De ochtendoverdracht

Hoe verschillend specialismen onderling ook zijn, één programmaonderdeel is verrassend gelijk: de ochtendoverdracht.

Je komt hier altijd een paar van de volgende stereotypen tegen. Zo hebben we de ochtendmens die alvast de elektronica aanzet voor de overige collega’s. De overige collega’s komen binnen precies als de overdracht begint, of enkele minuten daarna. Verder hebben we de collega die steevast een kwartier later is en zich nog net in een hoek van de volle kamer weet te persen.

Dan missen we nog enkele collega’s: zij die nachtdienst hebben gedraaid en zij die in een uithoek van de organisatie werken. Om de nachtdienstdraaiers maximaal gelegenheid te bieden toch nog wat te slapen en collega’s in uithoeken ook een stem te geven, is er een ingenieus digitaal systeem om iedereen met elkaar in verbinding te brengen. Deze verbinding is even effectief als het verbinden van twee blikken met een draad van twintig kilometer. Soms werkt het, maar vaker is er een kink in de kabel. Dan wordt er teruggegrepen op het betrouwbare medium de telefoon. Afgezien van wat achtergrondgeluiden werkt dit vaak prima.

Overdragen kan in verschillende stijlen. Niet overdragen is een optie – dat bespaart tijd maar dat is ook meteen het enige voordeel. Het andere uiterste is iemand die zo nauwgezet vertelt over de weekendbelevenissen in de dienst dat je weet welke kleur sokken de buurvrouw van de patiënte droeg. Vervolgens is daar de collega die zich over deze uiteenzetting opwindt en die voortijdig beëindigt door geïrriteerd te kijken, te zuchten of rechtstreeks in de aanval te gaan. Zo loopt de overdracht niet meer uit dan de vaste uitlooptijd.

De mate van betrokkenheid verschilt onder de participanten aan dit ochtendritueel. Zo heb je de stille slaper, waarvan de ogen steeds dichtvallen, het hoofd naar voren begint te vallen, waarna deze vol gêne wakker schrikt. Daartegenover hebben we de vragensteller, die door kritische vragen de eigen kennis perfect weet te etaleren. Overigens kan dit aardige inhoudelijke discussies opleveren.

Voor de opstelling bestaat een vaste indeling. Hoewel de ruimte op het eerste oog lijkt te bestaan uit identieke stoelen, tafels en computerschermen, heeft iedereen wel degelijk een vaste plek. Volgens de co-assistentenetiquette gaan zij steevast op dezelfde plek zitten, in de ergste gevallen in een hoek of op een kruk. Deze ouderwetse en onnodige traditie blijkt maar niet uit te doven. De onofficieel benoemde voorzitter heeft een vaste plek achter de met de beamer verbonden computer. Deze persoon roept lieden tot de orde die de ochtendoverdracht fragmenteren in kleine mini-overdrachtjes die simultaan plaatsvinden.

In ieder geval is aan het einde van de ochtendoverdracht iedereen wakker. Na de overdracht is er essentiële informatie uitgewisseld over de patiënten. Want ook met alle eigenaardigheden die met de ochtendoverdracht versmolten zijn, blijft deze vooral onmisbaar.