De bedrijfsarts, de minister én een onbegaanbare weg - Dolf Algra
2 reactiesSchaf de meldingsplicht beroepsziekte door bedrijfsarts af. Want de huidige NCvB-monitor beroepsziekte is als een kapotte thermometer: het geeft een uitslag, maar zegt niets. Dat was de boodschap van mijn vorige blog. Dat heeft tot de nodige ophef geleid.
Dagblad Trouw haalde een opvallende krent uit deze pap en opende afgelopen woensdag (10 juni 2015) met de kop op de voorpagina 'Helft bedrijfsartsen meldt beroepsziekten nooit'. Dat ging erin als koek.
Kortstondige media-aandacht op internet (Nu.nl) en radio (NPO en BNR) was het gevolg. Interessant, maar levert het ook echt wat op? Kunnen zaken ten goede worden gekeerd? Want deze kwestie zit al tien jaar muurvast.
Minister Asscher van Sociale Zaken is echter vooralsnog niet van plan de huidige regeling aan te passen. Dat bleek recentelijk in een vergadering met de vaste Kamercommissie Sociale Zaken.
Zijn argumentatielijn daarvoor is simpel: een beroepsziekte is iets medisch – het woord zegt het al. Neem daarbij het gegeven dat elk bedrijf zich deskundig moet laten bijstaan door een bedrijfsarts. Dus: één plus één is twee: bedrijfsarts meldt beroepsziekte. Bovendien: dit is allemaal al wettelijk zo geregeld. Dus: vooral niet te ingewikkeld over lopen doen.
Handig omzeilde Asscher daarmee de vraag of deze monitor nou wel of niet functioneert én wat de toegevoegde waarde ervan is. De vaste Kamercommissie van Sociale Zaken bleek geen weerwoord op deze redenering te hebben. Huidige tussenstand: de bedrijfsartsen worden geacht te blijven melden én de NCvB-monitor blijft in stand. Maar gaan de bedrijfsartsen dat ook doen?
Terug naar de monitor en de cijfers. Meten is weten, ja toch? Zeker als je EBM hoog in het vaandel hebt staan. Maar wat als er geen gerichte zoekstrategie wordt gebruikt en de meetlat (definitie van beroepsziekte) van elastiek blijkt te zijn? Wat meten én weten we dan? Hoe betrouwbaar en valide zijn de gepresenteerde cijfers eigenlijk? En wat kun je ermee? En wordt het beoogde doel bereikt? Kan het de toets der (methodologische) kritiek doorstaan? Of is het typisch een Bonneuxtje?
De huidige zoekstrategie is kort samen te vatten als: zoek bedrijfsarts, zoek! Zoek beroepsziekte! Geen structuur noch focus in te bekennen. De bedrijfsartsen lijken gewoon te wachten op wat er langskomt. Dat blijkt ook uit de cijfers. Bouwartsen kijken vooral op PAGO/PMO (91%)-plekken en vinden vooral lawaaidoofheid (33%). Niet-bouwartsen zoeken op andere plekken (verzuim en open spreekuur: 92%) en vinden andere beroepsziekten.
Maar: ‘If you don't know where you are going, all roads lead to nowhere.’ (Henry Kissinger)
De monitor beroepsziekte is niet alleen kapot, maar is ook nog eens overbodig. Alle cijfers om preventiebeleid op landelijk, sectoraal en/of brancheniveau te ontwikkelen (doel van de monitor) zijn al lang en breed bekend. Neem ter illustratie de Arbobalans 2014. Wat wil je nog meer weten? Opvallende terzijde: de NCvB-monitor wordt daar niet eens als bronmateriaal gebruikt (zie bladzijde 105)! En dat betekent ...
Zo doorgaan lijkt mij een onbegaanbare weg. Voor de minister, maar ook voor de bedrijfsartsen, die per direct met melden kunnen stoppen. Grondige herbezinning én groot onderhoud van het NCvB is nu eerst aan de orde.
Want: beroepsziekten moeten op de werkvloer worden aangepakt en opgelost, en niet in nota's en vergaderzaaltjes.
Dolf Algra
Voor de fijnproevers:
1. Melden van beroepsziekten en de Tafel van Elf - hoofdstuk 4 - motieven voor naleving
2. Over ISZW handhavingsonderzoek melden beroepsziekten - een open brief met veel verwijzingen
3. Ecorys-onderzoek beroepsziekten - erg inzichtelijk
4. Oval-voorstel: Start representatief onderzoek naar beroepsziekten
5. SER-advies Stelsel voor gezond en veilig werken - zie hoofdstuk 6
6. De laatste actuele cijfers - Arbobalans 2014 - zie hoofdstuk 5 - over beroepsziekten
7. Inspectie SZW-rapport Versterken melden beroepsziekten
algra
zelfstandig bedrijfsarts - adviseur, rotterdam
De NVAB haalt doel én middel door elkaar indien zij stelt dat 'het melden van beroepsziekten' hard nodig is.
Doel is preventie op de werkvloer, niet de melding bij NCvB. Eigenlijk niets anders dan een uitgewerkt en pro actief arbo en verzuim beleid....
De bedrijfsarts kan het bedrijf/organisatie daar heel goed over adviseren. Dat is haar hoofdtaak en raison d'etre.
Het bedrijf, de organisatie, de werkgemeenschap: dát is de zon waarom de bedrijfsarts draait. En daar valt vaak nog genoeg te doen.
Voor de goede orde: het NVAB bestuur heeft haar standpunt uitgebreid toegelicht in statement. Daarvoor verwijs ik U gaarne door naar de NVAB website.
Dolf Algra
zelfstandig bedrijfsarts
De Werkplaats - strategie- analyse - advies
algra
zelfstandig bedrijfsarts -adviseur, rotterdam
Vers van de pers. Ter aanvulling. Vanmiddag biedt minister Asscher het Panteia rapport Preventie van beroepsziekten aan de vaste Kamer commissie SZW aan. Interessante stuff.
Het rapport is vooral inventariserend en beschrijvend van aard met een aar...dig over all denkmodel op pagina 6.
Preventie van beroepsziekten is geen rocket science - ik schreef het al eerder- , maar vooral te typeren als 'werkvoetbal'. Dat blijkt ook weer uit dit rapport. Elke dag zijn de mensen op het werk: dus elke dag een nieuwe kans om de zaak te verbeteren. Bottum up.
De grasmat is een overzicht van alle risico's in het bedrijf - de zogenaamd de risico inventarisatie: die is aanwezig. Daarnaast: elk bedrijf heeft een keeper op het doel staan: de preventiemedewerker. Bovendien is elke dag de coach (deskundige bijstand van arbodienst en/of bedrijfsarts) beschikbaar. Dus aan het werk maar.
Minister Asscher heeft deze bodem van de pizza van het preventiebeleid recent nog versterkt met nieuwe afspraken over basis contract, preventiemedewerker en open spreekuur van bedrijfsarts.
Maar hoe krijg je een bedrijf nu van A naar Beter. Dat is de truc/expertise van de coach. Ook daar zijn allerlei aardige modellen en instrumenten voor beschikbaar. In de kern komt het altijd op hetzelfde neer: van incident naar structuur en door naar systeemaanpak en pro actieve preventie.
Net als bij voetbal: van pupillenvoetbal naar circulatie systeem en door naar het tikkie takkie van FC Barcelona. Gewoon Cruijffiaans denken.
In mijn gereedschapskist zitten bijvoorbeeld het gezondheidsfasen , het arbo transitie en Verbaans verzuim , en het Parker Hudson model over bedrijfscultuur en veiligheid. Heel handige instrumenten.
Ach: en 'elke dag is een nieuwe dag' - rapte Lange Frans al. De arbeidsvitamine voor werkend Nederland - prachtig nummer gewoon even googlen.
Afsluitend dan maar, want er is werk aan de winkel.
Dolf Algra
zelfstandig bedrijfsarts
De Werkplaats