De stilte van het kerkhof

Mijn favoriete wandelrondje begint en eindigt tegenwoordig op de dixi van Antonis Verhuur aan het kerkhofje in Ravels. De dixi is deze maand al schoongemaakt op 1, 11 en 16 augustus, zo meldt de lijst aan de binnenkant van de deur. Hij stinkt dus niet. En er is altijd wc-papier. Heerlijk. De firma Antonis doet dat prima. Na zo eerst de blaas geleegd te hebben, begin ik mijn wandelingetje bij de historische graftekens links op het kerkhofje.

‘Gedenk o mens dat gij stof zijt en tot stof zult wederkeren.’

Aan mij is zo’n advies welbesteed. Ik word wel vrolijk van kerkhoven. Al die mensen die daar liggen te rusten en mij aansporen: ‘Elke dag er iets van maken, hè Martine. Niet vergeten hoor. En vooral veel houden van je kindjes en je man.’

Met die aansporing begin ik aan mijn rondje. Eerst maak ik nog een afkorting via de balken rondom de composthoop – want ik blijf natuurlijk niet op het kerkhof wandelen – en hup met een sprongetje eraf. Zo kom ik op het wandelpad bij het sportpark van de gemeente Ravels. Eerst nog even langs de hondenschool, daarna de tennisclub Ravels-Poppel-Weelde, en dan het BMX-parcours waar de kleine crossertjes weer les hebben en het fanatieke grut met hun felle helmpjes en pakjes van God noch gebod bang is. Zo vervolg ik mijn rondje en stappend verwerk ik de dag.

Hier heb ik al heel vaak gewandeld. Ik kom hier vaak na een nachtdienst, om een frisse neus te halen na de lange uren binnen zitten, naar zorgen luisteren, behandelen en geruststellen. Na een euthanasie ben ik hier ook al gepasseerd om de heftige ervaringen te verwerken voor ik me weer in het gezinsleven stort. Ik heb hier ook tientallen keren gelopen toen ik zo in de knel zat door de hoge werkdruk op de praktijk. Het was mijn toevluchtsoord in de weken en maanden nadat ik mijn ontslag had ingediend bij de maatschap.

Hier zijn veel tranen gevloeid. Dat deed me goed, dan was de spanning er weer even af en hoefde ik daar thuis niemand te veel mee te belasten.

Het rondje is zo’n drie, drieënhalve kilometer lang. Dat is eigenlijk net genoeg. Het is heerlijk afwisselend: veel in het groen, dan weer zand- en grindpaden, en er is één magisch veldje waar ik altijd een endorfineboost krijg als de zon daar laag en fel op staat. Ik haal een paar keer diep adem, ik rek en strek wat en zuig mijn longen vol heilzame lucht. Het hele rondje duurt een dik halfuur, een verkwikkende overgang naar de avond.

Even nog het tumult van een enorm steenkappersbedrijf dat zich vlak naast zijn afzetmarkt gevestigd heeft. Op de grafstenen lees ik de namen en reken ik de levensjaren uit. Als ik de auto weer start, roepen ze me allemaal nog eens goed na dat ik elke dag het leven moet leven.

Elke huisarts heeft zijn eigen kerkhof. Dit is het mijne.