Blogs & columns
Dolf Algra
Dolf Algra
3 minuten leestijd
Blog

Arbodienst van ziekenhuis implodeert, bedrijfsartsen vertrekken, en dat was precies de bedoeling

9 reacties

Stel: je bent bestuurder van zomaar een ziekenhuis in Nederland en je ergert je groen en geel aan dat hoge ziekteverzuim. Dus bedenk je een plan om het verzuim structureel met 1 procent te reduceren. Want dat bespaart al snel miljoenen uitkeringslasten. En dat is allemaal eigen geld, omdat je ‘eigen risicodrager’ bent. Daar valt veel te halen, niet waar?

Verder: je bent een gepokt en gemazelde transitiemanager, type McKinsey, die graag een deuk in een pakje boter slaat. Je hebt een hekel aan stilstaand water; daar gooi je het liefst een dikke steen in. Je bent verder liefdevol aanhanger van de creatieve destructie. Snoeien doet bloeien. Dat soort werk.

Je oogt valt op de interne arbodienst, want die gaat per slot van rekening over het verzuim. Dat is hun corebusiness, hun raison d’être. Je hebt altijd al vraagtekens bij het functioneren van de arbodienst gehad, en zeker bij een aantal bedrijfsartsen. Want dat verzuim is natuurlijk niet voor niets zo hoog. Een kind kan dat zien. Wat een slappe hap eigenlijk. Dat moet beter kunnen.

Dus sla je aan het reorganiseren. Meteen bij aanvang van het proces verklaar je de medewerkers van de interne arbodienst boventallig. Dat geeft druk in het systeem, en dat is noodzakelijk. Want je weet: zonder pijn, geen verandering.

Je plan is simpel van opzet: oud eruit, nieuw erin. Even kortstondig hakken. Dus breng je de vaste formatie van bedrijfsartsen terug naar anderhalf – dat frist lekker op – en de rest koop je extern in. Zo blijf je op papier voldoen aan de certificeringseisen van een interne arbodienst én creëer je tegelijkertijd maximale handelings- en manoeuvreerruimte voor jezelf.

Waarom heeft niemand dit eerder bedacht? Een raadsel eigenlijk. Dit plan hang je natuurlijk niet aan de grote klok. Want daar worden ze nogal boos van. Het zijn ook maar gewoon mensen.

Op naar de volgende stap. Dit reorganisatieplan moet met de or besproken worden, want dat is een wettelijke spelregel. Met wat duw- en trekwerk moet dat wel lukken. Dus ga je te buiten aan vage algemeenheden én probeer je tegelijkertijd met deadlines maximale druk op de ketel te houden. Van dat soort dingen. Leuk spelletje hoor. En je weet: hier ben ik echt goed in. Duwen, trekken, en dan bam: scoren. Op de keper beschouwd is arbo niet veel anders dan de schoonmaak, dus heel goed outsourcebaar met minimalistische opzet. Zo klein mogelijk houden is de kunst.

En ja, er zijn allerlei wettelijke regeltjes, omtrent ordentelijk sociaal-medische begeleiding van zieke medewerkers, en arbozorg bij werkdruk, cytostatica, anesthesiegassen, straling, agressie op de werkvloer enzovoorts en ga zo maar door.

Maar dáár moet je vooral niet te moeilijk over doen. Er is al zoveel bureaucratie. In de kern gaat het erom ‘in de geest van de wet en regelgeving’ te werken. En daar kun je heel creatief mee omgaan. Neem bijvoorbeeld zo’n basiscontract. Verplicht sinds 1 juli 2017. Ook voor grote organisaties met interne arbodiensten. Maar met een beetje ja zeggen en gewoon nee doen, kom je heel ver. Geen arbeidsinspectiehaan die daarnaar kraait.

Het nettoresultaat is om je vingers bij af te likken. Boven verwachting eigenlijk. Bijna alle vaste bedrijfsartsen zijn vertrokken. Wat overblijft is een strak uitgeklede arbotent die klaar voor de toekomst is. Lekker lean-and-mean. En 100 procent agile natuurlijk. O ja. En in de nieuw opgezette providerboog fietsen we wat vriendjes volgens het principe ‘voor wat hoort wat’. Eerst jij, later ik. Ieder zijn deel, ja toch?

Wellicht kan het basisplan lichtjes worden aangepast – louter om de sfeer goed te houden. Gewoon een beetje meebewegen met de flow. Je bent per slot van rekening de kwaadste niet. Het doel is immers bereikt. Op naar de volgende klus. Wat een heerlijk werk is dit toch. Breken en bouwen.

Disclaimer:

Dit is fictie. Elke overeenkomst tussen het bovenstaande verhaal en uw eigen zorgorganisatie berust op louter toeval. Dit geldt in het bijzonder voor het Erasmus MC. Te checken bij uiterst informatieve en voorbeeldige uitzending van VPRO’s onderzoeksjournalistieke programma Argos. Genuanceerd en afgewogen. In een slechts twintig minuten bent u helemaal bijgepraat. Een must voor elke bedrijfsarts.

meer van Dolf Algra

bedrijfsgeneeskunde ziekenhuizen
  • Dolf Algra

    Dolf Algra (1952) was tot voor kort zelfstandig bedrijfsarts en adviseur in Rotterdam.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • A.F. Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam

    For the record. Dit is natuurlijk geen free game. Daarom heb ik een melding/klacht ingediend bij de Arbeidsinspectie. En hen dringend verzocht deze situatie in ogenschouw te nemen en te beoordelen of verscherpt toezicht noodzakelijk is, gezien de vee...lheid en complexiteit van arbeidsrisico's die door de medewerkers gelopen worden én de borging van de lopende sociaal medische begeleiding van langdurig zieke medewerkers.

    Tevens heb ik de medisch inspecteur van de Arbeidsinspectie verzocht haar verantwoordelijkheid en haar toezichthoudende rol op capaciteit en kwaliteit van de bedrijfsartsen op te pakken.

    Dit is/was geen lichtvaardig besluit van mijn kant . Maar ik doe dat oa op basis van mijn eerdere ervaring bij het Dijkzigt/Erasmus MC, waar twintig jaar geleden ongeveer hetzelfde gebeurde. Toen de toenmalige RvB had besloten de net opgezette interne arbodienst weer geheel op te doeken.

    Het resultaat was chaos.

    Naar verluidt tracht het ErasmusMC haar arbodienstverlening op dit moment te beredderen middels een aantal ingevlogen externe bedrijfsartsen.

    Dergelijke externe bijstand kan alleen goed uitpakken als er sprake is van een strak toezicht en regie op basis van glas heldere onderlinge afspraken. Op basis van mijn 20 jarige ervaring als interim bedrijfsarts/annex puinruimer, gespecialiseerd in dit soort werksituaties - ontbreekt het juist daar meestal volledig aan en is het vaak dweilen met de kraan open.

    Totdat iemand ho roept.

  • I.S. Rombout - Liem

    Arts np, Overveen

  • J.L.J. Timmerman

    forensisch arts, Amsterdam

    Geweldig stuk, Dolf, waarin ik veel problemen van managers in de zorg kan herkennen. We zijn net verlost van een aantal interimmanagers, waar ik overigens ook een 'schaamte deficit' in ontwaar. Wij hebben hier ook net een nieuwe arbodienst (aanbeste...ding!), ik zal eens op ze gaan letten.

  • M. de Mazliah-de Vries

    Verzekeringsarts, Amsterdam

    Heb na de Argos-uitzending destijds het jaarverslag 2021 erop nageslagen.

    Er werd gemikt op een besparing van 6 miljoen (1% van het verzuim), op een omzet van 2,1 miljard & een ‘financieel resultaat’ van 46 miljoen, in een ziekenhuis bovendien, w...aar het verzuim al
    lager was dan gemiddeld.

    Zou de RvB er ook bij stil hebben gestaan dat dergelijke financiële resultaten alleen duurzaam mogelijk zijn met gezond personeel?

    De kostenoverschrijding bleek trouwens enorm en van het terugdringen van verzuim was geen sprake. Het verzuim in het EMC was in 2019 5,1% en was dat in 2021 nog steeds (5,07%).
    Maar voor prik- en snijaccidenten mocht men zich in een ander ziekenhuis gaan melden. Ben benieuwd naar de cijfers over 2022.

  • M.J. Asscher

    BA n.p., Meerssen

    Helaas een al te herkenbaar verhaal en kenmerkend voorde ontwikkeling die de arbozorg in de loop der jaren heeft doorgemaakt. Dat is begonnen met de teloorgang van interne BGD'en als die van NS en Philips, waarmee veel kennis en knowhow over specifi...eke beroeps gebonden aandoeningen verloren is gegaan. En in het verlengde hiervan veel zorginstellingen die maar al te graag en te vaak van externe arbodienst wisselen, waardoor er geen sprake meer kan zijn van continuïteit in arbozorg, op welk onderdeel dan ook. Het door Algra geschetste beeld van de figuur van de transit-manager, die wel eens orde op zaken zal stellen en daarbij zijn vriendjes in de providerboog niet over het hoofd ziet is ook mij niet onbekend.
    Gezien zijn rol in de RvB van het Erasmus MC (zoal beschreven door Argos) valt van de huidige minister van VWS valt, geen initiatief te verwachten om deze ontwikkeling een halt toe te roepen.

  • P.L. Ganani-Allis

    verzekeringsarts, Rotterdam

    Wel enorm vervelend voor al die werknemers, waaronder vermoedelijk velen met COVID gerelateerde problematiek, die met een loonsanctie een derde jaar moeten worden doorbetaald (daar verdampt de besparing) en ook in dat derde jaar niet de zorg en begel...eiding kunnen krijgen die ze nodig hebben, dus slechts een jaar langer in een ongezonde situatie zitten. Heb je daar misschien ook nog cijfers over kunnen vinden? Ik neem aan dat het Erasmus MC hier penny wise, pound foolish is geweest?
    NB: Ik had uit de lokale pers begrepen dat de OR uiteindelijk niet heeft ingestemd, maar dat toen de bedrijfsartsen al (bijna) allemaal waren vertrokken?

    • R.M. Gerritsen

      Bedrijfsarts, Purmetend

      Ik vrees dat deze manager "lean en agile" de loonsanctie zal verhalen op zijn externe bedrijfsarts (reintegratieblokkerend advies) en deze de laan uit zal sturen.
      De situatie zal niet wijzigen zolang de weeffouten niet uit het systeem gehaals worde...n. In principe zou hier een rol voor OR en vakbonden moeten zijn, masr de checks en balances tussen werkgevers en werknemers zijn al langer zoek. Het hoge verloop bij werknemers en managers helpt daar ook niet bij.

    • A.F. Algra

      commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam

      Klopt. RTV Rijnmond berichtte uitgebreid over deze kwestie naar aanleiding van de Argos uitzending.

      hierbij de link
      https://www.rijnmond.nl/nieuws/1567285/nog-maar-een-vaste-bedrijfsarts-in-erasmus-mc-gewond-personeel-moet-voor-behandeling-van-p...rik-met-vieze-naald-naar-leiden

      Natuurlijk is dit niet alleen bijzonder vervelend, maar- in mijn visie - ook onverantwoord beleid vanuit de werkgeverszijde.

      Dat geeft heel veel problemen zowel in de sociaal medisch begeleiding - on daily basis - van met name langdurig zieke medewerkers, waaronder ook covid patienten. Maar natuurlijk ook ten aanzien van de arbozorg en veiligheidsproblemen binnen een zo'n complexe organisatie als een UMC, waarbij een baaierd aan listige arbo risico's spelen

      Ik vraag me serieus - en met bezorgd hart af - of het ErasmusMC haar arbodienstverlening naar haar personeel op dit moment - in de volle breedte - wel kan waarborgen.

  • A.F. Algra

    commentator, opiniemaker zorg en sociale zekerheid, oud bedrijfsarts, Rotterdam

    De actuele de stand van zaken bij de arbodienst van het Erasmus MC. Ter verdere informatie

    1. Vijf van de zeven vaste bedrijfsartsen blijken eind 2022 te zijn vertrokken. De laatste per 31 dec 2022. Dit blijkt uit cijfers die worden geregistreerd... in het AGB register van Vektis. Zie hier de link met overzicht van bedrijfsartsen op naam en datum van vertrek. De arbodienst van Erasmus MC bestaat sinds 2004 en is geregistreerd onder nummer 74740107.

    https://www.vektis.nl/agb-register/onderneming-74740107

    2. De arbodienst van Erasmus MC is zogenaamde interne arbodienst. De kwaliteit van de dienstverlening van een arbodienst wordt bewaakt middels een certificatie stelsel/systeem wat in het geval van arbodienstverlening is belegd bij het SBCA.

    Het SBCA houdt een register bij van zowel externe als interne arbodiensten. Hier valt te lezen dat het huidige DNV certificaat van de arbodienst van het ErasmusMC geldig is tot 30 april 2023.

    Een nadere toelichting is te lezen op Arboportaal - van het Min SZW
    https://www.arboportaal.nl/externe-bronnen/overige-nuttige-links/gecertificeerde-arbodiensten

    link naar SBCA:
    https://sbca.nl/gecertificeerde-arbodiensten/

    3. Eind 2022 is ErasmusMC met wervingscampagne gestart om nieuwe bedrijfsartsen te werven. De aanmeldingstermijn eindigde op 30 dec 2022.
    Voor zover bekend zijn er op dit moment geen vacatures beschikbaar
    https://www.medischebanenbank.nl/vacature/medici/bedrijfsarts/bedrijfsarts-130428.html








 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.