Het einde van de dokter
4 reacties80 procent van de dokters zal op termijn overbodig worden. Niet in de volgende eeuw, maar over tien, twintig, dertig jaar. Aldus Yuval Noah Harari, hoogleraar geschiedenis aan de universiteit van Jerusalem. Harari is een atypische historicus die ideeën formuleert over de toekomst. Zijn nieuwste boek heet Homo Deus, een kleine geschiedenis van de toekomst en was in februari DWDD-boek van de maand. Het is recentelijk door Henk Maassen in Medisch Contact besproken. Op internet vind je talrijke interviews en presentaties naar aanleiding van het boek.
Harari beschrijft een toekomst waarin kunstmatige intelligentie (ki) steeds belangrijker wordt. Eén van de mogelijke scenario’s is dat er een nieuwe klasse mensen zal ontstaan, de in sociaaleconomische zin onbruikbaren of nuttelozen. In dit scenario worden in de komende tien à dertig jaar allerlei beroepen grotendeels en veel beter ingevuld door ki. En inderdaad: de dokter is een van de eerste beroepen die grotendeels zullen verdwijnen.
Met bijvoorbeeld Watson, een door IBM ontwikkelde supercomputer, wordt het allemaal een stuk makkelijker, voorspelbaarder en vooral beter dan met ons dokters van vlees en bloed. Watson is altijd bereikbaar en beschikbaar. Je hebt ‘m namelijk als app op je smartphone. Watson heeft alle tijd van de wereld voor je. In je lichaam geplaatste biochemische sensoren leveren een constante stroom aan informatie. Watson weet daarom lang voordat je zelf iets opmerkt dat er iets niet goed gaat. Deze en andere van jou verkregen informatie koppelt Watson aan een feilloze kennis van je medische voorgeschiedenis. En hij heeft een complete en per dag geüpdatete medische kennis. Watson is nooit met vakantie, humeurig, ongesteld, uit zijn doen na een nachtdienst, overbelast of verslaafd. Hij is hard aan het leren hoe je gevoelsreflecties geeft en empathisch kan zijn. Watson is 100 procent betrouwbaar en bovendien veel goedkoper dan een menselijke dokter. En in plaats van jarenlange opleiding is het bij Watson een kwestie van doorontwikkelen en updaten voor miljarden abonnees. Een formidabele concurrent voor ons artsen. Net als chauffeurs, leraren, advocaten, bank- en verzekeringsmedewerkers, ambtenaren en vele anderen dreigt ons de weinig begerenswaardige status van nutteloze.
Het is een verontrustend perspectief, maar toch is de boodschap van Harari niet uitsluitend pessimistisch. Want deze ontwikkelingen zullen een sterk appel doen op een aantal bij uitstek menselijke kwaliteiten. De eerste is creativiteit. Mensen zullen moeten leren zichzelf opnieuw uit te vinden als zij gedwongen worden geheel nieuwe beroepswegen in te slaan. Artsen zullen zich moeten ontwikkelen tot Medicus Deus, tot dokters die in staat zijn medisch-ethische dilemma’s te vertalen naar de dagelijkse praktijk, inclusief het hoge gehalte aan medische techniek daarvan. En het zal in de geneeskunde steeds belangrijker worden de meerwaarde van het intermenselijke contact uit te werken en te verdiepen.
Hoe zal het leven van ons artsen er over tien, twintig, dertig jaar uitzien? Wat heeft dat voor consequenties voor de medische opleidingen? Boeiende vragen. Bent u er klaar voor?
dolf algra
arts, commentator zorg en sociale zekerheid, rotterdam
Intrigerend eigenlijk. Waarom die Harari zo blijkt aan te slaan bij het grote publiek. Zowel dit boek Homo Deus - als zijn vorige boek 'Sapiens' waren bestsellers.
Kortom: hij blijkt ergens een snaar te raken. Komt dat omdat hij 'gewoon een goed ve...rhaal kan vertellen' - altijd leuk - of vanwege zijn 'boodschap' ? Ik weet het niet. Maar inhoudelijk - zijn boodschap- valt er veel op af te dingen. Heel veel. Teveel eigenlijk. Maar het voordeel ervan is dat hij nogal wat mensen aan het denken heeft gezet. Mij in ieder geval wel weer.
Harari doet - zoals een aantal mensen al eerder aanstipten - aan het beschrijven van 'Big History'. Het gaat niet over mensen - zoals U en ik- maar over 'de mensheid'. Dat maakt nogal een verschilletje eigenlijk. Want - zover ik ben geïnformeerd - is er geen Grand Design. Eigenlijk denkt Harari dat de mens slimmer is dan de natuur. Ik denk van niet. Eén grote vulkaan uitbarsting en we zijn weer terug bij af. Eén meteoriet inslag verder en 'we' kunnen weer over nieuw beginnen.
Het verhaal van Harari vertoont veel overeenkomsten met de Icarus legende. Harari denkt dat 'de machines' ons uiteindelijk zullen overnemen. Het acopalyps denken is dus weer helemaal terug. En dat is er altijd in gegaan als zoete koek.
Zijn grote makke is dat hij denkt/formuleert in termen van 'we'. Alsof 'we'- de mensen - U en ik dus - hetzelfde doel zouden na streven ( dat is zijn impliciete aanname blijkbaar). De werkelijkheid van alledag laat zien dat dat niet het geval is.
Het mooist valt dat na te lezen in het meer dan lezenswaardige boek van Ben Judah - Dit is Londen. Het laat fraai zien dat er 'geen verband', 'structuur' en/of 'Grand Design' bestaat, maar louter chaos on daily basis.
Om weer met beide benen op het koude zeil te komen. Lees Dit is Londen - Ben Judah. Dat is andere koek.
https://www.vn.nl/ben-judah-londen-stad-van-hopeloosheid-armoede-en-onvervulde-dromen/
https://www.trouw.nl/cultuur/-kijk-naar-londen-en-je-ziet-de-toekom
dolf algra
arts, MC blogger, commentator sociale zekerheid en zorg, rotterdam
Tja, wat zal de toekomst brengen ? Wie het weet mag het zeggen, maar veel heb je er niet aan. Ook Harari is een koffiedik kijker. Eén ding is wel zeker: het zal anders uitpakken dan de sjamanen, sterrenwichelaars én echte wetenschappers denken cq voo...rspellen. En dat is maar goed en mooi ook.
De werkelijkheid houdt zich namelijk niet aan de regels, dat is het meest opvallende kenmerk van die werkelijkheid namelijk. Lees de geschiedenis boeken er maar op na.
Of dokters overbodig zullen worden ? Denk van niet, bovendien heeft de dokter recentelijk de rol van dominee er extra bij genomen. Dus werk zat lijkt me. Het werk zal - in technologische zin - ieder geval sterk veranderen en de dokter zal meebewegen.
Voor de rest: blijft het behelpen. Watson mag dan 100% betrouwbaar zijn. De mens juist niet. Nauwelijks voor 'rede' vatbaar namelijk. Zie de oorlogen, zie de rol van religie. De mens heeft niet voor niets de bijbel geschreven (of laten neerdalen - zo u wilt). Daar kan geen Watson wat mee (doen).
Meanwhile: volgende patient graag. Eens kijken hoe we dit probleem weer kunnen oplossen.
Anthonie Taselaar
arts n.p., Boekelo
plaatst Watson ook een stent, reponeert een gelaxeerde schouder, grijpt in bij astma cardiale en verwijdert een ingegroeide nagel bij hallux 1 of is dit een geintje voor de superrijken (die eigenlijk gewoon een dokter willen) ?
Roelof Moes
huisarts, Nijeveen
In de meer dan veertig jaar dat ik nu als huisarts mag werken heb ik al meermalen voorspellingen voorbij zien komen, die het einde van ons vak aankondigden. Wat ik daarentegen merk is dat het in de loop der jaren alleen maar drukker wordt op de spree...kuren. Hoezo overbodig?