33980 – Controle en wantrouwen

In 2012 vraagt minister Schippers of er een wetsvoorstel moet komen om zorgverzekeraars bij vermoeden van fraude toegang te verlenen tot het medisch dossier. ‘Nou’, zei een commissie onder leiding van prof. Buijsen, ‘dat lijkt ons overdreven.’ Er zijn wel andere manieren.

Ook de Tweede Kamer toonde zich in oktober 2013 nog kritisch.

In juli 2014 komt wetsvoorstel 33980 er toch, ook al is inmiddels duidelijk dat eerdere alarmerende cijfers over de omvang van fraude niet kloppen. In 2015 bijvoorbeeld is 11 miljoen euro fraude geconstateerd; dat is 0,015 procent van het totaal. Toch stemt de Tweede Kamer er op 13 september mee in.

Er wordt gezegd, dat er niet zoveel verandert. Materiële controle is al jaren mogelijk als uiterste middel om fraude op te sporen. Alleen bij een restitutiepolis kon het niet.

Als het al kon, waarom is er dan een wetsvoorstel nodig?

Nee, het ligt anders. Het gebeurde inderdaad wel, maar op basis van een nooit door de Tweede Kamer goedgekeurde regeling. De principiële vraag of zorgverzekeraars toegang moeten krijgen tot het dossier bij vermoeden van fraude, was dus wel degelijk aan de orde. 

Er bestaat zoiets als proportionaliteit, wat wil zeggen dat het middel dat je inzet in verhouding moet staan tot de schade die je wilt voorkomen. Ik vind dat daaraan bij dit wetsvoorstel niet is voldaan.

In een blog] roepen de Tweede Kamer-leden Henk van Gerven en Renske Leijten (beiden SP) ons op te voorkomen dat de Eerste Kamer dit voorstel ook aanneemt.

Dat lijkt me een hele klus want de voorstemmende partijen (VVD, PvdA, CDA, SGP en PVV) hebben 44 zetels in de Eerste Kamer. Bij de vrije artsenkeuze waren drie PvdA dissidenten voldoende om het wetsvoorstel te laten sneuvelen, maar nu zijn er zes dissidenten nodig. Zeg nooit nooit, maar ik reken er niet op.

Ik zie het als de zoveelste stap in de economisering van ons werk. Het icoontje om in te loggen op het dossier heet bij ons zelfs ‘mijn Quarant-productie’. Het heeft er soms inderdaad veel van weg, dat het boekhoudkundig verantwoorden van de ‘productie’ het hoofddoel is geworden van het dossier.

Een paar jaar geleden werd ik gebeld door iemand van de financiële administratie. ‘Je declareert op die en die datum een telefonisch contact, maar daarvan staat geen aantekening in het dossier’.

‘Nee, daar was geen medische aanleiding toe. Maar hoe weet jij dat überhaupt?’, was mijn wedervraag.

‘Dat controleren wij’, was het antwoord.

‘Maar jullie mogen helemaal niet in het dossier’, reageerde ik verontwaardigd.

‘Maar dat moet wel, anders keurt de accountant het jaarverslag niet goed. Maar we kijken niet naar wat er staat. We kijken alleen of er iets staat.’

Datzelfde argument hoor ik vaker, als mensen dossiers controleren.

‘Ik breek bij u in, maar ik neem niks mee hoor. Ik kijk alleen even.’

Het kan allemaal wel handig zijn, maar het mag niet. Punt uit. En een dossier is er niet voor boekhoudkundige verantwoording.

Ik citeer de richtlijn van het KNMG.

‘Het doel van het medisch dossier is het leveren van een goede hulpverlening aan de patiënt.

In het dossier bewaart de arts gegevens omtrent de gezondheid en de behandeling van de patiënt. Slechts die gegevens die voor een “goede hulpverlening” in de toekomst noodzakelijk zijn, moet de arts in het dossier opnemen. De arts beoordeelt per situatie welke gegevens hij in het dossier opneemt.’

Omdat ik niet goed ben in dingen loslaten heb ik het destijds tot de bodem uitgezocht en uiteindelijk gelijk gekregen. Maar dat was een pyrrusoverwinning.

Iedereen is er ondertussen van overtuigd dat je elke handeling waarvoor je tijd declareert in het dossier moet vermelden, ook al zijn die voor goede hulpverlening beslist niet noodzakelijk.

Sterker nog. De hulpverlening wordt erdoor bemoeilijkt, want het vinden van relevante informatie is een stuk lastiger door alle ruis. Ruis zoals: Dossier gelezen, overleg gehad met collega, brief geschreven, gebeld maar geen gehoor, brief verstuurd of notitie verwerkt op aanmeldlijst. Met dat soort onzin staan dossiers vol. Dat wordt nog erger, als dit wetsvoorstel wordt aangenomen.

Controle en wantrouwen. Ik denk niet dat de zorg daar beter van wordt.

P.S. Zeer goede informatie is te vinden bij Privacybarometer. [https://www.privacybarometer.nl/]

Menno Oosterhoff