Gesprekspartner zonder kennis
4 reactiesNiets aan de buitenkant van deze vrouw toonde iets van de ernstige ziekte in haar lichaam. Een zeldzame tumor die naar vrijwel haar hele lijf was uitgezaaid bepaalde haar leven. Tweemaandelijks bezocht zij de oncoloog, waarbij vooraf altijd een longfoto werd gemaakt en bloed werd geprikt.
Mijn spreekuur bezocht ze voor de vragen die na die controles nog restten. Wat betekent het eigenlijk, waar wacht ik nu op, wat kan ik nog gaan doen? Allengs werd de spanning voor elke controle groter; welk nieuws heeft de oncoloog voor haar? De dagen voor een controle in het ziekenhuis kon zij eigenlijk niet goed functioneren. Controles gingen over het bloed en de foto, niet over haar, of hoe zij zich voelde.
Ik vroeg mij af waarom die controles eigenlijk werden gedaan. De vrouw voelde zich goed en was ondernemend, had vakantieplannen. Voor haar ziekte bestond geen behandeling. Alleen een chemotherapie zou de ziekte misschien nog iets kunnen remmen. Heftige bijwerkingen werden haar daarbij wel voorspeld, vrijwel gegarandeerd zelfs. Effect van behandeling ongewis.
In een van onze gesprekken vroeg ik: ‘Waarom ga je eigenlijk steeds naar de oncoloog?’
Stilte volgde. Was mijn vraag impertinent? Ik meende van niet. Het was een oprechte vraag. De controles voor een niet behandelbare ziekte hielden haar in een greep, beheersten in toenemende mate haar leven. En daar stond eigenlijk niets tegenover. Geen behandelaanbod, geen andere prognose.
‘Is het niet meer laten maken van een foto ook een optie voor je?’, was mijn volgende vraag. Wederom stil. Dit had zij niet bedacht. Controles horen er toch bij?
Na dat spreekuurcontact stelde ik dezelfde vraag aan de oncoloog. Zij was blij met mijn vraag, want ook zij had al eens getwijfeld over het nut van de controles. Ze dacht dat deze vrouw ze nodig had en er steun in vond. De onrust voorafgaand aan de controles had zij niet te zien gekregen.
Twee maanden later kwam patiënte weer op mijn spreekuur. Hoewel ze het eng had gevonden, had ze het gedurfd: geen foto maken. Wel was ze op de poli geweest. Ze had zelfs de volgende afspraak verplaatst. Tot na haar vakantie. Doorgaan met leven was wat haar restte totdat de ziekte uiteindelijk in rap tempo klachten gaf.
Zonder kennis van deze specifieke ziekte – misschien wel juist daardoor – was ik gesprekspartner geweest. Had ik met haar kunnen bespreken wat voor haar belangrijk was. Zonder foto, zonder laboratoriumuitslagen.
Ik denk dat dit wat kwaliteit aan haar te korte leven heeft toegevoegd. Dat wil ik in elk geval graag geloven.
Marco Blanker
R. Kok
verzekeringsarts, ROTTERDAM Nederland
Mooie en oprechte blog Marco. Deze patiente boft met jou als dokter. Ga zo door!
M. Vasbinder
medico familiar y comunitario, 03725 TEULADA ALIC Spanje
Gebeurt helaas maar al te vaak en niet alleen bij oncologie. Fear is money.
L.H. Sie
Internist niet praktiserend, PURMEREND Nederland
Rationeel gezien helemaal juist, zeker als een naderende controle zoveel onrust teweegbrengt, zonder dat het iets oplevert, en gezien DBC DOT wsch. ook geen extra inkomsten maar wel meer kosten voor het ziekenuis en ook voor de arts. Prima dat de h...uisarts het aandurft dit ter sprake brengt, bravo! Als gepensioeneerde specialist wil ik toch opmerken dat de patient zich vaak in de steek gelaten voelt als wordt meegedeeld dat verdere specialistische controles zinloos zijn, dat dit in samenspraak met een goede huisarts beter kan is hoopgevend. Nogmaals alle waardering voor collega Blanker.
Marco Blanker
huisarts, Zwolle Nederland
Dank voor de reacties. Ik deel de mening van collega Sie, dat inkomsten in het ziekenhuis in deze casus geen drijfveer waren.
Het 'fear is money' principe dat collega Vasbinder noemt kom ik ook in de zorg tegen, maar kan ik toch echt niet aan deze c...asus koppelen.