‘Alsof er een bom ontplofte’

Een kleine plastic zak, dat was alles. Elke dag opnieuw kwam hij op de afdeling met diezelfde plastic zak waarover ik had bedacht dat daar zijn belangrijkste bezittingen in zaten. En een broodtrommel, want hij kwam altijd voor of na zijn werk. Alleen. Een vrouw heb ik nooit gezien, die was thuis met familie en de andere kinderen en werd buiten deze dramatische situatie gehouden.

Alleen deze gelaten man, die gebrekkig Nederlands sprak en steeds zijn best deed om niet te veel emoties te laten zien. Dit jaar was het de eerste keer geweest dat zijn zoontje buiten had mogen kijken naar het vuurwerk, een fenomeen dat ze niet kenden in hun land. Ze kenden alleen de flitsen en knallen van het type ‘vuurwerk’ waarvoor ze jaren geleden gevlucht waren. Hij was met z’n zoontje samen naar het pleintje gegaan in de buurt van hun huis. Het jochie had lang mogen opblijven en gezellig eten met de familie, en toen ook nog met papa de straat op. Het vuurwerk was magisch geweest en volgens zijn vader had hij het prachtig gevonden en voelde hij zich, op 7-jarige leeftijd, ineens een grote jongen.

Wat er precies gebeurde is veel later pas duidelijk geworden. Omstanders spraken over een harde knal, ‘alsof er een bom ontplofte’, waarna er iets hards tegen het hoofd van zijn zoontje werd gelanceerd. Hij zag zijn zoontje neervallen en stil blijven liggen, een hoofdwond was zichtbaar. Toen hij eenmaal bij ons op de afdeling kwam, was al duidelijk dat er ernstige schade was waarbij we ons toen al afvroegen of dit goed zou komen. De dagen erna bleken onze zorgen gegrond. De schade was dusdanig dat het jongetje zou overlijden. Tijdens het gesprek waarin we dat bericht aan vader vertelden – moeder was nog steeds niet op de afdeling geweest en kon dit volgens vader ook niet aan – vroeg vader zich af hoe het kon dat hun zoontje zou overlijden in een land waar ze zich veilig waanden. Wij konden hem geen antwoord geven.

En nog steeds, bijna een decennium later, kan ik het antwoord niet bedenken. Er zijn al veel meningen gegeven, voors maar nog veel meer tegens over vuurwerk tijdens oud en nieuw. En ook dit jaar zagen we weer te veel schade, te veel verwondingen. Wat de oplossing echt is? Ik weet het niet, maar ook dit jaar dacht ik weer aan die kleine plastic zak. De laatste keer dat ik deze plastic zak zag was hij iets voller dan de andere keren, nu met kleding van het zojuist overleden zoontje. Dat gebroken lijf, dat gebogen hoofd en die plastic zak in zijn handen terwijl hij alleen de afdeling afliep. En weer breekt mijn hart bij de gedachte aan de nutteloosheid van die iets meer gevulde plastic zak.