Blogs & columns
Blog

Apekool en humbug

1 reactie

Onze hersenen kunnen beslist niet zonder zuurstofrijk bloed. De communicatie tussen neuronen in netwerken, via synapsen, valt direct uit als de zuurstofvoorziening stopt. Om de bloedstroom naar de hersenen te garanderen bezitten we vele regelkringen, de zogeheten cerebrale autoregulatie; wat er ook gebeurt, de bloedvoorziening van de hersenen moet gewaarborgd blijven.

Datzelfde systeem van cerebrale autoregulatie verzorgt ook op een zuinige manier de bloedvoorziening van individuele hersengebieden, zodat neuronen die (synaptische) arbeid moeten verrichten meer bloed krijgen toebedeeld dan de hersendelen die op dat moment inactief zijn. Van deze ‘neurovasculaire koppeling’ (neurovasular coupling, NVC) maakt fMRI (functionele MRI) gebruik. We gebruiken de bloedvoorziening van hersengebieden als afgeleide maat voor hun activiteit. Zoals we vroeger een angiogram gebruikten om aan te tonen dat er sprake van hersendood was. Als de hersenen aantoonbaar geen bloed meer vragen terwijl het hart nog klopt, zijn ze dood.

Een nog belangrijker signaal dat wordt gebruikt in fMRI, is het verschil in magnetische eigenschappen tussen oxyhemoglobine (voor afgifte van zuurstof aan het hersenweefsel) en deoxyhemoglobine (daarna). Door de veranderingen van het MR-signaal tijdens deze omslag van zuurstofbrengend naar zuurstofhalend in een beeld te plaatsen, kunnen we een betrouwbare inschatting maken van de activiteit van knooppunten in onze hersennetwerken. We zien waar zuurstof wordt verbruikt en welke hersengebieden dus werken.

Op dit moment is fMRI uitsluitend in gebruik als een instrument voor de wetenschap, maar dat hoeft niet zo te blijven. Ik kan me voorstellen dat we bij aanvang van een intensieve behandeling, zoals bij cognitive FX, op de fMRI veel coactivatie van limbische (emotionele) kerngebieden zien. We zouden dus kunnen zien dat tijdens het uitvoeren van een taak angst en pijn een rol spelen en dat die extra activatie van onze emotionele hersendelen in de loop van de behandeling vermindert. Het zou prachtig en inzichtgevend zijn om klinische resultaten te koppelen aan de veranderingen in hersenactivatie en dus een gevalideerde test te ontwikkelen om behandelresultaat te bevestigen.

Bij cognitive FX doen ze het anders. Op de site kun je lezen dat het van het grootste belang is dat de neurovasculaire koppeling (NVC) wordt hersteld. De NVC dysregulation is de oorzaak van de problemen die de hersenen hebben en daar moet nodig iets aan worden gedaan. (Huh? NVC is een fysiologisch fenomeen waarvan we gebruikmaken bij fMRI. Wat is dit voor humbug?) Lees het maar na en constateer dat hier een schrijver aan het werk is geweest die nog niet een begin van inzicht heeft. We zijn hier op het niveau gekomen van laboratorium Pro Health in Weert en Klazien uut Zalk. En op basis van dit soort apekool worden de fMRI-scans het verdienmodel van de behandeling ingeschoven. Jammer, want het is een goede behandeling.

meer van Emile Keuter

neurologie
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • menno oosterhoff

    psychiater, Thesinge

    In je blogs schreef je dat je vergoeding van de fMRI niet wilde steunen. Dat kan ik volgen, maar ik zou me ook kunnen voorstellen dat deze juist het idee geeft van een wetenschappelike aanpak en zorgt voor een placeboeffect. Een placeboeffect is een... echt effect. Weliswaar niet van de fMRI, maar van de indruk die het allemaal maakt.
    Dus zonder fMRI werkt het vast slechter.
    Ik vind dit een ingewikkeld thema. Zijn dingen die een placeboeffect induceren ook al is de theorie erachter onzin niet toch van waarde?

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.