Blogs & columns
Blog

Dit PASKWIL ik niet!

5 reacties

Tijdens de Nederlandse oncologiedagen zijn er altijd veel begenadigde sprekers. Fraai wetenschappelijk onderzoek, treffende pitches maar ook altijd veel kritische sprekers. Spiegelaars. Zij die voor hun eigen beroepsgroep een kritische noot proberen te kraken.

Zoals ik vroeger naar Justin Timberlake keek, zo kijk ik nu naar oncoloog Hans Westgeest. Alles in mij roept: ‘Geef deze man een nog veel groter podium!’

Westgeest durft het te hebben over dure oncologische geneesmiddelen. In Nederland beoordeelt de commissie ter Beoordeling Oncologische Middelen (commissie BOM) welke nieuwe geneesmiddelen wij, als beroepsgroep, de moeite waard vinden om voor te schrijven. Maar dat is te kort door de bocht, want ‘de moeite waard’ en ‘vergoed krijgen’ zijn twee totaal andere zaken. Kortom, als de commissie BOM een nieuw geneesmiddel de moeite waard vindt, dan betekent dat niet dat ik dat morgen in de spreekkamer ook daadwerkelijk mag of kan voorschrijven.

De commissie BOM baseert zich sinds 2000 op de PASKWIL-criteria. Ik zal je niet vermoeien met de betekenis van dit acroniem. Wat je wel moet weten is dat de criteria voor het toelaten van nieuwe geneesmiddelen – in tegenstelling tot alle regels in de rest van de wereld – de afgelopen 23 jaar soepeler zijn geworden. Prima, denk je wellicht? In Nederland zijn we te streng, niet waar? Want: ‘In Amerika zijn die medicijnen al lang op de markt!’ Toch ben ik het roerend met Westgeest eens: de toelatingslat gaat omlaag.

Zou jij medicijnen willen slikken die niet goed genoeg onderzocht zijn? Voor de kenner: een oncolyticum voorschrijven zonder gerandomiseerde trials? Een adjuvante behandeling geven met minder dan 5 procent overlevingswinst?

Zou jij medicijnen willen slikken wetende dat de kans dat je er daadwerkelijk baat bij hebt kleiner is dan 20 procent? Dat ligt eraan, zeggen al mijn patiënten. ‘Als ik 20 procent kans maak om nog jaren te leven, dan wel.’

Westgeest helpt onze beroepsgroep herinneren aan de gemiddelden. Van vier nieuwe geneesmiddelen die op de markt zijn verschenen, was bij 20 procent de gemiddelde ‘bate’ twee tot vier maanden langer leven.

Kortom, ik moet tien mensen behandelen met dure nieuwe geneesmiddelen om twee patiënten acht tot zestien weken langer te laten leven. Tien patiënten die daar allemaal bijwerkingen van gehad hebben. Tien patiënten voor wie tienduizenden tot honderdduizenden euro’s zijn uitgegeven.

Ik bespeur iets bijzonders in de zaal vol oncologen en oncologen in spe. Nagenoeg al mijn leeftijdsgenoten schudden nee: wij willen dit niet. Wij willen hoogwaardige en betaalbare zorg leveren, nu en over 30 jaar. Nieuwe geneesmiddelen bieden inderdaad nieuwe kansen, maar ze moeten wel goed onderzocht en gefundeerd op de markt verschijnen. Ik wil heel graag nieuwe behandelingen voor mijn patiënten, maar ik wil nog liever onnodige behandelingen weglaten.

Wij zijn de (aanstaande) beroepsgroep en wij moeten in en achter de spreekkamer meedenken over welke geneesmiddelen de moeite waard zijn. Laten wij ons vooral niet verschuilen achter de commissie BOM, maar samen moedig het gesprek aangaan.

Hans Westgeest, ik ben het in ieder geval roerend met je eens. Ik heb nog overwogen om – net als bij Justin Timberlake – bij de artiestenuitgang op een handtekening te wachten. Ik besloot er toch maar een digitale ode aan te wijden. Dankjewel Hans, wij PASKWILLEN dit inderdaad niet.

Lees ook
  • Anouk Putker

    Anouk Putker werkt als arts in opleiding tot oncoloog.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • F.J.S. Netters

    internist-oncoloog, Zwolle

    Dank voor dit artikel en aan Hans Westgeest, Gabe Sonke, Eric Geijteman, Evelien Kuip en alle andere internist-oncologen die dit bespreekbaar proberen te maken en zich niet verschuilen achter de politiek.

  • A.P. Risselada

    Reumatoloog, schrijver

    Fijn, dit heldere geluid! Roerend mee eens. Ik snap alleen de lat niet, die gaat dan toch omhoog? (niet omlaag?).
    Ik herinner me een tekst over een onderzoek, de details weet ik niet meer precies, de strekking wel. De vraag: 'stel u hebt borstkanke...r, u kunt chemokuur/medicijn x krijgen, het werkt niet significant, wilt u het wel of niet krijgen.' De meerderheid van de proefpersonen antwoordde 'wel.' Voor de zekerheid toch wel, je weet maar nooit. Liever iets doen, dan niets doen. Terwijl dat iets veel bijwerkingen geeft en hoge kosten (geld beter te besteden aan preventiemaatregelen, gezonde leefstijl!). Wees a.u.b. kritisch aan de poort van de spreekkamer.

  • A.H.D. van der Leest

    Radiotherapeut- oncoloog, Groningen

    Doe mij maar jouw handtekening. Helemaal mee eens.

  • M.C. Gordinou de Gouberville

    Chirurg , Amsterdam

    In dit thema heel inspirerend om de volgende oratie van Sonke te luisteren:
    https://webcolleges.uva.nl/Mediasite/Play/20344ea7e32f4b2580f3f98b0bea93051d

  • oogarts, Veenendaal

    Wat een opluchting: goed te weten dat er ook kritische geluiden zijn in medicijn-/oncologieland over de eigenlijk zeer peperdure middelen met onevenredig, zeer geringe resultaten! Betekent dit niet dat omwille van de commercie veel te vroeg het finan...ciële gewin over de rug van patiënten wordt binnengehaald nb ten koste van de geldelijke middelen tbv de rest van wel goedwerkende medicijnen en het totale budget voor de medische behandelingen?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.