Blogs & columns
Blog

Hadden we maar correctierecht op feitelijke onjuistheden in de media

1 reactie

Het eerste onderzoeksgesprek in het Pieter Baan Centrum staat altijd in het teken van kennismaking en uitleg. Ik geef uitleg over hoe het onderzoek eruit zal zien en vertel de onderzochte over het zogeheten ‘inzage- en correctierecht’.

Observandi krijgen aan het eind van de onderzoeksperiode inzage in het conceptrapport dat ik over ze schrijf en hebben vervolgens het recht om commentaar te geven en feitelijke onjuistheden in het rapport te corrigeren. Dit betekent overigens niet dat ik wijzigingen moet doorvoeren omdat de verdachte het niet eens is met een deel van het rapport, een passage niet relevant acht of zich niet herkent in de diagnostiek. Hoewel het dus ‘slechts’ gaat om het geven van op- of aanmerkingen en het corrigeren van feitelijkheden, is dit een zeer belangrijk onderdeel in de afronding van de diagnostiek en het onderzoek. Feitelijke onjuistheden kunnen immers leiden tot nuanceverschillen en zo ook de beeldvorming ten aanzien van een verdachte en diens mogelijke problematiek beïnvloeden.

Misschien ben ik er als rapporteur en forensisch psychiater dus ook wel extra op gespitst, maar het valt mij op – en frustreert mij – dat er onlangs nogal wat feitelijke onjuistheden inzake de berichtgeving over misdrijven en tbs opdoken. Zo las ik op Twitter een bericht van Politie Nederland waarin ze schreef over een tbs-gestelde die zich recentelijk onttrok aan het toezicht van zijn verlofbegeleider. ‘De verdachte die tijdens begeleid verlof aan zijn detentie is ontsnapt (…)’ stond er. Opmerkelijk want van een ontsnapping was geen sprake en evenmin van verblijf in detentie. Een andere fout die ik bij diverse media zag terugkeren, was dat de man die betrokken was bij een ernstig steekincident in kliniek Veldzicht steevast tbs’er werd genoemd, terwijl de man in kwestie geen tbs-gestelde was.

En twee weken geleden berichtte De Telegraaf over de verdachte van de recente schietpartij met dodelijke afloop in Zwijndrecht: ‘De verdachte die zaterdagmiddag een 66-jarige vrouw doodschoot (...)’ Onzorgvuldig en onjuist taalgebruik; iemand verdachte noemen, maar verderop in de zin tot dader transformeren. Voor sommigen ogenschijnlijk een nuanceverschil, maar juridisch gezien natuurlijk gewoon onjuist.

Tot slot viel mijn oog deze week, door een tweet van een bekende tbs-advocaat, op het gegeven dat in het VVD-partijprogramma feitelijke onjuistheden over de tbs te vinden zijn. Zo staat er onder andere: ‘Wij willen af van de situatie dat tbs alleen kan worden opgelegd als de verdachte meewerkt aan een psychologisch onderzoek.’ Feit is echter dat rechters ook nu al in de gelegenheid zijn om aan weigerende verdachten een tbs-maatregel op te leggen. Onnodige stemmingmakerij dus door een verkeerde weergave van de realiteit.

Volledige en juiste berichtgeving in de media en vanuit de politiek is van groot belang, zeker waar het gaat om doelgroepen die al te maken hebben met negatieve berichtgeving en stigmatisering in een tijd van reaguurders, Twitter-trollen en een verharding van het maatschappelijk debat rondom strafzaken en forensische psychiatrie. Het zou dan ook mooi zijn als er zoiets zou bestaan als een professioneel correctierecht op feitelijke onjuistheden in kranten of andere media: een mogelijkheid voor professionals om met één druk op de knop de bron van de berichtgeving te voorzien van de juiste informatie.

Nu heb ik natuurlijk ook gepoogd zelf op de juiste knoppen te drukken en reageerde ik onder andere op de tweet van Politie Nederland. Verrassend snel kreeg ik de reactie dat het bericht aangepast zou worden en er in het vervolg meer aandacht voor zou zijn.

Wie weet, doet goed voorbeeld wel goed volgen en zien we op korte termijn ook een VVD-partijprogramma zonder feitelijke onjuistheden.

Lees ook
  • Lilian Kuipers

    Lilian Kuipers is manager behandelzaken bij Inforsa, waar ze ook als psychiater werkt binnen de forensisch-psychiatrische kliniek, onder andere op de tbs-afdelingen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • C.J.J.C.M. van Gestel

    psychiater

    Een mooie column weer, Lilian. Soms zal het onbedoeld fout gaan, soms gaat er een andere agenda schuil achter een 'kleine' verschrijving of verspreking. Het is nodig dat ook de werkers in het forensische veld blijven uitleggen hoe het wel zit. Jouw v...oorbeeld illustreert in ieder geval dat dat nuttig kan zijn. Dank voor je verhaal.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.