Blogs & columns
Blog

Adembenemende kleding

1 reactie

Opvallend nieuws vorige week. De Sociaal Economische Raad (SER) heeft een lijst met drieduizend naaiateliers en kledingfabrieken in de wereld gepresenteerd. Plaatsen waar Nederlandse kledingketens zoals C&A, Zeeman, WE en De Bijenkorf hun kleding laten maken. Het gaat om de productielocaties van 64 Nederlandse bedrijven, goed voor tachtig kledingmerken.

Wat moeten we hiervan vinden? De textielindustrie, vooral die in Azië, heeft een bar slechte reputatie als het op gezond en veilig werken aankomt. Alleen al de reeks branden in Bengaalse kledingfabrieken, waarbij zowel in 2012 als in 2016 meer dan honderd doden te betreuren waren. Maar, vraagt u, moeten wij vanuit Nederland ons daarmee bemoeien? Het overzicht van de SER vloeit voort uit het textielconvenant, vorig jaar gesloten onder aanvoering van minister Ploumen. Doel is het tegengaan van misstanden in de kledingsector. De SER ondersteunt dit convenant. Het helpt bedrijven bij het aanpakken van problemen zoals ongezond werk, mensenrechtenschendingen en kinderarbeid. Een fabrieksarbeider of een vakbond kan een klacht indienen. Doordat de SER precies weet welk kledingmerk waar wordt geproduceerd, vormt ze de schakel tussen klager en kledingmerk. Of dat helpt? Tja, dat ligt aan de betrokken kledingmerken. De Landelijke India Werkgroep, betrokken bij het textielconvenant, is tevreden. Met convenant en lijst kunnen de misstanden worden aangepakt.

Hoe is eigenlijk de situatie op de werkvloer in fabrieken en ateliers waar kleding voor Nederlandse merken wordt gemaakt? Om die vraag te beantwoorden hebben Clean Clothes Campaign (CCC) en de Landelijke India Werkgroep in 2015 onderzoek laten doen in fabrieken in Zuid-India, in de regio’s Tamil Nadu en Karnataka. De onderzoekers spraken met 150 arbeiders van tien fabrieken waar Nederlandse kledingmerken kleren laten maken. Een kleine steekproef, maar … de gesprekken geven een onthutsend beeld. De arbeiders werken onder hoge druk, vaak ook onder hoge temperatuur, minimaal negen uur per dag, zes dagen in de week, in ruil voor een hongerloon van zo’n 100 euro per maand. Op het loon worden boetes ingehouden voor verzuim, te laat komen en onderprestatie. De Nederlandse merken in de steekproef zijn C&A, Coolcat, G-Star, McGregor, MEXX, Scotch & Soda, Suitsupply, The Sting en WE Fashion. Andere Nederlandse merken die in India laten produceren doen het niet beter of slechter. Maar de hier met name genoemde merken hebben nu de mogelijkheid om de problemen in hun keten gericht aan te pakken.

Nog even een uitstapje naar China. Ruim de helft van de wereldproductie van jeans vindt plaats in Guangdong. Een recent CCC-rapport meldt dat veel fabrieken daar nog steeds hun jeans zandstralen. Ondanks een verbod op zandstralen in 2011. De consument wil nu eenmaal graag jeans die er sleets uitzien! Zandstralen is een groot risico voor de longstofziekte silicose en is dan ook verboden in de westerse wereld. In Chinese fabrieken komt deze praktijk nog veel voor, lees ik in het CCC-rapport ‘Breathless for Bluejeans’. Een arbeider vertelt: ‘Op onze afdeling is het vol van jeans en zwarte fijnstof. Ik heb daardoor moeite met ademhalen. Het voelt net alsof ik in een kolenmijn werk.’ Ook moeten arbeiders jeans op andere manieren bewerken. Het textiel handmatig schuren of polijsten. Chemicaliën zoals kaliumpermanganaat sprayen. En dat alles zonder gebruik van beschermingsmiddelen. Dat doet men dan vijftien uur per dag, voor een loon van 137 euro per maand. CCC is er duidelijk over: er moet een wereldwijd verbod komen op zandstralen in de kledingindustrie. En een onderzoek naar de veiligheid van de alternatieve methoden.

Niet alleen als kledingfabrikant, maar ook als consument kun je bijdragen aan een verbetering van arbeidsomstandigheden in de productielanden. En daarmee ook aan preventie van beroepsziekten zoals silicose. Fair trade is een succes gebleken voor levensmiddelen. Waarom zouden we ook niet kritischer worden op onze kleding? En selectief kopen? Laat die sleetse spijkerbroeken dus maar hangen in de rekken. Wat is the human footprint van al die jeans? Moet ik die spijkerbroek kopen, alleen omdat-ie in de aanbieding is? Met of zonder slijtplekken? Inderdaad, dat is een gewetensvraag.

  • André Weel

    André Weel is bedrijfsarts-niet-praktiserend en epidemioloog; werkzaam als curator bij het Trefpunt Medische Geschiedenis Nederland op Urk.'  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Jedidja Fortuijn

    Aios psychiatrie , Haarlem

    Wat goed dat je hier een column aan besteed. Stichting Goede Waar heeft een paar jaar geleden de kledingchecker gelanceerd, waarin een ranking naar duurzaamheid, inclusief arbeidsomstandigheden en leefbaar loon, wordt gemaakt en waarmee je je favorie...te kledingmerk ook een mail kunt sturen om ze aan te spreken hierop. De vraag is natuurlijk waarom dit vanuit individuele consumenten moet gebeuren en onze overheid bedrijven die zich niet aan de afgesproken ILO-normen houden, keihard beboet.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.