Blogs & columns
Blog

Behandelplan volgens ChatGPT

2 reacties

Deze column is niet door ChatGPT geschreven. Het had ongetwijfeld gekund. Ik las afgelopen zondag over het Chat Generative Pre-trained Transformer-programma in de Volkskrant, dat naar alle waarschijnlijkheid nog door een gewone journalist is geschreven en ik heb het programma direct uitgeprobeerd. Ik was verbluft door de resultaten.

Ik vroeg een kort verhaal over een herdershond die aanvalt, maar succesvol wordt afgeweerd (niet toevallig verwijzend naar een eigen traumatische ervaring) en er kwam een klassiek sentimenteel dierenverhaal over een boze bijter die uiteindelijk kwispelend een koekje aannam van de man die hij had willen aanvallen. Dit werd gelardeerd met dierpsychologische uitleg die inmiddels gemeengoed is en waarbij er (ten onrechte) van wordt uitgegaan dat agressie áltijd voortkomt uit angst en áltijd weg te trainen is. Het mooie van ChatGPT is dat je het verhaal dat je niet bevalt of dat niet klopt eindeloos kunt laten aanpassen, waarbij je in een paar seconden een nieuwe versie hebt. De hond had een tweede of zelfs derde trainer nodig en toen ik dat nog te optimistisch vond, werd hij omschreven als vrijgevochten en ontembaar dier dat zich aansloot bij een roedel wolven.

Ook de vraag om een liefdesbrief ter gelegenheid van Valentijnsdag gaf een authentiek ogend resultaat, waar menig geliefde zich door zou laten inpakken. Natuurlijk, zoveel verschillen mensen niet in hun verlangens en de standaardwoorden als warmte, humor en betrokkenheid behoren al lang tot het vaste repertoire van ChatGPT.

Dat het programma zulke realistische teksten kan produceren, toont aan hoeveel lege woorden en clichés we gebruiken: in de politiek, in beleidsnota’s, maar ook in ons vak, en dan in elk geval in het meest verbale vak van de geneeskunde, de psychiatrie. Waar dit vak ooit schitterde met uitgebreide patiëntenbeschrijvingen en diepzinnige beschouwingen – lees hoe de Franse psychiater Clérambault de naar hem vernoemde erotomanie beschreef, haal de werken van Rümke uit het antiquariaat – is het nu misschien wel de discipline die de meest lege taal produceert.

Doorgeschoten administratie is niet voorbehouden aan de psychiatrie. Geen enkele discipline lijkt echter zo’n waarde te hangen aan behandelplannen, vaak geschreven in vage algemeenheden (waardoor niet bij elke medicatiewijziging het plan hoeft te worden aangepast) en bijna altijd geformuleerd vanuit patiëntenperspectief, alsof de patiënt zelf de behandeling heeft bedacht. Dan kun je zoiets lezen als: ‘ik heb last van psychoses, daar neem ik medicijnen voor’.

Als ik echt iets wil weten over een patiënt die ik krijg overgedragen, lees ik (als ze er zijn) de ontslagbrieven, de rapportage van collega’s, de medicatielijst, maar nooit het behandelplan.

Behandelplannen zoals ze in de psychiatrie worden gebruikt, en die we ons ooit als verplichting hebben laten opleggen, zouden zo door een ChatGPT-programma kunnen worden geproduceerd.

Ik vroeg om een behandelplan voor een psychotische patiënt die onder invloed van stemmen iemand had vermoord en nu in de gevangenis verbleef, een standaardpatiënt in onze setting. Vijf aanbevelingen kwamen er, die klonken alsof we ze zelf hadden geschreven: diagnostiek, medicatie, CGT, ondersteuning en interdisciplinair overleg.

ChatGPT zal ons vak grote mogelijkheden bieden. Het programma zal ons bevrijden van de monnikenarbeid achter pc-schermen en zal ons vele vrije uren geven om over de afdelingen te lopen en te praten en te kijken, waar (in elk geval in de setting waar ik werk) de meeste diagnostiek en behandeling plaatsvindt.

Juist in de teksten die ChatGPT niet kan produceren, liggen de uitdagingen. Een hyperlogisch programma slaagt er niet in een incoherent verhaal te produceren, zoals psychotische patiënten nogal eens laten horen. Het is mij in elk geval niet gelukt het programma zo ver te krijgen.

Meer van Yolande de Kok
technologie
  • Yolande de Kok

    Yolande de Kok is psychiater. Op haar vrije dagen is zij graag met haar hond in de duinen.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • B. Bos

    Specialist ouderengeneeskunde , Leiden

    Prachtige column. Edoch, als je een behandelplan schrijft samen met de patiënt waarin je volgens SMART realistische behandeldoelen formuleert en niet vanuit een medische visie ‘de behandeling’ uiteenzet maar eerder een soort levensplan/plan van aanp...ak om de patiënt te helpen zijn of haar doelen te concretiseren en daaraan zich vast te houden, en het feitelijk een geconcretiseerd ‘hoe kom ik weer op de rit van mijn verloren leven-plan’ ervan maakt: veel werk trouwens: dan heb je een echt plan. Dat kan die domme robot vast niet, maar wij wel, samen met de patiënt en dan is de ‘behandeling’ feitelijk samen met de patiënt ‘een behandelplan maken en tot uitvoer brengen’ . Ook een oplossing.

  • J.M. Keppel Hesselink

    farmacoloog-arts, Bosch en Duin

    Goed dat Rumke weer eens genoemd wordt. Al was het alleen maar voor de ateleotische hand die Rumke beschreef bij de defect schizophreen. Ik gebruik maar even de oude terminologie als we het over Rumke hebben. Een terminologie die zoveel rijker was... dan op basis van de moderne en de onzinnige statistische beschrijvingen van psychisch lijden via de DSM tradities.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.