Grieplobby misleidt argeloze Blokhuis en De Jonge

Het staat er echt. In de Volkskrant van 25 oktober. ‘Wetenschappers zoals Countinho zijn bang dat het “officiële” rijkspakket verwatert tot een soort lopend buffet waar iedereen het zijne van kiest. Beter is om het te beperken tot de vaccins tegen ziektes die écht gekooid moeten blijven (…). Ook hepatitis B en polio zouden onderhand best uit het pakket mogen, opperde Coutinho vorige maand in zijn afscheidscollege (…).’

Ik ben benieuwd of hij ook iets gezegd heeft over de griepprik. Ik vrees dat die nog wel in het pakket moet blijven, want oude vrienden als Ted van Essen en Ab Osterhaus verloochen je niet zomaar. Bovendien drijft het RIVM op de griepvaccinatie. Helaas laat maar 5 procent van het ziekenhuispersoneel zich tegen de griep vaccineren. Hoe zou dat komen? Zo gaat de boel nog failliet. Gelukkig maakt Van Essen, griepexpert, ‘korte metten met de fabels rond de griepprik’ in het Magazine van KBO. Volgens hem werkt de griepprik in zo’n 50 procent van de gevallen. ‘Het zou goed zijn als de Gezondheidsraad op korte termijn een uitspraak zou doen over de vraag of ook Nederlandse kinderen standaard een griepprik zouden moeten krijgen’, stelt hij. 

In RTL Late Night van 1 oktober gaat AMC-hoofdverpleegkundige Heijmenberg samen met minister De Jonge (VWS) de strijd aan met kritische huisarts Hans van der Linde. De Jonge: ‘De sterftecijfers met een grote griepgolf zijn dusdanig hoog dat vaccinatie – zeker als het om kwetsbare ouderen in verpleeghuizen gaat – echt ontzettend nodig is.’ De hoofdverpleegkundige, ongeveer net zo deskundig als De Jonge, heeft ‘geloof in de werking’. De Jonge is het daarmee eens. Van der Lindes uitleg hoe het wetenschappelijk in elkaar zit, is aan beide believers niet besteed.

Staatsecretaris Blokhuis komt even later tegemoet aan de wensen van de deskundigen: ‘Er komt een onderzoek naar het verplicht stellen van de jaarlijkse griepprik voor medewerkers in de zorg.’ De deskundigen brachten de bewindslieden advies uit naar aanleiding van de zware griepgolf van afgelopen winter. Uiteindelijk stierven er zo’n 9500 mensen meer dan normaal. Het AD van 22 februari 2018 kopte eerder ‘Forse stijging sterfte door griep’. ‘Het hoge sterftecijfer is goeddeels te wijten aan het influenzavirus’, aldus Harald Wychgel van het RIVM. ‘Het is belangrijk dat huisartsen en praktijkmedewerkers jaarlijks een griepprik krijgen’, stelt de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV) in een nieuwsbericht. Hierdoor worden kwetsbare patiënten beschermd en wordt uitvallen van artsen en medewerkers door griep voorkomen.

Bewijs voor al deze uitspraken is er niet. Intussen weten voor- en tegenstanders van de griepprik allemaal dat de werkzaamheid ervan nooit is aangetoond. De match tussen het virus en het vaccin is slechts 20 procent en of die 20 procent iets doet, weet niemand. De 50 procent werkzaamheid van Van Essen is uit de duim gezogen. Laat de LHV zich voor het karretje spannen omdat twee middagjes prikjes uit laten delen een lucratieve bezigheid is? De minister en staatsecretaris weten waarschijnlijk niet beter. De oversterfte dit jaar? Niemand weet of die enig verband houdt met de griepgolf. Ook in grieparme jaren was er soms oversterfte.

De Jonge ‘gelooft’ net als de hoofdverpleegkundige in de griepprik. Ik denk dat geloof en politiek beter gescheiden moeten blijven. Wat we nodig hebben zijn cijfers. Onderzoek. Indertijd liet Coutinho horen dat zo’n onderzoek op ethische bezwaren stuit. Maar nu hij het RIVM niet meer leidt, vindt hij zo’n onderzoek vast wel goed. Zo moeilijk kan het niet zijn: neem een grote groep door huisartsen – zoals gebruikelijk – geselecteerde patiënten die voor het vaccin in aanmerking komen. Vergelijk degenen die gevaccineerd willen worden met degenen die weigeren. Ethisch niks aan de hand. Als blijkt dat de prik werkt, dan laat ik me vaccineren en zal campagnes voeren tot de dekkingsgraad 100 procent is.

Het is me allemaal wat: door alle grieppriklobby’s moeten criticasters als Van der Linde en ik telkens weer in de pen klimmen. Helaas komen mijn columns over de griepprik nogal eens terecht op alternatieve websites. Ze worden dan gebruikt om vaccinaties in het algemeen af te raden. Ik vrees dat door het door de strot duwen van griepvaccinaties, de dekkingsgraad voor bewezen werkzame vaccins tegen ernstige ziekten gaat kelderen. Daarom vraag ik de minister en staatsecretaris met klem de economisch belanghebbenden (de grieplobby) te laten stoppen met de opgeklopte promotie van de griepprik. Ook vraag ik hen zich te laten informeren door andere deskundigen die volledig vrij van belangenverstrengeling zijn. Neem uw verantwoordelijkheid en laat het veld het niet oplossen. Eis een onderzoek naar de werkzaamheid van het griepvaccin.