De oplossing is een hond

Sinds we een pup in huis hebben, gaat er voor mij, niet-hondenvrouw, een wereld open. Een wereld van gedroogde konijnenoren, zogenaamd naar lavendel geurende poepzakjes en totale paranoïdie als ze even uit beeld is (optie 1: ze eet mijn peuter op; optie 2: ze eet het Kandinsky-achtige kunstwerk van mijn peuter op; optie 3: ze heeft toch de door-pannen-geblokkeerde druiven van het aanrecht gegraaid, en druiven, zo weet elke hondenbezitter, zijn de As van het Kwaad).

De wereld gaat ook sociaal voor me open. Nog nooit had ik zoveel encounters in de wijk. De mannen van de tattooshop, het oude vrouwtje met de rollator, de vrouw van de Polski sklep en tout het schoolplein van mijn bonuskind… iedereen geeft onze hond een aai over de bol. Hondenbezitters blijken zelfs een schaduwsamenleving op zich te vormen. Er zijn blikken van verstandhouding als je zelf achter een gore tennisbal aanrent, omdat de hond is afgeleid door een weggegooide boterham. Er is gedeelde smart als je beide in de regen poep van de stoeptegels schraapt. Er zijn talloze ongedwongen praatjes over opvoeding en ras, al haak ik bij dat laatste vaak af, omdat er voor mij maar twee types honden bestaan: Lassie-honden en Onze-Hond-Honden. Honden, zo merk ik, zijn de sociale lijm van de samenleving.

En sociale lijm, daar is nogal behoefte aan. Veel mensen drijven wat allenig en stuurloos rond, terwijl onderlinge verbinding en het gevoel tot een groter geheel te behoren cruciaal zijn voor het welbevinden en dus voor de gezondheid. Gezondheid is sociologie, gezondheid is existentieel. Naast de vragen “Waar doet het pijn?’’, ‘’Wat denk je zelf dat het is?’’ en ‘’Hoe gaat het thuis?’’ zal voor artsen dan ook de vraag ‘’Hoe hou jij je staande in een prestatiegerichte, geïndividualiseerde samenleving, waarin we worden bedreigd door een golf van mentale problemen, klimaatverandering en een, volgens Boekestijn en De Wijk, instortende wereldorde?’’ steeds belangrijker worden. Deze vraag is ook geschikt voor peuters – ik heb het getest op mijn dochter en ze maakte hierop een koprol, wat ik een uitstekend antwoord vind.

Interessante ontwikkelingen, maar soms vind ik het bij voorbaat allemaal heel ingewikkeld worden. Want er zal over sociale cohesie geschreven en gepraat worden. Er zullen conferenties worden georganiseerd en Ted-talks getalked. Er zullen interventies ontworpen en geëvalueerd worden, waarbij we steeds zullen concluderen dat de interventies de laagopgeleiden en mensen met een laag inkomen niet bereiken. Er zullen brainstormsessies zijn met gele post-its en trainingen waarbij je aan het einde van de dag je gevoel moet samenvatten, en als iemand dan 'veilig' zegt, zal de trainer stralen van geluk. Organisaties en stichtingen zullen worden opgericht – met bijbehorende subsidieraces die al dan niet door zorgcowboys worden gewonnen.

We zullen er allemaal over nadenken tot we te vermoeid zijn om een praatje te maken met onze buurvrouw. En dat is tot op zekere hoogte oké. We proberen en we proberen en we doen allemaal ons best. Maar we moeten niet vergeten dat de oplossing… soms gewoon een hond is.