Blogs & columns
Blog

Fraude na de dood

Plaats een reactie

Onlangs overleed een patiënte. Helaas iets dat bij de gezondheidszorg en het leven hoort. Het dossier wordt gesloten en bewaard. Als huisarts zie ik het als mijn taak de naasten van de overledene bij te staan als daar behoefte aan is.

Ook het Verbond van Verzekeraars ziet in sommige gevallen een rol voor huisartsen. Bij vermoeden van fraude sturen ze een brief naar aanleiding van het overlijden. Door een platform wordt er naar medische gegevens van de overledene gevraagd. Hier zou geen toestemming voor nodig zijn (ook niet van de nabestaanden). De recentelijk ingestelde AVG zou eveneens geen betrekking hebben op overledenen. Mijn vader weet dat ik in dit soort gevallen wat zenuwachtig word. Ik verkeer dan in tweestrijd. Als arts wil ik mensen beter maken en bijstaan in moeilijke tijden, maar ik weet ook dat ik daarbij regels moet naleven. Allerlei vragen schieten door mijn hoofd: Het beroepsgeheim geldt toch ook na de dood? Hoe zit dat nou met die nieuwe AVG?

Mijn vader weet me tot bedaren te brengen. Hij bevestigt dat het juist is dat in de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) is bepaald dat deze geen betrekking heeft op de persoonsgegevens van overleden personen en dat het medisch beroepsgeheim ook na het overlijden van een patiënt blijft bestaan. Het beroepsgeheim strekt ter bescherming van de patiënt, maar is niet absoluut. Bij doorbreking van het medisch beroepsgeheim moet de arts terughoudend zijn. Bij een vermoeden van fraude na de dood ontstaat een bijzondere situatie. Dat heeft logische redenen.

Als iemand een levensverzekering afsluit, moet een medische verklaring worden ingevuld. De verzekeraar maakt op basis van de antwoorden een inschatting van de risico’s op overlijden. Hoe groter dat risico wordt ingeschat, hoe lastiger het zal zijn om een levensverzekering af te sluiten en hoe hoger de verzekeringspremie. Het komt helaas voor dat mensen die te kampen hebben met een ernstige ziekte een levensverzekering afsluiten en daarbij in strijd met de waarheid verklaren dat ze kerngezond zijn. Als een verzekerde relatief kort na het afsluiten van een levensverzekering (onder verdachte omstandigheden) komt te overlijden stelt de verzekeraar een onderzoek in. Als dan het vermoeden ontstaat dat de gezondheidsvragen niet juist of niet volledig door de overledene zijn beantwoord, komt diens medisch dossier in beeld.

Verzekeraars kunnen zich in deze situatie wenden tot de Toetsingscommissie Gezondheidsgegevens. In deze onafhankelijke commissie zitten artsen die de behandelend arts vragen mogen stellen over de gezondheid van de patiënt op het moment dat deze de levensverzekering aanvroeg. De behandelend arts hoeft alleen vragen te beantwoorden die gaan over gezondheidsgegevens die met de overlijdensoorzaak te maken kunnen hebben. Zo kan de inbreuk op het beroepsgeheim zo beperkt mogelijk worden gehouden.

Als arts zijn we niet wettelijk verplicht informatie te verstrekken. Dat blijft een eigen keuze. Daarbij moeten we wel bedenken dat het beantwoorden van vragen ook in het belang van de overleden patiënt en zijn nabestaanden kan zijn. De antwoorden kunnen mogelijk het vermoeden van fraude weerleggen. Mocht de patiënt bij zijn aanvraag wel fraude hebben gepleegd, dan zijn we er als arts niet voor om dit met een beroep op het beroepsgeheim verborgen te houden. Om die reden adviseert de KNMG ons in deze situatie relevante informatie te verstrekken. Door op deze wijze te handelen, komen we het meest in de buurt van de combinatierol die van ons wordt verlangd. Maar een supermens die iedereen tevreden houdt, zullen we nooit worden. Laten we vooral kritisch blijven en doen waarvoor we zijn opgeleid.

Bron 1: KNMG: Moet ik ingaan op het verzoek van een verzekeraar om informatie over een overleden patiënt?.

Bron 2: KNMG: Omgaan met medische gegevens onder 5.4.

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.