Helden van olympisch formaat

Donderdag 14 juni, in het Oostenrijkse Kaunertal. Vijf voor half tien, de ochtend is al even op weg als het startschot valt voor de ‘handbikebattle’; 135 mensen met een dwarslaesie, amputatie of andere ernstige ziekte beginnen aan de race van hun leven.

Twintig kilometer stijgen van 1287 meter hoogte naar 2150 meter, langs 21 haarspeldbochten, een stuwmeer en eindigend bij een gletsjer. Een reuzeprestatie, want soms bedraagt het stijgingspercentage 16 procent.

Uiteraard is dit een wedstrijd. Maar in wezen is het een speciale reis. Een reis die maanden en soms jaren eerder begint. Ik ben er voor de tweede keer bij. Voor mij is het een reis die de kracht van ieder mens laat zien. Maar ook de kracht van de zorg.

De handbikebattle is in alle opzichten bijzonder. De tocht wordt voor de zesde keer georganiseerd. Acht dwarslaesiecentra doen eraan mee, waaronder de Sint Maartenskliniek. Elk centrum stelt een team van zes patiënten samen. Het doel is natuurlijk de ‘battle’ te winnen. Maar het ware doel is de fysieke en mentale gezondheid van deze groep mensen te verbeteren. Door hun ziekte staan zij voor de grootste uitdaging van hun leven.

Niet slechts voor hen is dit een uitdaging, maar ook voor hun gezin, partner, kinderen, ouders. Dus voor iedereen die hierbij betrokken is. Samen met onze begeleiders en hun eigen buddy’s trainen de deelnemers maandenlang voor de battle. Juist dit samenbrengen bindt, het geeft kracht en energie. Daarmee staan de berg en de extreme fysieke en mentale uitdaging voor alles dat het leven uitdagend maakt.

En dit is pas de eerste stap. Wij hopen dat de deelnemers doorgaan met sporten, zich nieuwe doelen stellen en ook die verwezenlijken. Vaak lukt dit, want naast de teams van de acht centra doen tachtig individuele sporters mee – veelal mensen die eerder de race hebben voltooid.

Het is nadrukkelijk geen sponsortocht. De tocht gaat om de deelnemers die zelf met hun buddy de berg bedwingen. Ik vind dat de meest extreme sportieve prestatie. Een beproeving voor iedereen: de handicap, de berg, de handbike, de hoogtemeters, de trainingen, samen met je buddy de berg bedwingen.

Er zijn geen commerciële sponsors. De paar ‘normale’ sponsors die ons helpen zijn we dankbaar, zij zorgen ervoor dat de teams er komen, voor het materiaal, de tocht en de organisatie. Het is de dag van de deelnemers, hun buddy en hun gezin. Alles is daarop gericht. En dat moet zo blijven. Ook wij helpen de deelnemers. Maar dat is slechts helpen. Want iedereen presteert zelf. Revalidatie is slechts de hulpmotor.

Vanzelfsprekend worden alle deelnemers van tevoren uitvoerig onderzocht en ook na afloop gecheckt. Dat onderzoek helpt de behandelingen en de therapie te verbeteren. Zodat meer mensen de mogelijkheid krijgen deel te nemen.

Onderschat deze prestaties niet. De snelste gaat in 1 uur en 16 minuten omhoog, de laatste doet er 7 uur en 31 minuten over. Toch is iedereen gelijk. Allemaal hetzelfde tenue. En iedereen staat onder aan de berg voor zijn eigen uitdaging. Aan de top ontvangt niemand een olympische medaille. Slechts eeuwige persoonlijke roem en de wetenschap dat je ondanks je lichaam en handicap zoiets extreems kunt realiseren.

Eeuwige roem is er voor de 13-jarige die met zijn moeder de tocht volbracht, voor de 70-jarige die er voor de tweede keer bij is. Maar ook voor de jonge vrouw die haar tijd met meer dan een uur verbetert en nu in het talententeam van de KNWU zit, of de vader die zijn kinderen en vrouw na de tocht huilend in de armen sluit. Het liefst zou ik alle 135 verhalen van dit jaar opschrijven. Helaas past dat niet. 

Alle deelnemers zijn ware helden. Ik vind ze van olympisch formaat. Voor mij wordt de kwaliteit van de samenleving afgemeten aan de wijze waarop wij samen zorgen voor mensen met een handicap. Laten we dat voortzetten in de revalidatie. En binnen de gemeenten. De eerste stap is gezet met het VN-verdrag in 2016 met de belofte dat de toegankelijkheid voor gehandicapten verbetert.

Op naar de volgende stappen. Bied ook gehandicapten alle mogelijkheden om hun eigen doelen zonder beperkingen te kunnen realiseren. Mooie opdracht voor ons allen en speciaal de nieuwe lokale colleges. Wellicht delen ook zij dan in de eeuwige roem. We zouden ook de Koning kunnen vragen de deelnemers van de handbikebattle op zijn paleis te ontvangen. Wat vindt u: vermetel?

Ter inspiratie (en op vele andere plekken op het internet):