Wetenschappelijke leemte na de coronapandemie

Het tijdelijk stilvallen van interventiestudies tijdens de wereldwijde lockdowns in 2020 is nog altijd merkbaar. De klappen vielen vooral in niet-commerciële hoek. Dat blijkt uit Amerikaans onderzoek dat onlangs in Journal of Clinical and Translational Science verscheen.

Vanwege de lockdown in meerdere landen moesten onderzoekers in maart en april 2020 noodgedwongen lopende studies pauzeren en de start van nieuwe uitstellen. De gevolgen hiervan zijn nu nog merkbaar, constateren Amerikaanse onderzoekers na analyse van zo’n 117 duizend interventiestudies die tussen maart 2016 en oktober 2020 als ‘gestart’ of ‘voltooid’ stonden geregistreerd op de website ClinicalTrials.gov. Onder interventiestudies vallen onder andere gerandomiseerde studies die het effect van een medicijn of operatieve ingreep onderzoeken.

Weliswaar lag het aantal studies dat als ‘gestart’ stond geregistreerd hoger in de periode april-oktober 2020 dan in dezelfde periode in 2019, maar die toename kwam volledig voor rekening van coronastudies. Na exclusie van die studies, zagen de onderzoekers wereldwijd een afname van 10 procent in nieuw geregistreerde interventiestudies. In Europa was die afname met ruim 19 procent het grootst. Het aantal interventiestudies dat als ‘voltooid’ geregistreerd stond, nam af met 13 tot 23 procent, afhankelijk van de sponsor en locatie. Zo werden vooral niet-commerciële partijen als universiteiten en ziekenhuizen gehinderd in het afronden van de interventiestudies die ze zelf hadden geïnitieerd.

Dit overzicht is niet compleet, want niet alle interventiestudies worden op ClinicalTrials.gov geregistreerd en de voortgang wordt niet altijd even nauwkeurig geactualiseerd. Toch menen de onderzoekers dat hun analyse een betrouwbare tussenstand oplevert van de pandemie-impact op nieuwe en lopende interventiestudies gericht op niet-coronavraagstukken.