Goede zorg voor ouderen? Het is hier de beschaving niet! -Menno Oosterhoff

Als eerste zorgverzekeraar in Nederland kondigt Minzes Achneehè aan om zorg voor mensen boven de 65 nog slechts te vergoeden tot een absolute minimum, wat binnen de wettelijke vereisten mogelijk is.
‘We baseren ons op wetenschappelijke gegevens, dat deze zorg niet kosteneffectief is. Deze mensen komen nooit meer aan het werk en overlijden uiteindelijk allemaal’, aldus een woordvoerder.
‘Met de toename van het aantal mensen boven de 65 jaar nemen de kosten schrikbarend toe. Tegenover onze andere verzekerden kunnen we niet verantwoorden om hier geen grenzen aan te stellen, omdat anders een grote premiestijging onvermijdelijk is.’

Minzes Achneehè kwam het afgelopen jaar negatief in het nieuws omdat hun premiestijging groter was dan dat van de andere zorgverzekeraars.
Ongeveer 80 procent van de kosten van de gezondheidszorg betreft mensen van 65 jaar en ouder. Door vergoedingen voor deze leeftijdscategorie te beperken zijn grote bezuinigingen te realiseren.

Is Minzes Achneehè niet bang dat veel verzekerden zullen overstappen naar een andere zorgverzekeraar? ‘Nee, integendeel. Wij willen graag onaantrekkelijk worden voor verzekerden die veel zorg consumeren. Deze mensen kosten meer dan dat ze opleveren. Dat is niet het segment in de markt waar wij ons op willen richten.’

Minister Schippers liet via haar woordvoerder weten het besluit van Minzes Achneehè toe te juichen. ‘Het is een goede ontwikkeling, dat zorgverzekeraars hun taak serieus nemen. Zorg is geen kraanwater. Het is de verantwoordelijkheid van de zorgverzekeraar de beperkte hoeveelheid zorg eerlijk te verdelen en te letten op kosteneffectiviteit.’

Op de vraag of oudere mensen op deze manier niet worden gediscrimineerd gaf de bewindsvrouw aan: ‘Iedereen kan de Oud en Rijk-polis afsluiten waar deze beperkingen voor ouderen niet gelden.’

De PvdA heeft kritiek op deze redenatie van de bewindsvrouw, omdat de ‘oud en rijk’-polis vele malen duurder is.

Toch heeft de PvdA wel vóór het wetsvoorstel gestemd, wat de mogelijkheden van de zorgverzekeraar fors verruimt om te bepalen welke zorg ze vergoeden.

Bovenstaande verhaal is verzonnen. Zo erg is het nog niet gesteld. Maar wie gaat voorkomen dat zorgverzekeraars zich zo gaan gedragen? Het marktprincipe nodigt hen daartoe uit. Zorgverzekeraars zijn natuurlijk verplicht het basispakket uit te keren. Maar binnen de grenzen van de wet zijn er zeker mogelijkheden om dat schraal te houden bijvoorbeeld met de zorginkoop. Dat wordt nog makkelijker als art. 13 van de Zorgverzekeringswet wordt aangepast. Dan bepaalt namelijk de zorgverzekeraar volledig waar iemand naar toe gaat, tenzij hij een duurdere polis heeft.

Ook kunnen zorgverzekeraars aan risicoselectie doen door mensen te weigeren voor de aanvullende verzekeringen of de vergoeding daarin voor ouderen te beperken. Een zorgverzekeraar kan zich wel degelijk onaantrekkelijk maken voor een bepaalde categorie (dure) patiënten.

Solidariteit is geen economisch (markt)principe, risicoselectie wel. De verzekerde niet als mogelijk zorgbehoevende, maar als een kostenrisico.

Ik zeg zeker niet, dat kosten en kosteneffectiviteit in de zorg geen rol mogen spelen. Maar ik geloof niet, dat de kwaliteit van de zorg verbetert door heil te verwachten van een economisch principe als marktwerking. En dan heb ik het er nog niet eens over dat de kosten sinds de invoering van de marktwerking enorm zijn gestegen.

Het primaire doel van de zorg is zorg verlenen. Ik ben er niet gerust op, dat dat in dit systeem overeind blijft. Amerika, een land waar het economische principe hoog in het vaandel staat, heeft een zorgsysteem dat wij niet moeten willen.

Ik hoop van harte dat de Eerste Kamer dit ook inziet en dat inzicht omzet in het wegstemmen van het wetsvoorstel om artikel 13 aan te passen. Want anders zijn we nog veel verder van huis.

Menno Oosterhoff