Blogs & columns
Blog

Als het regent speel ik binnen

Plaats een reactie

Deze zin leerde ik als kind om een bepaald principe duidelijk te krijgen. Namelijk het volgende. Als je binnen speelt als het regent, wil dat dan ook zeggen dat het altijd regent als je binnenspeelt? Nee, natuurlijk niet. Ik weet nog goed dat ik het maar een wat stompzinnig lesje vond. Het is toch voor de hand liggend? In het voorbeeld misschien wel, maar niet altijd is het zo eenvoudig, en massaal maken we ons schuldig aan onterechte omkering van feiten, ideeën, gedachtes en veronderstellingen.

Ik moest onlangs aan het zinnetje denken. Een patiënte van ongeveer 60 jaar komt bij mij vanwege een lastig te behandelen reumatoïde artritis. Ze kampt tevens al jaren met forse klachten vanwege de menopauze. De opvliegers zijn om gek van te worden en leiden tot slapeloosheid. Ze heeft al veel geprobeerd en is bij een overgangsconsulente geweest. Ik luister naar haar en probeer wat steun te geven, meer kan ik op dit gebied nu ook niet bieden. Ze zegt het prettig te vinden bij een vrouw te komen, ‘want die begrijpt die overgangsklachten tenminste’.  Een man wil waarschijnlijk niks horen over haar overgangsklachten. Nog los van het feit dat ik een stuk jonger ben dan zij, en nog lang niet in de overgang, vraag ik mij ook oprecht af of het uitmaakt of ze een (al dan niet postmenopauzale) vrouw of man tegenover zich heeft.

De laatste jaren wordt er meer en meer gesproken over en gewerkt met ervaringsdeskundigen. De meerwaarde van de (h)erkenning van de klachten in de breedste zin van het woord en het begrijpen van het proces van de ander heeft zijn meerwaarde duidelijk bewezen. Ook is er veelvuldig geschreven over de toegevoegde waarde die het – voor even – patiënt-zijn als arts heeft op diens functioneren.  Combineer deze twee en je kunt zeggen dat de arts die zich het beste in kan leven in de individuele patiënt, die arts is die zelf de ziekte heeft of heeft doorgemaakt.

Nu terug naar de casus. De opmerking van patiënte heeft een zekere logica. Een vrouwelijke postmenopauzale vrouw, die flink klachten heeft gehad, zal haar het beste begrijpen en meevoelen.  Maar hoe zit het met het omgekeerde? Is het juist om te denken dat een mannelijke arts, die zelf nooit de overgang mee zal maken, per definitie geen empathie kan tonen en kan luisteren naar patiënte? Ik denk van niet.

Het is goed dat er aandacht is voor ervaringsdeskundigheid en ja, het kan soms zeker een meerwaarde geven in het begeleiden en aanvoelen van patiënten. Maar laat het geen voorwaarde worden. De kunst van zorg verlenen is, behoudens het toevoegen van medische expertise, aandacht. Een goede zorgverlener heeft hier niet de ervaring van het patiënt-zijn voor nodig.

Als het regent speel ik binnen, maar denk alsjeblieft niet dat het altijd regent als ik binnen speel.

  • Deborah van der Stoep

    Deborah van der Stoep werkt als reumatoloog bij Prisma, een platform dat telezorg levert aan huisartsen. Daarnaast is zij werkzaam binnen de ggz als algemeen arts voor somatische en psychische zorg.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.