‘Zo’n crisis legt wel wat bloot, hoor’

Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag de belevenissen van specialist ouderengeneeskunde Barend Kooistra.

Het is een wat onwerkelijke stilte na de storm, zegt specialist ouderengeneeskunde Barend Kooistra. ‘Alle huizen zijn coronavrij, en de afdelingen die we voor covidpatiënten hebben gereserveerd, staan leeg. Het kwam snel op en het ging ook weer snel voorbij. Het wordt allemaal wat normaler, behalve dat elke medewerker met een snottertje snel naar de GGD rent. En dan negatief test. 

De bezoekregeling is weer wat opengezet en daarbij overheerst de blijdschap. Wat me wel opvalt: toen de crisis uitbrak, kwamen er adviezen en daar hielden we ons dan aan. Maar nu we kunnen afbouwen is het afgelopen met de harde richtlijnen en moet het “op maat” en is het “afhankelijk van de lokale situatie”. Niemand weet meer wie de baas is. Verenso adviseert wel over hoe je dit in fases kunt aanpakken, maar dan krijg je toch verschillen tussen instellingen: de een gaat sneller dan de ander. Dat is vaak van het lef van bijvoorbeeld een locatiemanager afhankelijk.

Er zitten wel kromme kanten aan de voorschriften: bezoek mocht niet met bewoners naar buiten, maar medewerkers wel. Terwijl die medewerkers natuurlijk net zo goed bron van besmetting kunnen zijn; het zou zo maar kunnen dat zij de boel wat besmettingen betreft aan de gang hielden. Dat zijn van die dingen die we moeten evalueren. Het is goed dat dat voor Nederland gebeurt, en wij gaan dat in onze eigen instelling ook doen. Hoe, dat moeten we nog bedenken.

Ongeveer honderd mensen die wij in zorg hebben zijn ziek geweest, en zo’n twintig zijn er overleden. Dat klinkt misschien alsof het wel meevalt, maar het grootste deel van de sterfgevallen vond op twee psychogeriatrische afdelingen plaats. Als er op een unit met twaalf bewoners tien mensen ziek worden, en zeven overlijden er, dan is Leiden in last. Er was geen houden aan.

Ik kan wel kwaad worden als ik lees dat Van Dissel zegt dat de verpleeghuizen best wel hadden kunnen laten testen. Dat is echt niet waar, we kregen gewoon geen testen, hoezeer we daar ook op aandrongen bij de GGD. Het antwoord was telkens “nee”, met redenen omkleed. Bij het plaatselijke laboratorium werd ook alles van buiten afgehouden. We hebben daar ook wel van geleerd: we hadden gewoon naar een ander, particulier lab moeten stappen, net zoals andere instellingen deden. Zo’n crisis legt wel wat bloot, hoor. Dat dramgedrag loont. Ik was ook te braaf, maar volgende keer weet ik ze te vinden.’