De hele dag gewoon gewerkt

Lamgeslagen zat hij op de bank. Ik bezocht hem een dag nadat de huisartsenpost bij hem geweest was. Hij was na zijn werk thuisgekomen en zijn vrouw was niet beneden geweest. Hij had haar gezocht en uiteindelijk gevonden. In de badkamer. Dood.

En ze was de hele dag al dood geweest. Tenminste, dat was de conclusie van de dienstdoende huisarts. Die dat had overlegd met de arts van de GGD. Op basis van het onderzoek was de conclusie dat ze waarschijnlijk na het ochtendritueel in de badkamer was overleden. Iets acuuts. Meestal dan toch of een hartaanval of een hersenbloeding. Dat kun je van de buitenkant niet zien natuurlijk. Daarvoor zou je obductie moeten doen. Maar dat werd niet gedaan, dat wilde hij niet.

Ze was al wel bij ons onder begeleiding. Advies om te stoppen met roken, cholesterol behandelen, maar was verder eigenlijk gewoon goed gezond geweest. Nooit eerder echt iets gemankeerd.

En hij had van niks geweten. Had de hele dag gewoon gewerkt. Geen raar gevoel gehad of iets, niks. Hij kon er met zijn hoofd niet bij. Over een halfjaar zouden ze allebei met pensioen gaan, voor de zomer met prepensioen. Ze waren immers even oud en dat was een mooi moment om te stoppen. Woonden nog prima in hun eengezinswoning. Kinderen allemaal het huis uit en getrouwd, hun vrije leven kon gaan beginnen. Ze zouden naar Berlijn gaan. En nu? Hij wist niet waar hij moest beginnen, wat hij nu moest doen. En vooral het gevoel dat ze de hele dag daar alleen had gelegen, en hij dat niet had geweten, verlamde hem.

Hij zat alleen maar op de bank, en keek verslagen voor zich uit.

Na de uitvaart bezocht ik hem weer. Het was een mooie dienst geweest, druk ook, en ongelofelijk veel kaarten, dat deed hem wel goed. Maar het bleef onwerkelijk. En ja hij kon zijn verhaal wel doen, en zijn verdriet wel tonen, alhoewel dat niet vanzelfsprekend voor hem was, maar het luchtte niet op. Zijn hele toekomstbeeld was ineens weg. Hun gezamenlijke toekomst was weg. En hij had goed contact met de kinderen, maar wilde hen niet onnodig belasten. Het was voor hen ook al moeilijk genoeg.

De weken en maanden daarna heb ik hem nog een aantal keren gezien. Het verdriet, ook over het feit dat zij die dag helemaal alleen in de badkamer had gelegen, bleef. Maar langzaam aan kwam er weer ruimte voor andere dingen. Zijn pensioen was natuurlijk doorgegaan, met alle dubbele gevoelens van dien. Hij was toch naar Berlijn geweest, en dat was goed geweest. Hij maakte plannen om te gaan verhuizen, maar deed dat vanwege de kinderen uiteindelijk toch weer niet. En begon langzaam zijn draai weer te vinden in het leven, maar de melancholische ondertoon is gebleven.