Eindelijk bewijs

Afgelopen week was ik in de wolken. Ik ben zo ongelofelijk blij! Was ik ook zo blij toen ik als huisarts de eerste Standaard Diabetes ontving? Eindelijk evidence voor wat ik doe, eindelijk bewijs dat ik dat goed doe?

Wat is er gebeurd? Afgelopen week verscheen een aantal overzichtsartikelen in The Lancet over evidence in de zorg voor daklozen.¹ Dokters vanuit de hele wereld die al zo lang bewijs wilden voeren dat zorg voor kwetsbare groepen loont, kregen eindelijk gelijk. De beste reviews en artikelen zijn zeer streng beoordeeld en gepubliceerd in The Lancet.^{2 3} Dat vind ik om meerdere redenen fantastisch nieuws.

Als ik in het verleden een studie naar daklozen wilde uitvoeren en ze daarom wilde blijven volgen, stuitte ik op een onoverkomelijk probleem. Ze waren zoek of zaten in detentie. Of ze deden wat hun verslaving of psychose voorschreef: vluchten en zwerven.

Daarom heb ik ongelofelijk veel waardering voor goed onderzoek bij daklozen. Onze Rotterdamse straatdoktergroep hield het in een eerdere studie met de GGD en het Erasmus Medisch Centrum behoorlijk simpel.⁴ Dood of niet dood was de vraag. Maar zelfs in dat onderzoek stuitten we op bizarre data. Zoals het feit dat 10 procent van de overleden daklozen voor de burgerlijke stand allang uit Nederland was vertrokken. Verdampte proefpersonen die toch gewoon doodgingen in onze stad.

De Rotterdamse getallen tonen ons dat daklozen elf tot zestien jaar korter leven dan andere mensen. The Lancet heeft internationaal data verzameld! Daaruit blijkt dat dakloze mannen achtmaal eerder doodgaan dan niet-dakloze mannen. Vrouwen gaan twaalfmaal sneller dood vergeleken met niet-dakloze vrouwen. In welke medische studie zien we zulke sterfteverschillen en vinden we bovendien dat vrouwen eerder doodgaan?

In The Lancet wordt goed beschreven dat er oplossingen zijn. We kunnen in complexe levens met veel morbiditeit het verschil maken door een juiste aanpak. Ook als er multimorbiditeit is. Bij verslaving en bij ggz-problematiek met lvb, financiële zorgen, problemen met relaties, inkomen en onverzekerdheid is er wel degelijk een effectieve aanpak. Er is voldoende bewijs verzameld dat een multidisciplinaire aanpak werkt. Schuldsanering en huisvesting zijn minstens zo belangrijk als insuline en antipsychotica.

Uitvoerig en gedetailleerd bewijs toont aan dat een farmacologische aanpak en psychosociale interventies gecombineerd met casemanagement en huisvesting niet alleen voor de daklozen zelf, maar ook voor de samenleving veel winst oplevert. Onderzoek in Amerika toont bijvoorbeeld aan dat goede zorg en opvang kan voorkomen dat SEH’s overbelast raken door een kleine groep daklozen. De Nederlandse straatdokter groep is blij met de geleverde bewijzen in The Lancet.⁵

Op basis van evidence uit diverse onderzoeken zoals in The Lancet, hebben we een standaarden voor borstkankerzorg ontwikkeld. Sinds de invoering is de zorg aanzienlijk verbeterd. Zo’n standaard willen we voor de zorg en opvang van daklozen ook. Zodat zorg voor daklozen een gestandaardiseerde en geïntegreerde aanpak is, die niet alleen in Rotterdam en Amsterdam wordt uitgevoerd, maar overal in Nederland. Zodat de zorg aan daklozen niet een vergaderstuk van een gemeenteraad is, maar een op evidence gebaseerde aanpak. Net als bij borstkanker of diabetes. Politici en beleidsmakers in elke hoek van dit land: goed zorgen voor dak en thuislozen getuigt niet alleen van goed fatsoen. Het is niet meer dan logisch om te kiezen voor een aanpak die de beste resultaten oplevert.

voetnoten

1. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(17)31869-X/fulltext

2. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(17)32848-9/fulltext

3. http://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(17)31959-1/fulltext

4. http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.00739792

5. http://www.straatdokter.nl/