De zorg heeft vakministers nodig
11 reactiesHet kabinet is gevallen en daarmee ‘onze’ ministers van zorg. Minister De Jonge en minister Van Ark waren toch een soort collega’s in de zorg. Helaas waren ze geen collega-zorgverleners. Daar wringt de schoen.
Tamara van Ark legde de ic vol alsof er geen andere acute zorg dan covidzorg is. Hugo de Jonge bleef stug volhouden dat ziekenhuispersoneel in de frontline van de coronazorg niet eerder gevaccineerd kon worden maar moest uiteindelijk overstag. En dan laat ik het debacle over code zwart maar even buiten beschouwing. Deze stommiteiten kunnen alleen maar worden bedacht door mensen die over ziekenhuiszorg beslissen zonder een dropje van een paracetamol te kunnen onderscheiden.
Hugo de Jonge en Tamara van Ark werken keihard. Daar is weinig op aan te merken, sterker nog, daar begint alles mee. Echter, als minister is hard werken niet genoeg. Ik had het voorrecht te mogen aanschuiven bij het ontbijt met de minister dat Medisch Contact organiseerde. Tamara van Ark kwam niet verder dan blijmoedig vertellen dat er voldoende beschermingsmiddelen waren. En dat ze vanuit Sociale Zaken kwam dus affiniteit had met de zorg. Dat heeft ze een kwartier lang herhaald. Toch vond ik het wel dapper dat ze er stond, na acht weken ministerschap en zonder enige vakinhoudelijke achtergrond.
En Hugo de Jonge? Hij heeft ruime ervaring met en in het onderwijs. Een uitgebreid politiek netwerk met een voorgeschiedenis als politiek assistent van de halve CDA-top. En hij heeft bij voorkeur een glimmend pak met krulschoenen aan net zoals de gemiddelde zorgmanager zonder vakinhoudelijke achtergrond. Ook moeten we concluderen dat hij niet bang is. Hij deed er meteen een ministerspost bij toen zijn collega omviel. Daar kunnen we met elkaar alleen maar waardering voor hebben.
Maar een visie op de zorg? Niets, noppes, nada. Kunnen we ze dat kwalijk nemen? Nee. Ze hebben de vakinhoudelijke achtergrond niet voor deze buitengewoon complexe ministersposten. Er zaten niet voor niets een hoogleraar in het recht op het ministerie van Justitie, Insead-laureaten op financiën en economische zaken, een sociaal econoom op sociale zaken en een topdiplomate op buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Hugo de Jonge en Tamara van Ark zijn vast en zeker politiek geschikt voor een ministerspost maar dan wel graag een waar ze de juiste achtergrond voor hebben: onderwijs en sociale zaken in hun geval.
Het recente abonnement op domme dingen maakt vooral één ding duidelijk: de zorg heeft vakministers nodig. Zorgverleners dus. Bij voorkeur van het type dat met zijn of haar poten in de klei heeft gestaan en niet bang is om duidelijke keuzes te maken. Daarnaast heeft de coronacrisis ons geleerd dat affiniteit met acute zorg (niet alleen op papier) en technologische innovatie een must is. De opdracht voor het volgende kabinet is dergelijke zorgbestuurders te strikken.
Het goede nieuws is: die zijn er genoeg. Er is bijvoorbeeld een zorgbestuurder die dag en nacht in zijn ziekenhuis rondloopt. Hard werken zal het probleem niet zijn. Hij reageerde meteen op bovengenoemde stommiteiten en snapt acute zorg en technologische innovatie met zijn achtergrond als interventieradioloog. Nog een voordeel: hij loopt regelmatig op gympies in plaats van op die malle krulschoenen. Hierbij dus het gratis advies aan onze toekomstig premier: begin met een belletje naar het OLVG.
NB: Natuurlijk kan er ook gebeld worden met Rotterdam (twee voor de prijs van een) of Londen. De gympies gaven voor mij in dit geval de doorslag.
lees meer van marijn houwert
Dolf Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Bijval voor Marijn, lees de blog van Guus Schrijvers emeritus hoogleraar gezondheidseconomie Maar let op de bijsluiter. Schrijvers gaat uit van
a. een nationaal zaken kabinet
b. zonder streng regeer akkoord
c. met breed draagvlak
Schrijvers m...aakte meteen maar even een profiel aan.
"In een nationaal- zakenkabinet is voor VWS-bewindslieden, partijloos of niet, het volgende functieprofiel wenselijk:
- Onderschrijven van het globale regeerakkoord
- Een voorafgaande loopbaan bij gezondheidsinstanties
- Groot netwerk en gezag in het gezondheidsveld
- In staat om spontaan interviews te geven en uitspraken te doen over onzekere ontwikkelingen en onverwachte gebeurtenissen
- Weerstand bieden tegen politieke marketing en tegen grote invloed op het beleid door opiniepeilers.
Zijn eerste gedachten gaan uit naar twee voorlieden in het gezondheidsveld op die aan deze profielschets voldoen: Marcel Levi en Ernst Kuipers.
Maar ja: is de wens de vader van de gedachte ? Is dit haalbaar ?
Lees de hele column
https://www.zorgvisie.nl/blog/levi-en-kuipers-als-vws-ministers-graag/
Dolf Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Your welcome @Peter Go. Maar persoonlijk ben ik nog niet zover. haha. Mijn punt blijft staan.
Ter zijde: ik geloof niet in het idee dat beleidsmakers en politici denken dat 'dokters alleen maar kunnen dokteren'. Curieuze gedachtesprong. Iedereen ...moet laten zien wat die waard is. En dat wordt niet bepaald door achtergrond, maar hoe hij/zij politiek aan de bal is.
Peter Go
Chirurg, Nieuwegein
Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, Dolf. Het zou je sieren om als opiniemaker zorg, tenminste zo adverteer je jezelf, je arts achtergrond niet te verloochenen. En niet het onterechte idee van beleidsmakers en politici, dat dokters alleen ...maar kunnen dokteren, te versterken.
Dolf Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Ter zijde Marijn. Even voor de goede orde. Aantal goede (niet zorg)vrienden spuugden me op mijn vestje. Die vonden het juist een geweldig stuk. Die pluim kun je dus in je zak steken !
Hester Oldenburg
Chirurg, Amsterdam
Helemaal eens Marijn!
Dolf Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Heeft de zorg een zorgprofessional nodig als (vak)minister ? Marijn en Peter denken van wel. @ Peter Go en Marijn Houwert. Ik heb mijn twijfels.
Ik raakte in deze blog van Marijn door een aantal punten getriggerd. Dat begon al in zin twee. Marijn... beschouwt de Jonge en van Ark toch als 'een soort collega's in de zorg'. Maar dat viel tegen, aldus Marijn: 'daar wringt de schoen'.
Ik vind dat een merkwaardige opvatting. Een minister als collega ? Ieder zijn rol zou ik zeggen. Politiek is ander spelletje, op ander speelveld, met andere spelregels. Daar kun je geen 'collega' van zijn. Klinkt verbindend, maar is lariekoek.
Daarnaast vond ik dat Marijn de Jonge en van Ark net iets te schertsend 'inkleurde'. Met name het zinnetje "het recente abonnement op domme dingen' vond ik net effe te gemakkelijk. En lijkt vooral bedoeld voor de dokters buhne, die altijd - ook net iets te gemakkelijk - aan de zijlijn zijn beklag loopt te doen. Het ligt altijd Den Haag !
Iemand schreef: politiek gaat over de vraag- wie krijgt wat, wanneer en hoe'. Zo kijk ik daar ook tegen aan. In de kern gaat het over keuzes maken, waar anderen (zorgverleners/burgers/maatschappij) juist geen oplossingen voor hebben bedacht. Het gaat dus vrijwel altijd over belangentegenstellingen én dus macht. Strijd dus. Heel concreet naar Marijn toe: hoe moet de acute zorg worden vorm gegeven en dus de ziekenhuizen omgebouwd. Iemand met verstand van zaken heeft natuurlijk een voordeel, maar het maken van keuzes - het doorhakken van de knoop- liefst met gezag - lijkt mij de belangrijkste kwaliteit.
Inderdaad zijn er een aantal uiterst capabele zorgbestuurders. Maar ze moeten ook tegen het (partij) politieke spel kunnen. En ook dat is andere game, andere wereld. En daar gaan de meesten - juist goed van hart - aan kapot. Ze zijn 'niet gemeen' genoeg. Met alleen goede bedoelingen overleef je de politiek niet. Daar zijn (dag)boeken vol over geschreven.
Hier geldt vooral: bezint eer gij begint !
Peter Go
Chirurg, Nieuwegein
Marijn verwoordt het, zoals ik hem ken, helder en direkt als traumatoloog. Dolf Algra verwoordt een veel gedacht misverstand, dat dokters alleen kunnen dokteren. Of laat ik het breder trekken en het over zorgverleners hebben. Vele succesvolle ziekenh...uizen worden geleid door zorgverleners. Met enig gevoel voor besturen en je daar verder in ontwikkelen. Artsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten kunnen goede bestuurders worden. Of vindt Algra, dat de politiek alleen moet worden gedaan door personen, die politicologie hebben gestudeerd? Ik denk, dat het een waardevol uitgangspunt kan zijn om als zorgverlener minister van VWS te worden. Gevoel voor wat er in de zorg gebeurd. En waarschijnlijk ook kunnen rekenen op meer vertrouwen van de zorgverleners.
David Buis
Arts-onderzoeker, Leiden
Volgens mij valt er bij het bestuderen van de recente politieke geschiedenis geen duidelijk verband te ontdekken tussen de vakinhoudelijke kennis van een minister en zijn of haar effectiviteit als bestuurder. De roep vanuit medici om een vakgenoot al...s minister berust dan ook vaak op de assumptie dat zo'n persoon "weet wat er speelt" en "doet wat nodig is". De doorslaggevende factor bij het vormgeven van beleid is echter niet de vakinhoudelijke kennis, maar een afweging tussen verschillende belangen. Zo is er niet één juist antwoord op de vraag of de zorg behoefte heeft aan meer of minder marktwerking (alhoewel medici dat vaak wel denken). De belangrijkste kwaliteit voor een minister en staatssecretaris lijkt me dan ook om een gedegen afweging te maken tussen deze belangen. Daarbij is goed luisteren naar het werkveld uiteraard een absolute must.
Anthonie Taselaar
arts, niet meer practiserend, Boekelo
goed zo, Marijn, uit mijn hart gegrepen.
maarrrrr over een paar jaar gaan ze je vragen als je zo volhoudt, weeg dan zorgvuldig: je luis in de pels overdenkingen zijn voorlopig te belangrijk om toe te treden tot de politieke kringen.
overigens: heb...ben jullie niet een paar OK klompen over voor de Heer de Jonge ?
Dolf Algra
commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam
Veel te snelle en te gemakkelijke column, Marijn ! Jammer. Maar je zult met deze column ongetwijfeld veel bijval krijgen, want het is een vrij populaire gedachtegang. Zeker ook onder dokters. Gewoon techneuten aan het stuur. Een zaken kabinet. Allema...al beter. En lekker overzichtelijk. Maar het is niet zoals het werkt. Politiek werkt anders.
Ik begrijp dat je het niet zo hebt op Hugo de Jonge en Tamara van Ark. Ook niet direct mijn primaire voorkeur. Maar dat heeft geen sikkepit met hun achtergrond van doen. Kijk maar naar de prestaties van Grapperhaus en Kaag, die je blijkbaar voorbeeldig vind.
Politiek is totaal ander kunstje. Dat is wealen en dealen. Dat is vuile handen maken. That's the game. Of je dat nu leuk vindt of niet. Het is een veelvoorkomende denkfout: Het zijn verschillende - niet per definitie uitwisselbare- kwaliteiten.
Mooi voorbeeld: neem staatssecretaris Velthuyzen van Santen. Charmante, leuke, aardige vrouw en (erg) goede dokter, maar geen goed politica.
Professionals zijn juist vaak geen goede politici. En dokters al helemaal niet. Niet erg. Iedereen zijn eigen vak. Professionals zijn vaak op zoek naar het goede antwoord, politici naar het minst slechte of gewoon een half mislukte deal, om verder mee te kunnen.
Maar don't mix it up. Daar komen problemen van. En ook het besturen van een ziekenhuis is een ander kunstje als politiek bedrijven.
Daarom is/wordt het niets met Kaag. Goed en gerespecteerd diplomate, maar geen partijleider. Dat wordt het niet.
En om het even dichter bij huis te houden. NL Beter de dokters partij. Ook die gaat als nachtkaars uit. Want die maken precies dezelfde denkfout.
Politiek is ander spelletje, met andere spelregels. Dat is het verschil.
Erik-Jan Haanraadts
Unitleider Radiologie OLVG, Amsterdam
Zo is het! Zou wel jammer voor het OLVG zijn, maar goed voor het land.