Goorlappende collega’s

Het artikel van Simone Paauw over de huisarts die drie bejaarde patiënten verkrachtte en betastte, liet mij sprakeloos achter. Tot nu.

Natuurlijk weet ik dat er ook in onze beroepsgroep dit soort viezeriken rondlopen, maar als ik dit lees moet ik me beheersen om de honkbalknuppel niet achter in de auto te leggen en een bezoekje te brengen. Dat deze engerd, naast drie jaar gevangenisstraf, een beroepsverbod van vijf jaar krijgt laat de theoretische mogelijkheid open dat hij nog in de spreekkamer belandt aan mijn kant van het bureau. Moeders houd uw moeders binnen, zou je in dit geval haast uitroepen. Ik hoop dat de door mij bepaald niet bewierookte tuchtrechter korte metten maakt met de carrière van deze ‘collega’.

Collega Qvinny Leemans vroeg zich af of mannelijke huisartsen zich door de publiciteit rond deze zaak minder vrij zullen voelen om borstonderzoek of vaginaal toucher te verrichten. Het zou, lijkt me, rampzalig zijn als noodzakelijk lichamelijk onderzoek behorende bij een klacht, achterwege blijft uit angst voor, ja uit angst voor wat eigenlijk?

Ik doe dit werk al 34 jaar en heb nog nooit meegemaakt dat een vrouw die iets in haar borst heeft gevoeld er vreemd van opkijkt als ik voorstel haar borsten te onderzoeken. Dat ze het ongemakkelijk vindt, dat er een min of meer vreemde man haar borsten betast, is goed voor te stellen. Als het goed is, voelt ze de vriendelijke doch professionele sfeer: ik ben op zoek naar afwijkingen, niet meer en niet minder en dit alles in haar belang. Voor de niet-medici: iedere arts die voorstelt uw borsten te onderzoeken zonder dat er expliciet een klacht daarover is, is een aanleiding de spreekkamer terstond te verlaten om nooit meer terug te keren.

Bij inwendig onderzoek ligt het nog gevoeliger. Als er duidelijke klachten zijn zoals afscheiding, pijn bij vrijen et cetera, dan geldt min of meer het bovenstaande, maar soms is het niet meteen duidelijk voor de vrouw in kwestie waarom er inwendig onderzoek plaats moet vinden. Ik denk bijvoorbeeld aan pijn in de onderbuik, mogelijk passend bij een adnexitis of andere oorzaken van een acute buik. Het lijkt me niet zo ingewikkeld om dat rustig uit te leggen. Het kan iemand overvallen en daar moet je even de tijd en aandacht voor hebben.

Voor ik het inwendig onderzoek doe, vraag ik altijd (bij het hoofdeinde!) of ze wil dat ik uitleg wat ik ga doen en doe, of dat ze dat niet wil. De kunst is om niet kil te zijn, maar zeker ook niet klef. Als je zelf min of meer normaal in elkaar zit en geen aandrang voelt je seksuele wensen in de onderzoekskamer uit te leven, dan is die middenweg goed te vinden.

Uitgangspunt moet zijn dat vrouwen zich veilig voelen in mijn en uw spreekkamer. Vertrouwen is waar het allemaal om draait. Voor collega’s die dit vertrouwen beschamen, is geen plaats in de spreekkamer… alleen aan de andere kant van het bureau.