Blogs & columns
Blog

Een envelop van het tuchtcollege op de deurmat

8 reacties

Precies een jaar geleden kwam ik uitgerust terug van een zomervakantie van drie weken met mijn gezin. Ik liep ontspannen de tuin binnen, het hoofd vol fijne herinneringen. Toen ik naar de achterdeur sjokte kwam mijn vrouw met een grote dikke envelop op mij af. De eerdere relaxte uitdrukking op haar gezicht was verdwenen. ‘Deze envelop lag op de mat, het komt van het medisch tuchtcollege.’ De envelop, gevuld met beschuldigingen van verkeerd professioneel handelen aan mijn adres, was niet-aangetekend op onze deurmat gedumpt. Weg vakantiegevoel, hallo nieuwe werkelijkheid.

Ik bladerde direct vluchtig door de berg paperassen. Het bleek te gaan om een patiënte die we als team hadden behandeld en die helaas in een later stadium gemetastaseerd was geraakt. Zij en haar man waren begrijpelijkerwijs boos en verweten ons hun lot. Zij hadden niet alleen mij maar ook twee collega’s aangeklaagd. Het was kennelijk onduidelijk voor ze op wie ze hun woede moesten richten. Alle drie dan maar. Dit was geen patiënt met wie de communicatie moeizaam was geweest, noch was er een klacht via de klachtencommissie gekomen. Zij waren direct naar het tuchtcollege gestapt en hun klacht was in behandeling genomen. Ik zal u verder besparen hoeveel voorbereiding, tijd en energie wij hierin in de daaropvolgende maanden hebben moeten steken, naast de normale patiëntenzorg.

Tijdens mijn opleiding had ik al vaak gezien dat chirurgen die door het college werden aangeklaagd hier zichtbaar aan onderdoor gingen. Vaak zag ik ze steeds defensiever en cynischer worden. Ik had me altijd voorgenomen mij dit niet te laten overkomen. Waarom moest ik dit persoonlijk nemen? Het was immers de dokter die werd aangesproken, niet de mens. Bovendien, ik besloot het te zien als een maatschappelijke toets van mijn functioneren. Hoge bomen vangen nu eenmaal veel wind.

Enkele maanden later zaten we inderdaad vanuit het beklaagdenbankje te kijken naar een verhoogd plateau vanwaar het tuchtcollege vragen op ons afvuurde. Patiënte en familie waren er ook. Het was een ongemakkelijke zitting en het leek ook erg of dat de bedoeling was. Zo gaf het college, elke keer na het geven van een zo volledig mogelijk antwoord, nooit blijk van begrip. Bovendien, merkten we aan de vraagstellingen dat ze geen expertise hadden in dit extreem specialistische onderwerp. In de academische omgeving leveren we zorg voor zeldzame aandoeningen. Er zijn begrijpelijkerwijs maar weinig dokters in Nederland met deze expertise en die zaten hier niet. Op het einde kwamen de patiënte en de familie aan het woord. Een lange tirade van onvrede daalde op ons neer waarna het tuchtcollege wel veel begrip toonde. Met het onbestendige gevoel een soort boef te zijn, verliet ik het beklaagdenbankje. Toen driekwart jaar later duidelijk werd dat de beschuldigingen verworpen waren en we moesten afwachten of patiënte in hoger beroep zou gaan, kwamen er steeds meer vragen. Hoe zinvol was dit proces nu geweest? We hadden niets geleerd en het lot van mevrouw was ook onveranderd. Het was voor haar fout gegaan maar door ons niet fout gedaan. Eén ding werd mij wel duidelijk: dit fossiele systeem met haar onveilige omgeving past niet meer bij de huidige tijdsgeest van blaimfree melden, noch bij de tijd van teamwork, ketenzorg en verregaande specialisatie. Ook is de drempel voor de aanklacht veel te laag. Tuchtcolleges zouden op zijn minst moeten eisen dat lokale klachtencommissies eerst pogen zorgverlener en klager tot elkaar ten laten komen, alvorens een dergelijk inspannend proces op te starten. Voor het aanjagen van angst en defensieve geneeskunde voldoet dit systeem prima. Maar als het doel is een systeem te creëren om van fouten te leren voor de kwaliteit van onze toekomstige patiënt dan moet dit systeem snel op de schop. Morgen.

Meer van Schelto Kruijff
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Z.J. de Langen

    Kinderchirurg in ruste, Haren

    Dank Schelto voor deze scherpe analyse. Zelf heb ik geen ervaring in deze anders dan het optreden als getuige en dat was los van de werklast een onveilige ervaring door het gebrek aan echte dialoog.

  • specialist, london

    een foute volgorde en onzuiver handelen van het tuchtcollege

    de meeste van dit soort problemen kunnen beter uitgepraat worden met de klachencommissie erbij

    ik vraag mij af of de naam ‘tuchtcollege’ ook nog wel van deze tijd is
    iets als ‘medisc...he klachten college’ klinkt al meteen minder bedreigend

  • Chirurg niet praktiserend, Enschede

    Zeer goed beschreven , maar het diepe trauma is in feite onbeschrijfbaar.
    Het zal veel vergen om dit inderdaad archaïsche systeem ten goede te veranderen. Maar in ieder geval moet het in gang gezet worden.
    In de tussenfase verwacht ik dat tijdige m...ediation heel veel goed zou kunnen doen. Heel vaak wordt de woede gejuridiseerd en dat is de slechtste methode om tot werkelijk bevredigende uitkomst te komen.
    Nogmaals waardering voor de vertolking van dit ondergane trauma en sterkte bij de verwerking. Als je zeker weet dat je je best hebt gedaan kom je er altijd overheen.

  • D. Hairwassers

    Patient advocate borstkanker en erfelijke aanleg voor borst- en eierstokkanker, Huissen

    Beste Schelto, wat ontzettend naar dat dit je overkomen is. Ook ontzettend naar voor deze patiënte en haar partner. Het hele traject kent alleen maar verliezers.

    Ik lees echt wel dat je eigenlijk goed begrijpt dat mevrouw met woede reageerde op haa...r diagnose en zelfs dat ze het jullie verweet. Het was niet terecht, maar bij mensen die zo'n verpletterende diagnose krijgen, wil de ratio nogal eens naar de achtergrond zakken. Ik vraag me nog af hoe goed patiënt geïnformeerd was over de ziekte en ook over het risico dat er in een later stadium metastasen zouden kunnen komen. Bij borstkankerpatiënten kom ik héél vaak tegen dat ze zichzelf 'genezen' noemen en van het risico op metastasen nog nooit gehoord hebben. Hoewel het prettiger is om iemand 'genezen' te noemen, jezelf als 'genezen' te beschouwen, ben ik ervan overtuigd dat een beter begrip van de ziekte en hulp bij het leren omgaan met de onzekerheid over metastasen, patiënten uiteindelijk dient. Ik weet ook wel dat dat een lastige klus is en dat het niet direct indaalt bij alle patiënten, maar we kunnen daar alleen maar onze stinkende best voor doen.

    Hoe je de gang van zaken bij het tuchtcollege beschrijft, had mijn beschrijving kunnen zijn de zaak waarin ik zelf een tuchtklacht indiende (en waar Marco Blanker en ik over gecorrespondeerd hebben, zie: https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/voor-het-hekje-bij-de-tuchtrechter.htm )

    Met alles wat je schrijft over het tuchtcollege kan ik het alleen maar eens zijn. Ik denk ook dat er andere wegen zouden moeten zijn waar patiënten hun ongenoegen zouden moeten kunnen uiten. Realiteit is echter ook dat klachtenfunctionarissen en lokale klachtencommissies soms op voorhand op de hand van de zorgverlener zijn. Dan is het natuurlijk niet raar dat mensen die stap overslaan. Misschien zou het helpen als patiënten veel proactiever uitgedaagd worden om te vertellen wat ze onprettig of zelfs onjuist vonden. De drempel om zich uit te spreken is veel hoger dan artsen vaak denken.

    [Reactie gewijzigd door op 23-08-2022 20:21]

  • W. van Harmelen

    Gynaecoloog

    Eens met het heldere standpunt van collega Kruijff, geen tucht zonder langs de klachtencommissie te zijn gegaan.
    Begrijp dat het een complexe casus was waar misschien al eerder een VIM Veilig incident melding over was gemaakt en waar al leerpunten... uit naar voren waren gekomen? Was de patiënt hierbij betrokken geweest of over geïnformeerd?

  • Radioloog n.p. Expert Patiënt veiligheid n.p, Wijchen

    Helemaal mee eens. In 2017 schreef ik een artikel wat van de redactie de titel kreeg: "Van berisping of waarschuwing leer je niks." Ik had het ingestuurd met - naar mijn bescheiden mening - de betere en nog steeds actuele titel "Tuchtrecht niet mee...r van deze tijd".
    Het gaat niet alleen om de gegrond verklaarde klachten met een maatregel waar niet van geleerd wordt, maar ook om de ongegronde 88%! Wat een verspilde energie en een berg frustratie voor de patiënt moet dit zijn. Hier wordt letterlijk niemand iets wijzer van met name de patiënt niet.
    Daarom zou het goed zijn om niet alleen met beroepsverenigingen en KNMG dit systeem ter discussie te stellen, maar ook de patiëntenorganisaties hierin te betrekken. Patiënten hebben een paradoxale rol die je toch niet zou moeten willen. Zij moet een klagen over het feit dat de zorgverlener niet binnen de grenzen van een redelijk bekwaam beroepsgenoot is gebleven. Maar hoe moeten ze die grenzen kennen. Het gebeuren is voor hen vaak een Black Box en de normen zijn vaak niet duidelijk. Dit blijkt uit het feit dat het tuchtrecht ook als functie heeft om de normen te verduidelijken en aan te scherpen.

    Patiënten hebben het meeste belang aan een systeem wat werkelijk bijdraagt aan het verbeteren van de kwaliteit.
    Dus sluit U aan bij de werkgroep van Menno Oosterhof en denk en praat mee zou ik zeggen.



    [Reactie gewijzigd door op 23-08-2022 16:56]

  • M.D. Oosterhoff

    psychiater, Thesinge

    Wat jou is overkomen is exact de reden waarom ik de petitie www.turecht.nl ben begonnen.
    Dit tuchtrecht doet meer kwaad dan goed. Het kan anders , het moet anders . Er is inmiddels een werkgroep die zich hier hard voor maakt.
    Tekenen van de petitie... steunt ons. Je kunt je ook bij de werkgroep aansluiten mail me dn menno@dwang,eu

  • A.F. Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

    Uiterst helder verwoord, waar het probleem ligt. Dank daarvoor !

    Ik citeer: 'Hoe zinvol was dit proces nu geweest? We hadden niets geleerd en het lot van mevrouw was ook onveranderd. Het was voor haar fout gegaan maar door ons niet fout gedaan. ...

    Eén ding werd mij wel duidelijk: dit fossiele systeem met haar onveilige omgeving past niet meer bij de huidige tijdsgeest van blaimfree melden, noch bij de tijd van teamwork, ketenzorg en verregaande specialisatie. Ook is de drempel voor de aanklacht veel te laag ".
    ---------------------

    Overdenking en advies richting oplossing:

    Elke beroepsvereniging kan op basis van eigenstandig onderzoek van de cijfers en analyse van de eigen tuchtzaken over de laatste tien jaar zeggen of ze met dit systeem door willen.

    Het is namelijk de beroepsvereniging die de norm stelt. Spreek tevens uw collega beroepsgenoten - die in het tuchtcollege zitten - aan op hun taak en verantwoordelijkheid.

    Het is aan de beroepsverenigingen elk afzonderlijk en daarna verzameld in de KNMG om een streep te trekken. Tot hier en niet verder zou ik zeggen

    Voor de rest: deze 2 blogs schreef ik vier jaar geleden. Helaas is er weinig veranderd. Blijkt. Het is een zinloze openbare (zelf ?) kastijding.

    https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-columns/blog/het-tuchtcollege-de-beroepsnorm-en-je-collega-beroepsgenoten-een-grote-blackbox.htm

    https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-columns/blog/-nog-geen-tuchtzaak-aan-de-broek-mazzel-zeg-.htm

    Tot slot: onderteken de petitie van Menno Oosterhof en laat U stem horen. Neem geen genoegen meer met zoet gevooisde woorden met vergezichten op verbetering.

    Tot hier en niet verder- moet het parool zijn. Genoeg is genoeg

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.