Laatste nieuws
Wetenschap

Vooruitgang in overleving verschilt fors tussen kankersoorten

Plaats een reactie

De vijfjaarsoverleving van patiënten met kanker stijgt jaarlijks gemiddeld met 1 procent, blijkt uit een overzicht dat IKNL heeft gemaakt van cijfers van de Nederlandse Kankerregistratie. Maar de verschillen in vooruitgang tussen verschillende kankersoorten zijn groot. En het is niet duidelijk in hoeverre factoren zoals een lead en length time bias hierbij een rol spelen.

Vanwege het beschikbaar komen van nieuwe cijfers over de vijfjaarsoverleving van patiënten die in 2013 de diagnose kregen, heeft het IKNL deze naar buiten gebracht. Voor hen was dat 65 procent, een jaar eerder was dat 64 procent. Tussen diagnosejaren 1990 en 2013 is de vijfjaarsoverleving van alle kankersoorten bij elkaar gestegen van 43 naar 65 procent.

De grootste vooruitgang was te zien bij prostaat- (van 62 naar 89%), slokdarm- (van 8 naar 23%), borst- (van 74 naar 88%) en nierkanker (van 51 naar 64%) Volgens het IKNL komt dit door verbeterde diagnostiek en behandeling. Bij maag- en blaaskanker is daarentegen weinig vooruitgang geboekt (van 23 naar 25%, respectievelijk 54 naar 55%).

Verschillende artsen, en ook anderen, bekritiseerden de berichtgeving van het IKNL, omdat overlevingscijfers een vertekend beeld kunnen geven, door bijvoorbeeld lead en length time bias. Lead time bias duidt op het fenomeen dat de indruk kan ontstaan dat iemand langer leeft doordat een tumor in een vroeg stadium is gediagnosticeerd, terwijl het ook zo kan zijn dat iemand alleen maar langer leeft mét diagnose. Length time bias gaat over het feit dat bij screening meer trager groeiende, minder agressieve tumoren dan snel groeiende tumoren worden ontdekt.

Zoals gezegd brengt het IKNL de overlevingscijfers naar buiten vanwege het beschikbaar komen van de nieuwste cijfers. Men is zich bewust van het feit dat vijfjaarsoverleving beperkte informatie geeft, maar hetzelfde geldt volgens het IKNL voor sterfte. Het noemt als voorbeeld sterfte door longkanker: ‘Bij vrouwen is deze de laatste 20 jaar sterk toegenomen, terwijl de overleving is verbeterd. Dat lijkt paradoxaal, maar komt omdat de incidentie sterk is toegenomen.’ Bij longkanker is de vijfjaarsoverleving in de eerdergenoemde periode van 12 naar 20 procent gestegen. Volgens onderzoekers van het IKNL is dit onder meer toe te schrijven aan eerdere diagnostiek. Een lead time bias is bij longkanker minder van belang omdat er bij eerdere diagnose betere behandelmogelijkheden zijn dan bij een late diagnose.

Het effect van innovatieve behandelingen, zoals immunotherapie, is op dit moment beperkt voor de gemiddelde overleving van de totale groep patiënten, omdat daar slechts een beperkt deel van de mensen voor in aanmerking komt.

https://www.iknl.nl/kankersoorten/borstkanker/registratie/sterfte

lees ook
Wetenschap kanker oncologie
  • Sophie Broersen

    Sophie Broersen was journalist bij Medisch Contact van 2008 tot 2021. Na haar studie geneeskunde en huisartsopleiding ging zij als journalist aan de slag. Bij Medisch Contact schreef zij over geneeskunde en zorg in de volle breedte: van wetenschap tot werkvloer, van arts-patiëntrelatie tot zorg over de grens. Samen met de juristen van de KNMG becommentarieerde zij tuchtzaken. Na haar journalistieke carrière is zij in 2021 weer als arts gaan werken.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Er zijn nog geen reacties
 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.