Blogs & columns
Blog

Etnisch profileren

2 reacties

Politieke partijen met mogelijke etnische profilering. Antisemitische uitingen. Slogans als ‘minder, minder, minder’ met betrekking tot afkomst. Ik word er letterlijk misselijk van. Hollander. Marokkaan. Turk. Chinees. Surinamer. Rus. Koreaan. Amerikaan. Brit. Een bijna onuitputtelijke lijst. Samengevat als: mensen. Met dezelfde rechten en plichten.

Toegegeven. In de ziektebeleving zit vaak wel een verschil. Chargerend en volledig varend op stereotypering: de Hollander brengt op dwingende toon dat het probleem NU opgelost dient te worden. Als je niet uitkijkt, klaagt de Amerikaan je aan. De Chinees wil koste wat kost antibiotica hebben. De Marokkaan ligt kermend van de buikpijn e.c.i. op de grond van de huisartsenpost. De Brit zegt je echt gematigd te hebben in het alcoholgebruik, maar doet dit voornamelijk uit beleefdheid. De Turk begrijpt niet wat baklava op zijn HbA1c doet. De Surinamer is echt niet te zwaar, maar dit postuur zit gewoon in de familie. En de Rus laat zich vrijwel nooit op ons spreekuur zien.

De geneeskunde draagt op zichzelf haar steentje bij het aan etnisch profileren. Hindoestanen hebben een verhoogde kans op diabetes mellitus. Negroïde mensen met hypertensie zijn meer gebaat bij diuretica of calciumantagonisten. 50 procent van de Japanners heeft een genetische variatie waardoor ze slechter tegen alcohol kunnen. En ondanks het krommen van mijn tenen bij etnisch profileren (buiten de geneeskunde) doe ik het zelf ook. Vooropgesteld: niet in negatieve zin. Ik doe er juist alles aan om iedereen gelijk te bejegenen en te behandelen. Ik breek bewust mijn nek over de meest complexe imponerende achternamen. Ook al leidt dit tot een verbastering van ‘Janssen’ naar ‘Ghanzzzeeenn’ en hilariteit bij de patiënt. Indien gewenst schuif ik op mijn sokken door het huis tijdens een visite. Bij een verwacht overlijden vraag ik naar de behoefte aan een geestelijke. Maar is dit wel genoeg?

Ik ben niet wereldvreemd. Toch sla ik naar alle waarschijnlijkheid nog regelmatig de goedbedoelde plank mis. Is een Marokkaanse patiënt wel gebaat bij een Nederlandse dokter? Met als wedervraag. Is een Marokkaanse patiënt nou wel meer geholpen met een dokter van Marokkaanse komaf? Een mens blijft een mens en een knie blijft een knie. Maar wat nou als er meer schuilgaat achter de hulpvraag?

Ook de media besteden aandacht aan dit onderbelichte onderwerp. Onlangs stond er in Medisch Contact een roman Meral over een huisarts van Turkse komaf werkzaam in Amsterdam. Of de Turkse serie Bir Başkadir over een Turkse vrouw onder behandeling bij een psychiater in verband met onverklaarde flauwtes. Het boek is een aanrader (gelezen). De serie ken ik vooralsnog alleen van horen zeggen. Maar één ding is zeker: uiteindelijk gaat het niet om afkomst of cultuur.

Tijd. Empathie. Begrip. Inlevingsvermogen. Respect. Interesse. Essentieel binnen en buiten de spreekkamer. Toch blijft de vraag staan of ik wel de juiste dokter ben voor iemand met een andere nationaliteit. Kan ik alles begrijpen? Begrijpt de ander mij? Kan ik voldoende begrip en respect tonen? En doen we dat op dezelfde manier? Uiteindelijk leidt mijn blog niet tot minder, maar juist tot meer vragen. Gekke dingen, die dokters en patiënten. Het zijn net mensen.

Meer van Arianne Beckers
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Manon Kleijweg

    Ouderenpsychiater, Utrecht

    De term "etnisch profileren" wordt met name gebruikt in het kader van opsporingswerkzaamheden door de politie (het gebruik maken van criteria als huidskleur, nationaliteit, etniciteit, taal of geloof bij opsporing of handhaving, terwijl dat niet obje...ctief te rechtvaardigen is) en heeft zeer terecht een negatieve bijklank. Natuurlijk hoor je als arts je bewust te zijn van de invloed van migratie-achtergrond als het gaat om de kans op specifieke aandoeningen en farmacogenetica. En van je eigen vooroordelen (lees de geestige column "Verkaasde Turk"). Daar is meer voor nodig dan een snelle taxatie van iemands huidskleur of baardvorm, leerde ik recent nog. Zo bleek een patiënte van mij die ik als "helemaal Nederlands" inschatte Spaanse ouders te hebben en een Mediterrane erfelijke aandoening, die overigens ook vaak onder Joodse families voorkomt. Gewoon maar respectvol blijven vragen dus!

  • A. Colon

    Neuroloog, Dorplein

    Profileren (dus ook etnisch/racistisch) draagt dus bij aan personalised medicine en betere geneeskunde. Discrimineren betekent onderscheid maken, wat in individuen levensreddend en beduidend betekenisvoller dan protocollair reageren kan zijn. Het bet...reffende artikel van onze grondwet (" in gelijke gevallen...) heeft door misinterpretatie fadein ook meer schade toegebracht dan ooit bedoeld is geweest en is toe aan enige realiteitszin.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.