Toch leek het even beter te gaan in je leven. Af en toe deed je wat vrijwilligerswerk en je kreeg een relatie. Jullie konden knetterende ruzie krijgen, waarover jullie me – apart van elkaar – vertelden. Maar jullie konden ook overlopen van liefde voor elkaar. Er werd aan weerszijden nooit gesproken over enige vorm van fysiek geweld en je vriendin heb ik nooit op blauwe plekken kunnen betrappen. Ze bleef vrijwillig bij je en hield zielsveel van je. Weinig bemoeienis van mijn kant tot dusver. Blijven monitoren.

Maar dan. Ze raakt zwanger. Ik mag het niet denken, maar betrap mezelf er wel op: jongens, waarom? Numoetik er ineens iets mee. De veiligheid van jullie ongeboren kindje staat op het spel. Ben jij nog steeds zo vaak dronken? Blijft het beperkt tot verbaal geweld tegen elkaar? Hoe ga jij straks om met slapeloze nachten en überhaupt met jullie kindje? Mijn hoofd spint. Jullie wereld is voor mij altijd complex geweest, maar ik kon afstand bewaren. Het was jullie keuze. Jullie ongeboren kindje heeft (nog) geen keuze. Iedereen heeft recht op het stichten van een gezin. En precies dat recht is ook wat het mij als hulpverlener (terecht?) moeilijk maakt. Overleggen met collega’s? Anoniem overleg veilig thuis? Het met jullie bespreken? Ja, er is een prachtige meldcode kindermishandeling. Maar die meldcode zorgt er niet voor dat ik beter slaap. Ieder mens kan veranderen. Zeker met de komst van een kindje. Ga je nu wel de hulp aanvaarden?