Vrouwen hebben maar de helft van hartfalenmedicatie nodig

De helft van de aanbevolen dosering ACE-remmers, angiotensine-receptorblokkers (ARB’s) en bètablokkers lijkt optimaal om hartfalen bij vrouwen te behandelen. Bernadet Santema van het UMCG e.a. beschrijven dit in een prospectieve, observationele studie in The Lancet.

De onderzoekers includeerden patiënten met hartfalen met een linkerkamerejectiefractie van minder dan 40 procent, die suboptimaal behandeld werden (minder dan 50% van de internationaal aanbevolen dosering ACE-remmers, ARB’s en bètablokkers). Ze maakten hiervoor gebruik van de Biostat-CHF, een Europees cohort van patiënten met chronisch hartfalen. De behandelend artsen werden drie maanden aangemoedigd de hartfalenbehandeling te optimaliseren, hierna startte de follow-up. Het primaire eindpunt was overlijden of hart-falengerelateerde ziekenhuisopname. Een groep Aziatische chronisch-hartfalenpatiënten (ASAIN-HF) diende als vergelijkingsmateriaal.

De studie telde 402 vrouwen en 1308 mannen, van wie aan het begin 15 respectievelijk 13 procent de aanbevolen dosering medicatie gebruikte. Na drie maanden was dit 25 respectievelijk 23 procent.

Bij mannen bleek de volledige aanbevolen dosering van bètablokkers en ACE-remmers of ARB’s nodig voor het laagste risico op overlijden of ziekenhuisopname door hartfalen, bij vrouwen was een lagere dosering voldoende. Zo bleek bij hen 60 procent van de aanbevolen dosering bètablokkers en 40 procent van de aanbevolen dosering ACE-remmers of ARB’s optimaal. Voor de Aziatische vrouwen, die gemiddeld jonger en lichter waren dan de Europese vrouwen, gold iets vergelijkbaars: 40 tot 60 procent van de aanbevolen doseringen gaf de laagste risico’s.

Het was al bekend dat bij vrouwen, door onder meer een hoger vetpercentage, een lager gewicht en een andere expressie van het enzymsysteem cytochroom P450, de plasmaconcentraties van medicatie vaak hoger zijn. Ze ervaren daarnaast vaker bijwerkingen van medicatie. Een one-size-fits-all-benadering lijkt voor hartfalen dus niet optimaal, al waarschuwen de onderzoekers voor onderbehandeling van vrouwen met hartfalen. Ze pleiten daarom voor geslachtsspecifieke analyses in alle medicatieonderzoeken, maar betwijfelen of dit gaat plaatsvinden.