Een oceaan aan verdriet

Samen met de aios loop ik naar de zesde etage van ons ziekenhuis, waar onze hypermoderne schitterend geoutilleerde intensive care is gehuisvest. Onderweg vernauwt onze geest zich; blik en tred worden scherper. Jasje gaat netjes dicht, flauwe grappen zijn niet aan de orde.

We voeren een prognosegesprek met een patiënte van 24 jaar die het afgelopen weekend onder invloed van pillen en drank een valpartij van een balkon doorstond en een complete cervicale dwarslaesie heeft opgelopen. In een oogwenk stond haar wereld stil. Letterlijk. Verlamd vanaf haar schouders.

We betreden de ruimte en tasten de sfeer af. De jonge vrouw ligt plat op bed; we gaan om haar heen staan, dan kan ze ons zien. Tranen stromen over haar wangen als ik me voorstel en het doel van onze komst benoem. Tijdens het gesprek kan ze alleen maar huilen, het lukt me nauwelijks oogcontact te maken. Haar ouders, haar broer en haar zus zijn er ook. Vader is stil; ook als ik hem iets vraag, zegt hij niets. De ouders blijken gescheiden, een oceaan aan verdriet en strijd lijkt tussen hen in te stromen. Gedeeld verdriet kan verbinden, heb ik geleerd, maar daar is hier en nu geen sprake van. Moeder is hypernerveus en in een doe/regel/actiestand. Vuurt doorlopend vragen op mij af, waar ik uiteraard niet altijd antwoord op heb. Wat weer niet helpt in haar nervositeit. En de broer is vooral boos, op alle dokters en iedereen, en roept tegen me dat ik echt niet kan zeggen dat ze mogelijk niet meer zal kunnen lopen. Hij staat dreigend tegenover me.

Verschillende mensen, met verschillende manieren van reageren op een onwaarachtig, gedeeld verdriet. Haar leven staat op zijn kop. Het verlies van lichaamsfuncties, autonomie en een duidelijk toekomstbeeld vormen drijfzand onder de voeten. Onder die van haar en van hen die haar liefhebben.

En wij, wij laveren daartussen en proberen onze weg te vinden in deze lastige situatie. Want dat is het. Het zijn geen lastige mensen, het zijn mensen in een lastige situatie. Als ik een hand op de schouder van haar broer leg en zeg: ‘Ik weet het, het is klote van de bok’, breekt hij, een diepe huilbui volgt. ‘Laat maar stromen’, zegt zijn zus.

Over het fenomeen rouw en rouwverwerking maakte ik samen met de medische studenten van KoffieCo een podcast. Hierin is ook ons eigen verhaal verweven, het verhaal van de rouwperiode rondom het overlijden van onze kinderen Lennard en Simon, en het opgeven van een diep gekoesterde kinderwens.

• meer over Koffieco de podcast, "drie coassistenten, die gewapend met een kop koffie, voor jou op pad gaan om interviews af te nemen met de leukste, interessantste en meest inspirerende artsen van Nederland: https://koffiecopodcast.nl/

• Casper van Koppenhagen schreef het boek 'Ik had je gedacht mijn kind' over de rouwperiode in het leven van hem en zijn vrouw