Het medisch beroepsgeheim offer je niet om boeven te vangen - Renske Leijten
3 reactiesMet de introductie van de betaling per verrichting is voor zorgaanbieders, medici en andere zorgverleners de patiënt het verdienmodel geworden. Een behandeling die meer oplevert is met deze financiering dus te prefereren boven een patiënt die minder oplevert. Tijd kun je immers maar één keer besteden en als je het meeste rendement wilt halen… je bent toch geen dief van je eigen portemonnee? Gelukkig werkt dit voor vele artsen en behandelaars niet zo; een patiënt die zorg nodig heeft, moet je helpen. Dit hoort bij de artseneed en de beroepseer.
‘Ik stel het belang van de patiënt voorop en eerbiedig zijn opvattingen. Ik zal aan de patiënt geen schade doen. Ik luister en zal hem goed inlichten. Ik zal geheim houden wat mij is toevertrouwd.’ 1
Door dit onderdeel van de eed die artsen afleggen kunnen patiënten erop vertrouwen dat de arts handelt in zijn of haar belang. Het belang van geld verdienen aan de patiënt is hieraan ondergeschikt. Het is dus gek dat we een financieringssysteem kennen dat hiermee in strijd is.
We weten dat het slim invullen van behandelingen leidt tot een hogere betaling, zogenaamde ‘upcoding’. We weten dat maatschappen en afdelingen door ziekenhuizen gezien worden als ‘resultaatverplichte eenheden’. Geld verdienen, en liefst meer dan minder, is ook het devies geworden nu ziekenhuizen eigendom kunnen worden van aandeelhouders. Het onderzoeksrapport naar mogelijke fraude bij het St. Antonius Ziekenhuis in Nieuwegein laat zien dat slim registreren tot de hoogste dbc-opbrengsten leidt. Toch oordeelde de NZa dat er geen sprake was van opzettelijke fraude en passeerde het Openbaar Ministerie in de beoordeling of een strafrechtelijk onderzoek nodig was.2 Het ziekenhuis kreeg een boete.3 Het aanvankelijk geheimgehouden boeterapport kreeg de Kamer na lang aandringen meegestuurd met de reactie op het onderzoek van de commissie Borstlap naar het functioneren van de NZa. Veel informatie tegelijkertijd sturen is een beproefde methode om Kamerleden (en media) af te leiden.
Het financieringssysteem is zo lek als een mandje en fraudegevoelig. Hassaart spreekt over een overdeclaratie van honderden miljoenen op jaarbasis tot wel 5 procent van alle declaraties.4 Bureau’s lopen binnen terwijl ze hun hulp aanbieden bij het optimaliseren van de opbrengsten.5 Cure4, het bureau dat het St. Antonius Ziekenhuis ondersteunde, spreekt over ‘grip op Dot’ en laat Rob Huijsman (maatschapsmanager chirurgie van – jawel – het St. Antonius) hun diensten promoten: ‘De consultant van Cure4Finance heeft zich direct ingewerkt in de materie en kon hierdoor snel meedenken op het gebied van de DOT-implementatie. Zij begreep de vragen waar de chirurgen mee zaten en heeft hen op constructieve wijze ondersteund.’ 6
Zouden we dáár niet wat aan moeten doen? Dat zou je denken, maar nee, we worden getrakteerd op beweringen die inzage in het medisch dossier noodzakelijk achten voor het opsporen van zorgfraude.
Zowel zorgverzekeraars als ministers Schippers en Opstelten vinden kennelijk dat de opsporing van zorgfraude het belang van de arts-patiëntrelatie overstijgt. Het medisch beroepsgeheim mag eraan! Minister Opstelten wilde het beroepsgeheim al eerder offeren voor politie-opsporing, met verwijzing naar bijvoorbeeld de schokkende gebeurtenis in Alphen aan den Rijn.7 Als de politie weet wie er een psychische tijdbom is, dan voorkomt zij dit soort gruwelijke aanslagen. Maar moet de arts als politieagent het falen van de politie oplossen? Is dat in het belang van ons allemaal? Nee, want een essentieel onderdeel in de arts-patiëntrelatie is de wetenschap dat wat je met elkaar deelt niet met anderen wordt gedeeld. Dat is een belangrijke pijler onder het vertrouwen dat patiënten in artsen stellen. En we weten dat het vertrouwen in diegene die je behandelt de slagingskans van de behandeling doet toenemen.8 Het medisch beroepsgeheim mag niet geofferd worden om boeven te vangen.9
Renske Leijten, Kamerlid SP
Voetnoten
- Nederlandse artseneed (inclusief Eed van Hippocrates/Verklaring van Genève) (2003)
- Beantwoording vragen inzake het Jaarrekeningentraject en afstemming NZa en OM
- Miljoenenboete voor St. Antonius Ziekenhuis om foute declaraties (nrc.nl)
- Promotie Fleur Hasaart: invloed nieuwe bekostigingssysteem door middel van DBC’s voor ziekenhuizen en medisch specialisten (PDF)
- bizizorg.nl/Voorzorgondernemers/DBCExpertteam
- cure4.nl/zorgspecial/grip-op-dot
- Opstelten: medisch beroepsgeheim geen beton
- De helende werking van het arts-patiëntcontact, S. van Dulmen, H&W
- Amendement van de leden Leijten en Van Gerven over het beschermen van het medisch beroepsgeheim (tweedekamer.nl)
M.D. Oosterhoff
psychiater, THESINGE Nederland
Helemaal mee eens.
Ik schreef in mijn blog "Zorgprofessionals wantrouwen? Niet doen" Het medisch beroepsgeheim offeren om fraude te bestrijden waarvan je niet weet hoe erg die is, omdat je denkt dat het zal helpen. Alsof je iemand behandelt voor een ...ziekte waarvan je niet weet of iemand die heeft met een ingreep waarvan je niet weet of het werkt, maar waarvan je wel weet dat er nare bijwerkingen zijn.
Want de minister had vooraf onderzoek laten doen en de conclusie daarvan was dat deze wet helemaal niet nodig was. maar onderzoek vraag je kennelijk aan om te kunnen gebruiken als de uitslag je bevalt en te negeren als de uitslag je niet bevalt.
Ik bepleit geen blind geloof, niet in de zorgverleners, maar evenmin in de zorgverzekeraars. maar voortdurend wantrouwen en het beroepsgeheim opofferen?? Alsjeblieft niet.
Kaspar Mengelberg
psychiater, Amsterdam nl
Uitstekende verhandeling!
De DBC-systematiek is inherent privacy en beroepsgeheim doorbrekend.
W.J. Duits
Bedrijfsarts, HOUTEN Nederland
Geachte collega, ik weet niet of u het bericht heeft gezien vorige week in de krant; Een rechter in Friesland heeft een psychiater een dwang opgelegd om het Medisch dossier te overhandigen van een overleden patiënt binnen een bepaalde tijd en als de ...collega daaraan niet zou meewerken dat hij een boete zou kunnen krijgen tot een maximum van 5000 Euro. De rechter neem hier dus al een voorsprong op de aanpassing van de wet die het kabinet voorstaat.
Dit mag nooit gebeuren, dat voor het falen van een systeem het beroepsgeheim wordt opgeheven. Vooral niet als het falen er van wordt veroorzaakt door falend Haags beleid of nalaten van het doen van bepaalde stappen door een familie zoals in de Friese zaak.