Bedrijfsartsen: houd ze kort…

Beste mevrouw Schippers,

Onlangs hoorde ik u spreken op Radio 1. Over het wetsontwerp van het elektronisch patiëntendossier. De Eerste Kamer had dat net aangenomen. De Kamerbehandeling was moeizaam verlopen. Er was en is veel kritiek op de ‘gespecificeerde toestemming’, waarbij een hele categorie zorgverleners in één klap toestemming voor inzage krijgt. De verslaggever vroeg u of bedrijfsartsen ook toegang krijgen tot het epd. Uw antwoord was duidelijk. ‘Nee, dat laat de wet niet toe. En als ze dat toch proberen zal ik sancties opleggen.’

Zulke duidelijke taal horen we niet elke dag uit de mond van bewindspersonen. Ik sta volledig achter uw antwoord. U handhaaft de wet, en terecht!1 Bedrijfsartsen, verzekeringsartsen en ook zorgverzekeraars moeten met hun poten van het epd afblijven. En wel hierom. Als je ze onbelemmerde toegang zou geven is het hek van de dam. De inhoud van de epd’s wordt dan klakkeloos doorgesluisd naar de computers van de opdrachtgevers. Arbodiensten, verzekeraars en UWV gaan ermee op de loop. Het gevolg is risicoselectie op grote schaal. Werknemers met een vlekje zijn de dupe. De SP waarschuwde daar tijdens de Kamerbehandeling al voor.

Waarom ook bedrijfsartsen – die zich medebehandelaar noemen – van het epd worden uitgesloten vertelde u niet op Radio 1. Mag ik een poging wagen? Ik denk dat hier de volgende redenering achter zit. Bedrijfsartsen spelen onder één hoedje met de werkgevers. Al roepen de dokters zelf luidkeels dat ze onafhankelijk zijn: de werkgevers zijn hun opdrachtgevers en hun financiers. Eerdere kabinetten hebben de werkgevers opgezadeld met twee jaar loondoorbetaling aan verzuimende werknemers. Logisch dus dat die werkgevers het naadje van de kous over die verzuimers willen weten. Waar betalen ze anders die dure bedrijfsartsen voor? ‘Wat heeft-ie precies, is-ie wel echt ziek, of ziet-ie het gewoon niet meer zitten?’ ‘Wat krijgt-ie precies voor behandeling?’ Goeie vragen toch? De antwoorden op deze vragen staan in het medisch dossier. Werkgevers hebben die info broodnodig om het loon van zieke werknemers zo snel mogelijk te kunnen stoppen. Hoe komen ze anders van deze ‘lastposten’ af?

Als liberaal bewindsvrouwe heeft u niets tegen werkgevers. U heeft iets tegen bedrijfsartsen. Niet voor niets staan bedrijfsartsen buiten het Nederlandse zorgsysteem en worden hun inspanningen niet vergoed door de zorgverzekeraars. Een SER-commissie heeft in de herfst van 2014 suggesties gedaan voor een ander systeem van arbeidsgerelateerde zorg, maar u en uw ambtgenoot Asscher zijn daar wijselijk niet op in gegaan. Die alternatieven, zoals een eerstelijnsbedrijfsarts vergoed door de zorgverzekeraar, zouden de invloed van de werkgevers aan banden hebben gelegd. En dat is niet goed voor Nederland, dat zich in 2014 eindelijk aan de economische crisis wist te ontworstelen. U zult de geschiedenisboeken ingaan als de eerste minister van Volksgezondheid die de kosten van de zorg in de hand heeft weten te houden. Deze eervolle status laat u zich niet afpakken door dat rapalje van een stelletje bedrijfsartsen.

En inderdaad, er valt nog een hoop te verbeteren in bedrijfsartsenland. De inspectie rent zich rot om wantoestanden in bedrijven aan te pakken die bedrijfsartsen hebben laten liggen. Preventie ho maar, daar hebben werkgevers geen geld voor over. Dus hebben bedrijfsartsen er geen tijd voor. Veel dingen gebeuren niet omdat de klanten er niet om vragen. Denkt u maar aan het wettelijk verplichte preventief medisch onderzoek en de opsporing van beroepsziekten. Waar de klant wél om vraagt, om verzuimaanpak, dat is een goudmijn! We noemen dit fenomeen ‘marktwerking’. Daar gelooft u toch in? Door die marktwerking is een klein aantal bedrijfsdokters zich in die verzuimaanpak verder gaan bekwamen. Ze spelen handig op de marktvraag. Zij presenteren zich op internet als verzuimexperts. Lees de no-nonsenseslogans op hun websites. ‘Verzuim is gedrag!’ ‘Geen oeverloos gepraat maar een krachtige aanpak van verzuim.’ ‘Onze re-integratieverslagen zijn UWV-proof!’ Termen als verzuimbestrijding en verzuimverdelging horen en lezen we steeds vaker en dat is precies de werkgeverstaal waar herrijzend Nederland op zit te wachten.

Ik besluit deze brief met een verzoek aan u, mevrouw de minister. Zou u deze categorie verzuimspecialisten – bij hoge uitzondering – niet tóch ‘gespecificeerde toestemming’ voor inzage in het epd geven? Dan kunnen ze nóg slagvaardiger worden. Beteugeling van het ziekteverzuim is goed voor de economie en werkt ook nog eens kostenverlagend voor de werkgever. Én voor de zorg! Ik denk ook aan de voorhoedefunctie van deze categorie. En dat beroepsgeheim… dat is toch alleen maar lastig? Dat vindt u toch ook?

Denkt u er nog maar even rustig over na. U heeft er de tijd voor, want de wet gaat pas over drie jaar in. Veel wijsheid gewenst! We horen uw reactie wel op Radio 1.