De nationale ombudsman plopt op - Menno Oosterhoff

Voor het geval het u is ontgaan, praat ik u even bij. Er woedt een klein brandje. Wat is het geval? Het contract van de kinderombudsman loopt per 1 april af en wordt niet verlengd. Dat is verrassend. Dullaert wordt de hemel in geprezen door veel betrokkenen, heeft een groot netwerk en is in november nog gekozen tot voorzitter van de Europese kinderombudsmannen.

De beslissing is genomen door zijn baas, Reinier van Zutphen, de nieuwe nationale ombudsman sinds 1 april 2015. De man oogt een beetje als een ouderling uit de jaren zestig. Een publiekscampagne, ontworpen door het reclamebureau Mensch – wie verzint zo’n naam? – versterkt dat nog door hem neer te zetten als een vaderlijke figuur, het centrum van het instituut. ‘Ik weet veel, maar niet alles. Daarom heb ik veel betrokken medewerkers.’ Dat soort taal.

Maar goed, die betrokken medewerkers passen kennelijk niet allemaal in de nieuwe koers.
Maar eens horen waarom Dullaert weg moet.
Van Zutphen liet ons immers weten, dat ‘hij het van het grootste belang vindt om dit proces (de reorganisatie) zorgvuldig en met alle vanzelfsprekende waarborgen te doorlopen en met iedereen in gesprek te blijven’.

De woordvoerder van Van Zutphen licht het besluit zo toe: ‘Dullaert heeft de functie als kinderombudsman vijf jaar lang op geweldige wijze vervuld. We gaan nu op zoek naar een opvolger.’ Huh?
Op de website staat niet veel, maar dan zoiets lulligs als: ‘Hij wordt niet ontslagen, maar zijn contract wordt niet verlengd.’

Ook een brief aan de Kamer maakt ons niet veel wijzer. ‘Ik heb besloten om de ruimte te benutten die de wet mij biedt om mijn eigen team samen te stellen.’

Als ik het goed begrijp, doet Dullaert het voortreffelijk, maar moet hij weg omdat het kan.

Dat is wel een erg magere verklaring. Veel mensen vonden dat en iemand startte een petitie: ‘Marc Dullaert moet blijven’. Deze loopt storm met 28.500 steunbetuigingen in een week.
Wat je daar ook van vindt. Daar moet je wat mee.
Reageer met een verklaring , zeg toe een commissie in te stellen of geef aan dat je je besluit zult heroverwegen.
Doe in elk geval iets. Maar de ombudsman zwijgt in alle talen.
Toen hem gevraagd werd na een overleg met een Tweede Kamercommissie waarom Dullaert weg moest, zei hij – kort samengevat: ‘Ik zeg niks.’
Om vervolgens toch nog even te zeggen: ‘Dat is de verkeerde vraag.’
Nee, meneer van Zutphen. Het is niet de verkeerde vraag. Het is het verkeerde antwoord.
Let wel. Aan het woord is de ombudsman, die zegt: ‘Wij kunnen ons werk pas écht goed doen als de mensen ons weten te vinden. Daarom zult u mij en mijn collega’s de komende weken horen in radiospots en ook online plop ik vaker op.’

Wat er nu gebeurt, is meer floppen dan opploppen (ook al zo’n woord). De mensen weten u te vinden met hun oproep Dullaert aan te houden. Weet u de mensen wel te vinden?
Een nationale ombudsman kan niet zo reageren.
Ik vind zijn optreden dermate vreemd dat ik denk: zouden we hem onrecht doen? Zou er iets spelen waar hij niks over kan zeggen? Iets met seks, drugs of geld? Want daar gaan schandalen altijd over. Simpel zat. Maar er is niks wat daarop wijst.
Er zijn geluiden dat een eerder compromis, dat de kinderombudsman nog een jaar mocht blijven, getorpedeerd is door de VVD. Diezelfde VVD zegt nu bij monde van Halbe Zijlstra ‘niets’ te vinden van het vertrek van de kinderombudsman, omdat dit een beslissing is van de ombudsman.

Hoe het ook zij: het ruikt niet fris. Maar wat erger is: dit is schadelijk voor de kinderombudsman, de nationale ombudsman, Nederland in Europees verband, het aanzien van de politiek, maar bovenal voor de kinderen waar het om gaat. 1 april is over zeven weken. Zo snel is er geen opvolger en wie wil er nou onder deze omstandigheden de nieuwe kinderombudsman worden?

Hoe groot iemand is, kun je zien aan de manier waarop hij omgaat met zijn tekortkomingen. Daarom: meneer Van Zutphen, de oppositie was blij met u destijds. Zorg dat wij dat ook blijven. Ga niet wachten tot het overwaait. Verras vriend en vijand en zeg dat u nog een keer gaat praten met de heer Dullaert en kom dan met een compromis.

In ieders belang.

Menno Oosterhoff

Zie ook dit artikel van Malou van Hintum