De arbeidsarts: realistische optie of vurige wensdroom?
2 reacties‘Nieuwe arts zet arbeid centraal in spreekkamer’, kopte dagblad Trouw drie week geleden. Old-school dokters – zoals bedrijfsartsen – voldoen niet meer. Op de schop ermee. De hoogste tijd voor een nieuw soort dokter: de arbeidsarts. Aldus de KNMG/NVAB in haar visiedocument ‘Zorg die werkt’.
Deze arts moet toegankelijk zijn voor iedereen met werkgerelateerde klachten. Zonder verwijsbriefje. Gewoon om de hoek in het gezondheidscentrum – direct naast de huisarts, eerstelijnspsycholoog, en fysiotherapeut.
Want: arbeid maakt gezond. Vroeger was werk ziekmakend, nu niet meer. Werk is namelijk een gezondmaker. Dat is het basisidee erachter. Arbeid als eigenaardig soort medicijn, met participatie als nieuw behandeldoel voor alle artsen. Werkend Nederland verdient namelijk het beste. Waarom is niemand daar eerder opgekomen?
En gratis bovendien. Gratis ?!? Ja gratis, want deze arts wordt betaald door de overheid, uit het basispakket van de zorgverzekeringswet.
De doelgroep is breed. Heel breed. De arbeidsarts is er voor de zzp’ers, werklozen, studenten, gepensioneerden, werkzoekenden, schoolverlaters, mantelzorgers, vrijwilligers, stagiairs én ook nog eens als extra voorziening voor werknemers met vast en flexcontract. Eigenlijk dus voor iedereen tussen 16 en 72 jaar.
Is dit een realistische optie of vurige wensdroom? De KNMG-NVAB-combinatie is overtuigd van het eerste. Ik denk het laatste. Er zijn namelijk grote – heel grote – vraagtekens bij te plaatsen. Zullen we deze ui gezamenlijk – entre nous – even afpellen?
Eén: het is een typisch ‘doktersidee’. Met de beste bedoelingen opgesteld én met een warm hart voor de knelpunten rond arbeid en gezondheid. Met als vertrekpunt: wat de dokter doet, is goed. Maar nogal voorbij de werkelijkheid van alledag.
Twee: wat heeft een werkloze of schoolverlater eigenlijk bij een dokter te zoeken? Beiden zoeken werk, en dát is géén medisch probleem. Volstrekt onhelder blijft welke zorgvragen er door de arbeidsarts opgelost zouden moeten worden.
Drie: participatie, ‘actief meedoen’ als behandeldoel? De zorg als sociale dienst? Sociaal-maatschappelijke problemen worden op deze manier sterk gemedicaliseerd. De jaren tachtig lijken terug met een nieuwe ‘markt van welzijn en geluk’.
Vier: zorg is niet gratis, nooit geweest. Iemand betaalt altijd. In dit geval dus de burger middels een fors hogere premie voor het basispakket. Zoals nu bij de wijkverpleegkundige. Het getuigt vooral van een weinig ontwikkeld kostenbewustzijn bij dokters.
Vijf: opname in het basispakket van de Zorgverzekeringswet is helemaal geen optie. Het voldoet nu niet aan criteria van noodzakelijk te verzekeren (ntv-) zorg. Ik verwijs naar pakketbeheer deel drie van het Zorginstituut. Einde story. Tenzij je aanhanger van het Nationaal ZorgFonds-idee van de SP bent. Dan is fictief alles mogelijk.
Zes: arbeid maakt gezond? Maar fietsen en brood ook. Maar de bakker en de fietsenmaker zitten toch ook niet in het basispakket?
Zeven: no businesscase. Aan de financiële paragraaf hebben de opstellers hun vingers niet gebrand, want die ontbreekt volledig. Eerdere opmerkingen van de KNMG-werkgroepvoorzitter Gerrit van der Wal dat het ‘grotendeels budgettair neutraal’ is regelrechte kaboutertaal. Nogal pijnlijk eigenlijk allemaal.
Toch een realistische optie? Ik hoor het u zeggen. En ja, de NVAB-leden zijn in de tussentijd ook – ongezien – enthousiast over het concept van de arbeidsarts. Aan de slag dan maar? Waar is het wachten op? Subsidie? Toon karakter en investeer zelf in deze KNMG-NVAB-start-up. Voor eigen rekening en risico. Laat zien dat er een echte businesscase van te maken is. Het draait per slot van rekening ook om de eigen boterham. No guts, no glory !
Of zijn dromen toch bedrog ?
meer lezen
Dolf Algra
zelfstandig bedrijfsarts - MC blogger, Rotterdam
Allereerst dank voor de reactie. Als André Weel in mijn blog heeft beluistert dat ik weinig fiducie heb in de 'zakelijke kant' van het rapport (middels retorische opmerking), dan heeft hij de blog goed begrepen.
De zaak nader verklaard en toegelic...ht.
1. Over het rapport - het KNMG visie document Zorg die werkt zelve: De KNMG en NVAB hebben ervoor gekozen éérst de publiciteit te zoeken - middels presentatie vd Wal en artikel in Medisch Contact - alvorens het rapport ter beschikking te stellen. Die is op dit moment nog steeds niet officieel (publiekelijk) beschikbaar. Zelfs de NVAB leden tasten in het duister en hebben het rapport nog niet mogen ontvangen. Curieus toch.
Wel circuleren er concept versies her en der. De eerste versie stamt uit september 2015, de laatst bekende uit juni 2016.
2. Over het business plan. Grote makke van het rapport is dat er in de verste verte geen business plan in te ontdekken valt. De voorstanders lijken in ' kabouters' te geloven. Wij hebben een prachtig idee - de arbeidsarts- , de rest - zoals betaling voor geleverde diensten - volgt als vanzelf.
Ik raad de opstellers van het rapport aan het aardige en handige boek Business Model Canvas van Alexander Osterwalder ter hand te nemen. Vul de negen bouwstenen in en kijk of je business ook werkbaar te maken is. Google: Ik ga starten - ondernemingsplan - business model canvas.
Het debat zou aan kracht winnen als KNMG - NVAB het rapport per direct publiekelijk zouden maken.
Dolf Algra, zelfstandig bedrijfsarts
André Weel
bedrijfsarts, Dieren
Dolf Algra plaatst zeven kritische kanttekeningen bij het nieuwe concept van de arbeidsarts. Hij veegt er zogezegd de vloer mee aan. Om ons bij punt zeven op te roepen er een business case van te maken! Dat kan ik niet volgen. Een concept waarvan je ...vindt dat er niets van deugt ga je niet oppoetsen. Verklaar je nader. Of wacht liever op het volledige rapport .......