Dokter, u weet wel…

Op 9 november jl. vond in Den Haag het NHG-congres plaats. We kwamen daar samen vanwege een boeiend symposium met als thema ‘Dokter, kijk eens tussen mijn oren’ bij te wonen. Er was volop aandacht voor onderwerpen gericht op de psyche van de mens. Niet bepaald verwonderlijk als je bedenkt dat tegenwoordig erg veel mensen met (ernstige) psychische klachten rondlopen.

Het symposium bood ons meer inzicht in ervaringsverhalen. We kregen niet alleen handvatten aangereikt voor de ondersteuning bij een burn-out, maar ook een uitleg over de medicinale werking van cannabis. ‘Een beetje wiet, zo gek nog niet?’ was de titel van de workshop. Als de doorsnee medicus aan cannabis denkt, heeft hij meteen een prototype ‘drugsgebruiker’ voor ogen. Lange haren, rock-T-shirt, een pols vol gekleurde bandjes van de reeds eerder bezochte festivals en met rooddoorlopen ogen een beetje de weg kwijt. Dat beeld is zwaar vertekend en volstrekt onjuist, maar hoe kunnen we dat veranderen? Soms helpen verhalen uit de eigen praktijk.

Een 80-jarige parkinsonpatiënt bezoekt mijn spreekuur: ‘Dokter, ik heb al van alles geprobeerd. Zou een beetje “u weet wel” mij van mijn hinderlijke bewegingen af kunnen helpen?’ De beste man had het over wietolie. De man was bepaald geen oud-rocker die een beetje zinloos ronddwaalt en voor overlast zorgt. Integendeel. Het gaat hier om een keurige nette man, die zijn leven lang hard heeft gewerkt. Net toen hij besloot (later) met pensioen te gaan werd hij geconfronteerd met de symptomen van de ziekte van Parkinson. Neurologen kunnen deze man alleen een pilletje meer of minder geven en daarbij hopen op het beste. Klassieke wetenschappers stellen dat het harde wetenschappelijke bewijs ontbreekt dat cannabis bij deze ziekte werkzaam is. Aan de vele opgetekende positieve ervaringen van patiënten gaan wetenschappers voorbij. Alsof de werking alleen maar op verbeelding tussen de oren berust. Het huidige NHG-standpunt berust op klassieke opvattingen en neigt om die reden wel heel erg naar een zerotolerancebeleid. De boodschap tijdens de workshop was helder en duidelijk. ‘Wietolie alleen op strikte indicatie en als huisarts alleen voortzetten indien initieel gestart in de tweede lijn.’

Ik wil en mag geen propaganda maken voor het medicinaal gebruik van wietolie. Wat ik wel wil proberen is het medicinaal gebruik van cannabis losweken van de verkeerde beeldvorming die veel artsen helaas hebben. Ik begrijp dat aan het medicinaal gebruik van cannabis ook nadelen kunnen kleven. Hoe hoger het THC-gehalte, hoe higher iemand kan worden. Met meer mogelijke (negatieve) gevolgen op de psyche en een hoger valrisico. Klinkt haast als de bijwerkingen van tramadol en oxycodon, maar dan zonder de obstipatie. Huisartsen zijn zich er vaak onvoldoende van bewust dat ze probleemloos geneesmiddelen voorschrijven waar hele volksstammen ernstig verslaafd aan raken. Het artikel ‘Pijnbestrijding: geef opiaten slechts een bijrol’ in het afgelopen nummer van Medisch Contact sluit daar weer haarfijn op aan. De weerstand tegen medicinale cannabis is met die wetenschap in mijn ogen onverklaarbaar. Waarom in sommige gevallen niet eerst een softer cannabismedicijn proberen in plaats van zo’n hard opiaat?

Ik luisterde echter naar het NHG-standpunt. De 80-jarige parkinsonpatiënt werd terugverwezen naar zijn neuroloog. Als die besluit medicinale cannabis voor te schrijven zal ik het slechts voortzetten. Dat het uiteindelijk de patiënt is die hiervan de dupe is, wordt helaas nog niet onder ogen gezien.