Blogs & columns
Blog

Goed werk is goed voor u - Carel Hulshof

3 reacties

‘Helft bedrijfsartsen meldt beroepsziekten nooit’ kopte Trouw op 10 juni. Minister Asscher van Sociale Zaken heeft aangekondigd maatregelen te nemen, onder andere door het melden van beroepsziekten verplicht op te nemen in de basiscontracten die bedrijven sluiten met arbodiensten of bedrijfsartsen. Nieuw is deze bevinding niet. Al jaren wordt geconstateerd dat veel bedrijfsartsen de wettelijk verplichte melding bij het constateren of vermoeden van een beroepsziekte achterwege laten. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft enkele jaren geleden alle bedrijfsartsen aangeschreven om hen hierop te wijzen. Dit resulteerde weliswaar in een stijging van het aantal meldingen maar het aantal bedrijfsartsen dat niet of nooit meldt is nog altijd omvangrijk. Bij het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten (NCvB) werden in 2014 8513 gevallen van een beroepsziekte gemeld waarvan bijna de helft uit de bouwnijverheid afkomstig was. Psychische aandoeningen, aandoeningen van het bewegingsapparaat en gehoorverlies door lawaai zijn de meest gemelde beroepsziekten. Het – anders dan in de meeste ons omringende landen – vaak ontbreken van een financiële prikkel om beroepsziekten te claimen, te diagnosticeren en te melden betekent ook dat deze cijfers nog maar het topje van de ijsberg zijn. Vanuit het NCvB worden diverse pogingen ondernomen om bedrijfsartsen te stimuleren tot het melden van beroepsziekten. Sommige daarvan zijn succesvol, zoals het Peilstation Intensief Melden. De minister wil hier dus nog een maatregel aan toevoegen. 

Wat ik echter nog belangrijker vind, is de vraag waartoe de meldingen moeten leiden?
‘Werken is voor mensen die niet kunnen vissen’, aldus een Delftsblauwe tegeltjeswijsheid. Maar ook voor mensen die wel kunnen vissen blijkt werk een belangrijke determinant van gezondheid. Aan het werk zijn is in het algemeen goed voor de gezondheid. Werkende mensen leven langer en hebben ook nog een betere kwaliteit van leven. Het hebben van werk verhoogt de eigenwaarde en verbetert het sociaal functioneren. Andersom kan het ontbreken van werk juist leiden tot fysieke en/of psychische klachten of aandoeningen. De slogan ‘werk is goed voor u’ wordt dan ook al jaren in allerlei toonaarden bezongen, niet in het minst in vele beleidsrapporten over het belang van duurzame inzetbaarheid van de beroepsbevolking. Een nuancering hiervan is echter op zijn plaats. Dat werk, dat zo goed voor ons is, moet wel aansluiten bij onze capaciteiten en moet in veilige en gezonde omstandigheden worden uitgevoerd. Dat is ook in ons land lang niet altijd het geval, blijkt uit de ongeveer honderd dodelijke arbeidsongevallen per jaar, de circa 8000 door bedrijfsartsen gemelde beroepsziekten en de vele werkgerelateerde aandoeningen. Er overlijden in Nederland per jaar meer dan 3000 mensen aan ziekten die (mede) door het werk veroorzaakt zijn.

Over die beroepsziekten is de laatste tijd dus veel te doen. Behalve over de rol en positie van de bedrijfsarts spitst de discussie zich nu gelukkig ook toe op de rol van werkgevers hierin en op de controlerende taak van de overheid, met name van de Inspectie SZW (voorheen de Arbeidsinspectie). Waar dat bij arbeidsongevallen nadrukkelijk wel het geval is, ontbreekt momenteel de rol van zowel werkgevers als de Inspectie SZW bij de huidige procedure van het melden van en reageren op beroepsziekten. Dat is uiterst vreemd! De mortaliteit en de morbiditeit door beroepsziekten en werkgerelateerde aandoeningen is veel omvangrijker dan die van arbeidsongevallen. Veel belangrijker dan het melden op zichzelf is daarom volgens mij dat er met die meldingen iets gebeurt in de zin van preventie, behandeling, begeleiding en (indien nodig) schadeloosstelling van slachtoffers. Samen met het beter melden van beroepsziekten door bedrijfsartsen zal ook de verantwoordelijke rol van werkgevers hierin beter naar voren moeten komen. Als dat het resultaat van de huidige discussies is, lijkt me dat winst.

De slogan ‘werk is goed voor u’ is onvolledig; het moet zijn: ‘goed werk is goed voor u’!

Carel Hulshof 

werk beroepsziekten
  • Carel Hulshof

    Prof. dr. Carel Hulshof is coördinator richtlijnen bij de NVAB en hoogleraar Arbeids- en Bedrijfsgeneeskunde in het AMC, Amsterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • algra

    zelfstandig bedrijfsarts - adviseur, rotterdam

    Ziek door het werk: daar zit natuurlijk niemand op te wachten. En vaak - maar niet altijd - nog te voorkomen ook. Extra zuur dus.

    Ik heb er elke dag mee te maken. Want het is mijn vak(gebied). Mooi werk, maar ook lastig én listig tegelijkertijd. Me...t je beide benen in het sociaal maatschappelijke modder/moeras van BV Nederland. En dat kan best zuigend zijn. Maar tha't's all in the game. Best leuke game overigens.

    Maar ook huisartsen en medisch specialisten komen elke dag patiënten met werkgebonden aandoeningen tegen. Want elke dag zit de spreekkamer vol met patiënten die vragen hebben over de behandeling én het werk. Wat kan wel, wat kan niet én wat is wijsheid ? Want bijna elke aandoening en/of behandeling heeft effect op iemands persoonlijke functioneren en dus ook snel op het werk, werkplezier en prestaties

    Ga maar bij jezelf na.

    Daarbij kunnen huisartsen en medisch specialisten hun patiënten buitengewoon behulpzaam zijn. Hoe ? Heel simpel: door gewoon even naar het werk te vragen en zich daarbij twee dingen af te vragen:
    1. hebben de klachten wat met het werk van doen, en
    2. zouden de huidige klachten en/of therapie effect kunnen hebben op het functioneren op het werk cq uitoefenen van het werk/beroep/vak ?

    Kost nog geen minuutje tijd en levert erg veel informatie op. En bij twijfel: even contact zoeken met de bedrijfsarts. Iedereen heeft er namelijk één. Daar is wettelijk voor gezorgd. Bovendien komt iedere patiënt met serieuze klachten/aandoening ( > 4-6 week) standaard bij de bedrijfsarts langs. Handig geregeld, toch ?

    Dus: elke dag een nieuwe kans om ziekten door het werk de wereld uit te helpen. Geen rocket science toch ? Daar hebben we geen nota's, convenanten en rapporten voor nodig. Gewoon kwestie van gezond verstand, een luisterend oor én klinische blik.

    Dus: elke dag een nieuwe kans om de zaak ten goede te keren.

    Dolf Algra
    zelfstandig bedrijfsarts - De Werkplaats

  • Steven J.A. Verbeek

    Bedrijfsarts, COULLONS Frankrijk

    Het systeem deugt niet. De werknemer heeft er nauwelijks belang bij (want wordt toch 100% doorbetaald tijdens eerste twee jaren ziekte), werkgever zit er niet op te wachten want kan juridisch aangesproken worden. Welk -behalve wetenschappelijk en epi...demiologisch- belang blijft er over voor de bedrijfsarts?
    Verlaag de uitkering bij niet-arbeidsgebonden ziekten. Haal het "risque professionnel" er weer bij. Vul aan tot 100% bij bedrijfsongevallen en beroepsziekten. Geef ook curatieve artsen het recht om te melden.,
    Maak een lijst met erkende beroepsziekten. Determineer de meldingscriteria. Vraag de UWV zich weer als verzekeraar op te stellen en de claims te beoordelen. Verdubbel de ontslaguitkering als de zieke niet meer terug kan bij het bedrijf.,
    Moeilijk? Nee hoor, het systeem bestaat al in Frankrijk. En het werkt.

  • algra

    zelfstandig bedrijfsarts, rotterdam

    Behartenswaardige blog van man met het hart op de goede plek. Goed werk is goed. Klopt als een bus.

    Maar melden van beroepsziekte door bedrijfsarts aan de NCvB monitor:
    1. dat heeft nooit gewerkt
    2. het werkt nu niet - zie mijn blog daarover
    3. en ...het gaat niet werken.

    Dus mee stoppen maar.

    De landelijke NCvB monitor waaraan de bedrijfsarts wettelijke moet mee werken is als een kapotte thermometer. En wat doe je met kapotte thermometers ?

    Beroepsziekten pak je op de werkplek aan, niet in nota's, monitoren en vergaderzaaltjes. Cijfers zijn erin overvloed. Meer heeft geen toegvoegde waarde. Actie op de werkplek wel. Aan de slag dus- op de werkvloer. Dus bedrijfsarts: uit de spreekkamer en naar het werk. Het ligt allemaal voor het oprapen. Onder je neus.

    Zo simpel is het. No rocket science ook.

    Voor de rest: Zin in Werk - Google deze site en lees over mensen die vertellen waarom ze zin in werk hebben. Mooie verhalen

    Dolf Algra
    De Werkplaats
    zelfstandig bedrijfsarts
    zie eerdere blog: schaf meldplicht beroepsziekte door bedrijfsarts af.
    Gewoon natuurlijk op Medisch Contact

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.