‘Ik voelde me een spons’

Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag de belevenissen van specialist ouderengeneeskunde Lyan de Roos.

Lyan de Roos is specialist ouderengeneeskunde bij BrabantZorg, een zorgorganisatie waar 35 instellingen onder vallen. Zelf werkt zij in de regio Meierijstad, die in maart overspoeld werd door covid-19-gevallen. De Roos: ‘Het is een hectische en heftige tijd geweest, vanaf de eerste patiënt die op 7 maart positief testte. Binnen korte tijd was er een enorme stijging van het aantal gevallen, die pas half april afnam. In de meeste regio’s dooft de epidemie nu uit.’ Het beeld was overigens nogal verschillend, zegt De Roos: ‘Op sommige afdelingen was een explosieve toename van ziektegevallen en overleden er veel mensen, terwijl in hetzelfde huis op een andere afdeling niemand ziek werd. Dat bewijst wel dat het afgrenzen van afdelingen en het beperken van contact werkt.’ Die beperkingen maakten het werk de afgelopen maanden echter ook zwaar: ‘We zijn gewend om te gaan met ziekte en dood, we proberen lijden te beperken en te voorkomen. De manier waarop mensen aan corona overleden is naar: in paniek, benauwd en in eenzaamheid. Familie mocht daar maar zeer beperkt bij zijn, en het personeel moest daar heel zakelijk in zijn, en veel dingen op afstand regelen. Dat was heel ingrijpend voor ons allemaal. Er waren dagen dat ik alleen maar met familieleden aan het bellen was. Ik voerde telefonisch slechtnieuwsgesprekken, soms met mensen die ik nog nooit gezien had. Ik voelde me een spons: die absorbeert alles, wring je uit, en dan kun je weer door.’ De Roos heeft zich ook gestoord aan het gebrek aan aandacht voor de situatie in de verpleeghuizen: ‘Het ging alleen maar over de ic’s, terwijl er zich zoveel ellende afspeelde in de verpleeghuizen en bij kwetsbare ouderen thuis. Toen die aandacht eindelijk kwam, waren wij eigenlijk al over de piek heen. Een verpleeghuis in Rotterdam kwam slecht in het nieuws, omdat daar veel mensen waren overleden. Er werden zelfs vragen gesteld over hoe het daar met de hygiëne was gesteld. Terwijl het bij ons net zo heftig was geweest.’ Zoals gezegd is de rust in veel zorginstellingen weer teruggekeerd. De Roos: ‘Opvallend was ook dat we naarmate de weken verstreken, steeds vaker goed nieuws konden brengen. Het leek wel of de agressiviteit van de ziekte afnam. Waar in de eerste weken mensen ziek werden en binnen een paar dagen waren overleden, zagen we later dat mensen ziek werden, stabiliseerden en herstelden. Via kennisnetwerken in de ouderenzorg gaat er daarom onderzoek komen naar het klinisch beloop van covid-19 en de verschillende presentaties bij kwetsbare ouderen in de verpleeghuizen.’