Euthanasie bij wilsonbekwaamheid: OM, wees mild

Stel: een man rijdt met zijn motor tegen een boom. Hij lijdt zichtbaar. Op de operatiekamer opent hij even zijn ogen en fluistert iets. 'Ik wil niet meer', hoort een verpleegkundige hem nauwelijks verstaanbaar kreunen. Direct daarna verdwijnt hij in een diep coma. Wilsonbekwaam. Hij overleeft.

Een jaar later, afatisch in een rolstoel, klaagt hij de operateurs aan. Hij wilde niet meer leven. Dat had hij  toch aangegeven op de operatiekamer? Zijn lijden is door toedoen van de dokters alleen maar groter geworden. Een tuchtzaak volgt. De operateurs krijgen geen strafmaatregel. Door de hersenschade van de patiënt hadden ze zijn 'ik wil niet meer' niet als wilsbekwame wens opgevat.    

Nu de diep demente vrouw van 74, die zichtbaar lijdt, bijt, schopt. Haar opgestelde  wilsverklaring is niet eenduidig. Ze lijdt zichtbaar, net zoals de man die tegen een boom gereden was. Soms wil ze dood, dan weer niet. Ze is de kluts kwijt. Haar mening telt helaas niet meer. Ze is wilsonbekwaam. Ze heeft – net als de motorrijder – flinke hersenschade. De dokters willen haar helpen, maar een operatie zoals bij de man is geen optie. De dokters weten niet wat ze met haar lijden aan moeten. Ze willen helpen, haar verlossen van haar lijden. SCEN-artsen en familie besluiten na rijp beraad tot euthanasie. Later volgt voor de dokter een berisping door het tuchtcollege en vervolging door het Openbaar Ministerie.

In extreme  uitzonderingsgevallen is niet altijd duidelijk of het optreden van de dokter 100 procent recht doet aan de wens van de patiënt. Iemand tegen zijn wens in opereren of doodmaken is misdadig, iemand tegen zijn wens in niet opereren of zichtbaar laten lijden is ook misdadig. Openbaar Ministerie, wees mild. Beoordeel de dokter op haar betrokkenheid, haar poging tot zorgvuldigheid, haar barmhartigheid. Beoordeel haar niet op een bureaucratische onvolkomenheid.