Blogs & columns
Blog

Coronales: geen hulpvraag is geen zorg en dus geen werk

9 reacties

De buitenwereld heeft het idee dat de afgelopen maanden bij alle zorgverleners de stoom uit de oren kwam. ‘Hart voor de zorg’, geklap, bergen met ‘bedankchocola’ en gratis koffie op de afdeling.

Natuurlijk hebben zorgverleners stevig doorgewerkt, maar u en ik weten dat ook velen eindeloos hebben zitten wachten op een tsunami van covid-patiënten die maar niet kwam. Omdat alle programma’s hiervoor waren stilgezet, vreesden chirurgen en cardiologen begrijpelijkerwijs een gigantische wachtlijstcrisis.

Wat bleek? Die patiënt kwam helemaal niet. Het bleef muisstil. Planners werden niet telefonisch overrompeld door boze patiënten en er lagen geen mensen met hartinfarcten voor de deur, die niet geholpen konden worden. Hoe kon dit? Was de patiënt te bang om te komen?

Begin april was de stilte zo oorverdovend dat de cardiologen alarm sloegen. Zij melden dat het aantal Nederlanders dat zich met acute hartklachten meldde bij de spoedeisende hulp sinds de coronamaatregelen was gehalveerd. De cardiologenvereniging was zelfs bezorgd, schreef het AD. ‘Het is niet dat er ineens minder mensen kunnen zijn met hartproblemen’, zeiden de cardiologen. Waarom niet, alles kan. Misschien kregen ze wel geen infarcten omdat ze eindelijk eens een keer rustig thuis zaten in plaats van dat gejakker de hele dag. Geen files, geen vertraagde treinen et cetera.

De antwoorden over het hoe en waarom zullen nog komen, maar veel interessanter is om te zien hoe onrustig sommige dokters worden als ze geen patiënten meer krijgen. Je zou zeggen: mooi toch? Geen patiënten, geen klachten, probleem opgelost. In mijn optiek hebben we nog altijd een vraaggerelateerd zorgsysteem gebaseerd op de hulpvraag van de patiënt. Geen hulpvraag? Geen zorg.

Zelfs al zouden patiënten een virus enger vinden dan een hartinfarct, dan zou dat toch nog altijd hun eigen keuze moeten zijn. De persoonlijke autonomie bovenaan. Dat dokters hierover de media opzochten, zei dat niet meer over hun zorgen dan over de belangen van hypothetische patiënten die ze nog nooit eerder hadden ontmoet?

Toen ik in Australië werkte als chirurg zag ik dat jonge chirurgen niet zomaar een baan kregen zoals in Nederland, maar hun eigen baan moesten maken. Vaak begonnen ze met hun vrouw als secretaresse, huurden een schamel kantoortje in het centrum als polikliniek en liepen bij huisartsen langs met een fles wijn hopend op een verwijzing. Het duurde 5 jaar voordat ze een goedlopende praktijk hadden opgebouwd met inkomsten en een goede naam. Ze moesten knokken om patiëntenzorg te mogen verlenen. Een goede les in nederigheid. Je eigen softwaresysteem dat piept en kraakt, verzekeraars die je proberen uit te knijpen en de keiharde concurrentie met je collega’s om zorg te mogen verlenen. Zonder al te veel moeite verruilde ik daarom het 400 stranden rijke, warme Sydney voor het druilerige Nederland. Vanwege ons topzorgsysteem. Eenmaal in Nederland besefte ik eens te meer hoe goed wij het toch hebben met draaiende softwaresystemen, betaalde ok-ruimte en secretariële ondersteuning en ook voor maatschappen, weinig risico’s.

Toch klagen we nogal eens over volle wachtlijsten en de onophoudelijke patiëntenstroom. Maar vorige maand bleek hoe snel we onrustig worden als ons dagelijks werk, de patiënt, niet meer vanzelf komt en de wachtlijst leeg raakt. Zelfs Jinek vielen we met onze zorgen lastig en dat zegt wat.

Meer van Schelto Kruyff

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Jaap de Vries

    Chirurg, Groningen

    Zojuist mijn buurman in het UMCG al even een schouderklopje gegeven en collega Bonte: bij het werk van een oncologisch chirurg ( we opereren maar 30% van onze tijd) kan je ook af en toe vraagtekens zetten, want de angst voor (recidief) kanker was mis...schien wel net zo sterk als nu voor het virus. En Siep de Groot is nog net zo helder als in mijn Sneekse tijd..........

  • Siep de Groot

    Huisarts, niet praktiserend, Eelderwolde

    Dokters worden onrustig als er geen werk is. Dat komt omdat er nu minder omzet is en de inkomsten van specialisten even lager wordt.
    Er is ooit een wetenschappelijk onderzoek geweest in Israël. Dokters staakten daar gedurende drie maanden en het aan...tal doden werd lager.
    Als straks de coronacrisis voorbij is zul je zien dat er weer sprake is van overbehandeling. Een voorbeeld is het boordeknoopje bij een verkouden kind, de orthodontische ingrepen, het geven van vele psychofarmaca aan
    psychiatrische patiënten, het geven van oxycodon bij artrose klachten en ga zo maar door. Patiënten willen vast graag gezien worden. Dokters, verschuil u niet achter de coronacrisis, ga zo snel mogelijk weer aan het werk door de vergeten patiënten op te roepen. U hebt nu de kans om niet 5 minuten aan de patiënt te besteden, maar eindelijk eens een goed gesprek te voeren dat een kwartier duurt. Psychiaters besteed nu ook eens meer tijd aan uw patiënten vooral om suïcide te voorkomen en dat niet te bevorderen. Juist in deze tijd bent u nodig.
    Waarom kan ik bij de tandarts wel een half uur in de stoel zitten en waarbij twee vrouwen tot op slijmvlies mijn kies trekken? Waarom kan de huisarts niet thuis komen als door een ongeval een kind is overleden?
    Huisartsen gaan toch ook boodschappen doen bij de Appi?
    Een beetje Coronadurf zou u sieren en blijf niet op de tribune zitten achter schermen en mails.
    Siep de Groot, huisarts niet praktiserend, Eelderwolde

  • Marc van Wijk

    Huisarts, Delft

    Dokters blijken en maken (vervolgens) misbaar.

  • Els van Veen

    huisarts, Dalfsen

    Heel mooi verwoord. In de GGZ maakt men zich ook veel zorgen over wegblijvende hulpvragen. Dat lijkt onbestaanbaar, dus oppert men (serieus!) dat huisartsen actief hun patiënten gaan bellen.

    https://www.zorgvisie.nl/jacobine-geel-wegvallen-zorgvra...ag-ggz-vraagt-om-actief-zoekbeleid-huisartsen/

    Werk eerst de wachtlijsten in de GGZ maar eens weg, zou ik denken. Het wordt tijd dat dokters en instellingen de patiënt echt centraal gaan stellen, in plaats van hun eigen omzet.

  • Dolf Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, Rotterdam

  • Enes

    algemeen betweter, Rotterdam

    Inderdaad, aanbodgecreerde vraag. Het autonomieargument heb ik nog niet eerder gehoord. Goeie!

  • Peter Leusink

    huisarts, Gouda

    Mooie column. Mijn lessen: 1. we blijken misbaar, 2. mensen zijn zelfredzamer dan we denken, 3. we staan op gelijke hoogte als vakkenvullers, docenten, mantelzorgers etc. Het zijn boeiende tijden en dat werd tijd.

  • GJ Bonte

    Neuroloog, Dalfsen

    En nog wel geschreven door een oncologisch chirurg, nu juist een vak waarvan je zou denken dat het veel minder gemist kan worden dan mijn vak.

    Maar het is absoluut waar:

    Wij dokters vinden het fijn om belangrijk te zijn, maar wie heel eerlijk n...aar zijn eigen poli's kijkt ziet dat daar heel erg veel klein leed wordt gezien, en dat minstens de helft van de consulten gaat om het wegnemen van (ir)reële angsten. Niet ieder prikkeltje en tinteltje is de aankondiging van de komst van Magere Hein. En dus vullen we onze dagen met geruststellen en het bestrijden van angst.

    En wij dokters worden onrustig als we merken dat de wereld voor een groot deel gewoon doordraait als wij ons werk noodgedwongen moeten staken.

    Ik heb met een grote glimlach naar de klagende cardiologen gekeken. Om maar een voorbeeld te geven, zij weten donders goed dat een groot deel van mensen met pijn op de borst geen onderliggende cardiale pathologie hebben, maar lijden onder het lijden dat zij vrezen, niet onder het vermeende cardiale lijden.

    Ik zou hopen dat dit onze patiënten en ook onszelf eens aan het denken zou zetten. Maar ik vrees dat deze les snel weer vergeten wordt.

  • Robert Sluijs

    Huisarts, Schildwolde

    Ik lees juist tussen de regels door ook het aanbod creëert vraag effect dat vaak zo merkbaar is in de zorg

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.