Ondersteboven van de heftigheid

Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag de belevenissen van anesthesioloog-intensivist Lisa Mijzen en forensisch verpleegkundige Kristy Larkin.

Lisa Mijzen werkt als anesthesioloog-intensivist op de ic in het Beatrixziekenhuis in Gorinchem, het ziekenhuis dat de eerste coronapatiënt in huis had. Door die voorsprong is de eerste fase van capaciteit aanpassen en verdubbelen achter de rug, merkt Mijzen op. ‘In die periode was ik ’s ochtends bezig met vragen als “waar leg ik patiënten neer als er meer komen?” en “er ligt nog oude beademingsapparatuur op zolder, zouden we die nog kunnen gebruiken?” Het was heel spannend om als arts tot zulke gedachtes te moeten komen.’

Mijzen en haar collega’s zijn nu beland in een periode waarin er oog is voor de emotionele gevolgen van de nieuwe werkelijkheid. ‘Als intensivist ben ik gewend om heel zieke patiënten tegen te komen. Maar anderen die nu op de ic meedraaien, zoals verkoever- en ok-medewerkers, raken soms ondersteboven van de heftigheid. Qua technische capaciteit en vaardigheden lukt het allemaal, maar het dóet wat met de mensen. Sommigen vinden het leuk om bij te leren, anderen maakt het onzeker. Je ziet mensen groeien, maar soms ook krimpen van angst. Voor allebei moet je zorgen. Mensen met een compleet ander takenpakket moeten een team vormen en zorgen dat ze niet vastlopen in de emoties die erbij komen kijken. We maken gemengde teams, met ervaren en minder ervaren collega’s. En leggen meer uit waarop moet worden gelet en wat van mensen wordt verwacht. Zo gebeuren er ook veel goede dingen. We leren van elkaar.’

Omdat Mijzens afdeling is aangevuld met anesthesiologen, een cardiologisch verpleegkundige en een kinderarts met ic-ervaring, kunnen er vrije dagen worden ingeroosterd ‘om te kunnen uitrusten en de weerstand goed te houden’. ‘Dat hebben we bewust gedaan, met Italië en China in het achterhoofd, waar relatief jonge artsen overleden die hard hadden gewerkt onder een hoge virusload en uitgeput raakten.’

Als dokter is deze tijd ook ‘medisch-inhoudelijk oprecht interessant en spannend’, ervaart Mijzen. ‘De anesthesiemachines waarop we normaal op de ok beademen, zijn anders dan de ic-machines. Ooit heb je in theorie het verschil geleerd, nu kom je de praktijk tegen. Het ziektebeeld is nieuw. Vandaag kan er een interessant wetenschappelijk artikel verschijnen in China waar jij volgende week als arts iets aan hebt. Zo lijken de longen van covid-19-patiënten soepeler te blijven dan bij reguliere ernstig zieke longpatiënten, waardoor je misschien minder heftig hoeft te beademen, Zo kijken we dag voor dag en week voor week: kunnen we ons medisch beleid op zulke kennis aanpassen?’ IK

Forensisch verpleegkundige Kristy Larkin vertelde in de eerste fase van de coronacrisis, nu ongeveer een maand geleden, over het coronakweekteam dat was samengesteld bij de GGD Amsterdam. Inmiddels voelen de werkzaamheden voor dit kweekteam, die ze naast haar gewone werkzaamheden uitvoert, bijna aan als alledaags. Wel zijn er dingen veranderd. ‘Vanaf dag één is het bij ons alleen maar drukker geworden, wij moeten namelijk steeds meer tests afnemen. Daar staat wel tegenover dat alles inmiddels een stuk beter geregeld is. Niet alleen het team is uitgebreid, maar ook de centrale aansturing gaat goed. Sinds deze week hebben we er zelfs een ‘kweekstraat’ bij gekregen. Dit is een soort walk-through testgelegenheid waar wij veel efficiënter zorgmedewerkers kunnen testen. Dit is een leuke afwisseling voor ons, en bovendien ook hard nodig, zeker als we moeten opschalen.’ Het inmiddels bekende knelpunt van de beschikbaarheid van beschermingsmaterialen voor zorgpersoneel speelt ook bij Larkin en haar team een rol. ‘De voorraad dunt hier wel uit, waardoor onze werkwijze ook wel is veranderd. We moeten zuinig zijn met wat we hebben. Er worden natuurlijk oplossingen gezocht, zo wordt nu gekeken naar of we mondkapjes bijvoorbeeld kunnen hergebruiken. Dat is ook echt hard nodig, want mochten de beschermingsmaterialen hier opraken dan houdt ons werk ook op. Onbeschermd kunnen wij dit niet doen.’ LS